Винаыд морттӧ мый вӧчӧ

Винаыд морттӧ мый вӧчӧ (1923)
by Суханова Агния Андреевна
336307Винаыд морттӧ мый вӧчӧ1923Суханова Агния Андреевна

Вина помысь мында омӧльыс мортлы нинӧмысь абу. Пиньыд, зыкыд, косьыд, висьӧмыд, шогыд, быдсяма пӧлӧс приччаыд! Быд юысь морт кӧ эськӧ мӧвпыштіс, мыйта сійӧ вӧчӧ омӧльсӧ аслыс, семьяыслы, обществолы, сэки эськӧ юрсиыс сувтліс жӧ да.

Быд коддзан юанторйын эм яд, велӧдчӧм йӧз шуӧны, алкоголь пӧ. Ёна юысьӧс алкоголикӧн шуӧны. Алкоголь эм сурын, брагаын, винаын, самӧкурын. Самӧкурад нӧшта кык пӧлӧс яд. Алкоголь кындзи эм сэні кутшӧмкӧ аслыссяма яд, сивушнӧй ядӧн шуӧны. Мукӧд шуӧны: этшаник юӧмысь пӧ нинӧм он ло, абу пӧ сійӧ омӧль. Сэтшӧм сёрниыд сӧмын асьтӧ и йӧзӧс ылӧдлӧм лоӧ. Этша юӧмысь дырӧн морт сідзи жӧ омӧльтчӧ. Вина яд омӧльтчӧдӧ мортлысь быдлаті. Медвойдӧр юр вемтӧ тшыкӧдӧ, паметьыд, вежӧрыд гудыртчӧ, сійӧн морт код юрӧн вермӧ быд омӧльсӧ вӧчны. Винаыд, самӧкурыд оз этшаӧс сюй тюрмаӧ! Кӧні ёна юӧны, сэтысь дугдывтӧг кывсьӧ тыш, кось, морт начкӧм.

Юр вем кындзи юӧмысь нӧшта тшыкӧ мортлӧн сьӧлӧм, мус, гырк пытшкӧс. Юысь мортлӧн сьӧлӧмыд госсялӧ, сэсся дугдӧ вир новлӧдлӧмысь туша пасьта. Сы вӧсна лов кутӧ тырны (пӧдны), уджавны оз кут вермыны, мудзӧ. Мус пыктас, омӧля ассьыс уджсӧ кутас уджавны. Мортлӧн быдлаті омӧльтчас.

Сэтшӧм омӧль мортлы сэсся быдсяма висьӧм ӧдйӧ вуджӧ. Чакоткаыд зэв радейтӧ юысь йӧзтӧ. Йӧймӧмъясыд вина помысь жӧ унджыкыс овлӧ. Юсьӧм морт сэсся немтор оз кер, оз сылы нинӧм ков — ставыс веськодь лоӧ. Сэтшӧм морт помысь некодлы нин бур оз ло.

Юысь морт эськӧ асьсӧ, дерт нин, нинӧмӧ воштӧ да, медъёна челядьсӧ, водзӧ олысьяссӧ тшыкӧдӧ. Юысь бать-мамлӧн челядьыд чужтӧдзыс на тшыкӧ: быдмӧ омӧля, лёкног, сэсся чужӧны омӧльӧсь, быдсяма пӧлӧс висьӧмаӧсь, йӧй нисьӧ прӧсужӧсь. Наука висьталӧм серти, юысь бать-мамлӧн челядь юысьӧсь жӧ лоӧны, вуджан висьӧм моз жӧ вуджӧ.

Ӧні сэсся мед быд юысь мӧвпыштас ассьыс мыжсӧ челядь водзас, йӧз водзас, общество водзас.

Мамъяс, нывбабаяс, вермасьӧй самӧкуркӧд: вӧтлӧй дзикӧдз быд керкаысь, деревняысь! Со мыйта сы помысь омӧльыс, судзсьытӧм олӧмыс, висьӧмыс, шогыс!


Коми ань.


This work is in the public domain in Russia according to article 6 of Law No. 231-FZ of the Russian Federation of December 18, 2006; the Implementation Act for Book IV of the Civil Code of the Russian Federation:
  • its creator didn't fight or work for Soviet Union victory during the Great Patriotic War — so the 70-year protection term is applied;
  • and the creator died before January 1, 1954 (more than 70 years ago), and has been not posthumously rehabilitated since that date;
  • and this work was first published before January 1, 1954 (more than 70 years ago).

This work is in the public domain in the United States because it was published before January 1, 1929 (more than 95 years ago).


The author died in 1925, so this work is also in the public domain in other countries and areas where the copyright term is the author's life plus 98 years or less (if applicable), or the copyright term is 100 years or less since publication (if applicable).