Вежӧм

by Лыткин Георгий Степанович

Озыр вузалысь мыссис-варччис юын, джуджыдінӧ сюрис, джӧмдыны пондіс. Дінті муніс пӧрысь морт, сиктса морт, горзӧм кыліс, уськӧдчис, вузалысьӧс ваысь кыскиc. Вузалысь оз тӧд, кыдз пӧрысьлы водзӧс сетны: корис-нуӧдіс сійӧс ас ордас, карӧ, шаня вердіс-удіс, сы бӧрті сетіс сылы зарни тор, вӧв юр ыджда.

Уджалысь босьтіс зарни, гортас мунӧ; сылы паныд локтӧ вӧв чукӧр вӧтлысь: «Дзоньвидза, пӧрысьӧй! Кытісянь Ен нуӧдӧ?» — «Карысь, озыр вузалыссянь». — «Вузалысь мый тэныд сетіс?» — «Зарни тор, вӧв юр ыджда». — «Сет меным зарни, босьт медбур вӧв». Пӧрысь босьтіс медбур вӧв, ылӧ муніс.

Пӧрысь мунӧ, сылы паныд локтӧ ӧш чукӧр вӧтлысь. «Дзоньвидза, пӧрысьӧй! Кытісянь Ен нуӧдӧ?» — «Карысь, вузалыссянь». — «Вузалысь мый тэныд сетіс?» — «Зарни, вӧв юр ыджда». — «Кӧн нӧ сійӧ?» — «Вӧв вылӧ вежи». — «Веж вӧвтӧ медбур ӧш вылӧ». Пӧрысь медбур ӧшкӧс бӧрйис, бурсиис, муніс.

Мунӧ пӧрысь, сылы паныд локтӧ ыж чукӧр вӧтлысь. «Дзоньвидза, пӧрысьӧй! Кытісянь Ен нуӧдӧ?» — «Озыр вузалыссянь, карысь». — «Вузалысь тэныд мый сетіс?» — «Зарни, вӧв юр ыджда». — «Кӧн нӧ сійӧ?» — «Вӧв вылӧ вежи». — «Кӧн нӧ вӧлыд?» — «Ӧш вылӧ вежи». — «Веж ӧштӧ медбур меж вылӧ». Пӧрысь медбур межӧс бӧрйис, бурсиис, ылӧ муніс.

Мунӧ пӧрысь, сылы паныд локтӧ тынгус-дӧнгус видзысь — вӧтлӧ порсь чукӧр. «Дзоньвидза, пӧрысьӧй! Кӧн нӧ вӧлін?» — «Карын, озыр вузалысь ордын». — «Вузалысь мый нӧ тэныд сетіс?» — «Зарни тор, вӧв юр ыджда». — «Кӧн нӧ сійӧ?» «Вӧв вылӧ вежи». — «Кӧн нӧ вӧлыд?» — «Ӧш вылӧ вежи». — «Кӧн нӧ ӧшкыд?» — «Меж вылӧ вежи». — «Сет меным межтӧ, босьт аслыд медбур порсьӧс». Пӧрысь бӧрйис порсьӧс, бурсиис, муніс.

Мунӧ пӧрысь, сылы паныд локтӧ мышку саяс кудйӧн ветлысь. «Дзоньвидза, пӧрысьӧй! Кытісянь мунан?» — «Вузалыссянь, карысь». — «Вузалысь мый нӧ тэныд сетіс?» — «Зарни, вӧв юр ыджда». — «Кӧн нӧ сійӧ?» — «Вӧв вылӧ вежи». — «Кӧн нӧ вӧлыд?» — «Ӧш вылӧ вежи». — «Кӧн нӧ ӧшкыд?» — «Меж вылӧ вежи». — «Кӧн нӧ межыд?» — «Порсь вылӧ вежи». — «Веж порсьтӧ медбур ем вылӧ». Пӧрысь бӧрйис шань ем, бурсиис, гортас муніс. Воис пӧрысь гортас, пондіс потшӧс пырті петны — ем воштіс.

Пӧрысьлы паныд петіс сылӧн гӧтырыс. «Мусаӧй! Татӧн тэтӧг ме дзик эг вош. Ӧні висьтав — вузалысь ордын вӧлін?» — «Вӧлі». — «Вузалысь мый тэныд сетіс?» — «Зарни тор, вӧв юр ыджда». — «Кӧн нӧ сійӧ?» — «Вӧв вылӧ вежи». — «Кӧн нӧ вӧлыд?» — «Ӧш вылӧ вежи». — «Кӧн нӧ ӧшкыд?» — «Меж вылӧ вежи». — «Кӧн нӧ межыд?» — «Порсь вылӧ вежи». — «Кӧн нӧ порсьыд?» — «Ем вылӧ вежи, кӧсйи тэныд, пӧрысьӧй, козин вайны, понді петны потшӧс пырті, вошті». — «Енлы нималӧм, менам мусаӧй, мый тэ ачыд воин; пырам керкаӧ сёйны».

Ӧні олӧ пӧрысь гӧтырыскӧд, зарнитӧг шудаӧсь.