Миңә лә олоғайыу етә, туғаным. Ваҡсыл, мыжыҡ булыу, башҡалар етешһеҙлеген күреү кеүек сифаттар әүҙемлеге быға дәлил. Бигерәк тә үҙеңдең кәмселектәреңде әйтһәләр, улар ҡабарып китә. «Һине яҡлайбыҙ» – тип һикереп торалар.
Әйттеләр шул. Кәмселектәрем тураһында күптән уйлана инем, ә бына театрҙа, «Бәхет хаҡы» тамашаһында күҙгә төртөп, маңлайға бәрәп әйттеләр. Һығылып-һығылып илағыларым килде, хатта. Илаған булдым, әҙ-мәҙ күҙ йәшләндереп. Үҙемде йәлләп. Ситтән әйтһәләр бик тә ауыр шул ул.
– Юҡ, артистарҙың уйынына, моңло йырҙарға, декорацияларҙың йылдам алмашыныуына һоҡланып хискә бирелдең, – тип оран һалды кире сифаттарым.
– Һине тәңҡитләгәнсе, үҙҙәрен белһендәр. Әнә ҡара, яратҡан прималарың, геройҙарының һүҙҙәрен онота, бик йыш импровизацияға күсеп китә. Элекке Заһир менән Ғәлиә түгел инде улар ҙа, – теш ҡорттары һөжүмгә күсте.
– Эх, һеҙ, нәфсе аҙҙарыусы тойғолар. Китегеҙ, зинһар, йырағыраҡ китеп тороғоҙ әле. Бында рухи ҡиммәттәрҙең өҫтөнлөгөн иҫбатлаусы тамаша бара. Зариф, Заһиҙә, Азат, Зөһрәләр үҫеп еткән, ролдәрен хайран ҡалырлыҡ башҡаралар. Замана проблемалары ярып һалынған. Иҫ киткес, иҫ киткес тамаша, замана спектакле, – яҡшы сифаттарым да бирешмәй.
– Проблема тигәндән, ул төшөнсә башҡортса – «мәсьәлә» тип әйтелә. Башҡорт телендә урыҫ һүҙҙәрен ҡушып һөйләү тормошта ғына түгел, хәҙер сәхнәне лә баҫып алды. Аңламаҫһың, «тел мәсьәләһен асып һалыу»мы, әллә инде «закрепление достигнутого»мы? – киреләр бизмәнде түбән тартыуҙы дауам итте.
Ә тамашаның һуңғы күренеше кире сифаттарҙы тулыһынса еңеүсе итте. Ул күренеш бөтөнләй кәрәкмәйҙер, моғайын. Албинаның фатирҙан ҡолаҡ ҡағыуын алдағы күренештәрҙән: уның фатир асҡысын тәҙрә тупһаһына һалып сығып китеүенән, васыятнәмә төҙөү өсөн адвокат саҡыртыласағынан, Зариф Хәсәновичтың Зөһрәне үҙенең ҡыҙы икәнен төшөнөүөнән билдәләп була. Башҡорт теленең байлығы булған кинәйәлектән тура телмәргә күсеү ҡасафыты. Адвокат аша васыятнәмә һәм үлгән атайҙан хат алып уҡығансы, алдағы күренештә Зөһрә ғүмерендә бер генә тапҡыр: «Атай, һин бар! Мин шундай бәхетле!» – тип әйтһә, һис шикһеҙ, бөйөк композиторҙың яңғыҙ булмауын, тәүге мөхәббәт емеше – ҡыҙының бәхете менән бәхетле булыуын аңлап, яҡшы сифаттарым тантана итер ине. Ҡыҙғанысҡа ҡаршы, улай булманы.
Матди байлыҡ рухи байлыҡтан өҫтөн ҡуйылған заманала йәшәйбеҙ шул. Ысын ҡиммәттәрҙең хаҡын белмәйбеҙ. Бәлки, белергә телмәйбеҙҙер. «Фатир ҙа булдымы бәхет?» – тигән уй менән башымды баҫып, гардеробҡа атланым.
– Дүртенсегә йорт-фатир алмаштырғас, кәштәң текә, – нәфсе ҡорто һаман битәрләй.
– Бәлки шулайҙыр. Тик, мин уларҙы хәләл көс менән таптым, атай-әсәйҙең, туғандарҙың ярҙамында үҙ ҡулым менән төҙөнөм. Дәүләт биргәнен, йәки атай үлгәнен көтөп ултырманым. Ә бына донъя малы, дан-шөһрәт артынан ҡыуып, ҡатыныма, балаларға, әсәйемә, туғандарыма иғтибарҙы етәрлек бүләмме һуң? Атай-әсәйҙән алған тормош һабағын улыма еткерә алдыммы? Мәрхүм атайым минән риза булып киттеме икән? Ысын ҡиммәттәр нимә ул?
«Бәхет хаҡы» тәрән уйға ҡалдырҙы, иҫ киткес шәп тамаша! Ә һеҙ уны ҡаранығыҙмы? Мотлаҡ ҡарағыҙ.
P.S. Премьеранан һуң яҙылып, компьютер кәштәһенә һалып ҡуйған мәҡәләм килеп сыҡты. Һуңлап булһа ла нәшер итәйек булмаһа. Юғалған юҡҡа ғына табылмай ул.
The permission for use of this work has been archived in the Wikimedia Volunteer Response Team System; it is available for users with a VRTS account. To confirm the permission, please contact someone with a VRTS account.
|