Еджыд шебрас улын

Еджыд шебрас улын (1923)
by Лебедев Михаил Николаевич
336471Еджыд шебрас улын1923Лебедев Михаил Николаевич

Дыр сулаліс ар. Дыр кӧтасис му арся зэр улын.

Сэсся ӧти лунӧ локтіс, камӧбтіс кӧдзыд. Кынтіс туй вылысь няйтсӧ, дорис йиӧн юсӧ, вӧчис ва вомӧн зэв ён пос, сэтшӧмсӧ кӧдзыд тӧв кындзи весиг некод оз куж вӧчны.

Котӧртӧны челядь шыльыд йи вылӧ, ворсӧны, гажӧдчӧны, мӧда-мӧдӧс даддьӧн кыскалӧны, асьныс сьыланкыв сьылӧны:


Еджыд тоша кӧдзыд тӧв.

Эн на повзьӧдчы тэ зэв;

Эн на ыджыд ногӧн ов —

Тэысь пася морт оз пов!

Небыд лымйӧй, муса вок,

Ӧдйӧ му вылӧ тэ лок!

Тӧвся бобувъяссӧ лэдз.

Еджыд шебрас мулы вӧч!..


Кымынкӧ лун мысти кынмӧм бӧрас лэптысисны войвывсянь руд кымӧръяс, чукӧртчисны ӧти чукӧрӧ дай заводитісны лымъявны. Лэбалӧны, гӧгралӧны «тӧвся бобувъяс», керкаяс вылӧ пуксьӧны, пуясӧ кутчысьӧны, мусӧ пасьтала едждӧдӧны. Видзӧдӧ уджалысь морт лым усьӧм вылӧ, вашъялӧ, лӧсьӧдчӧ кокньыдик доддьӧн ягӧ песла мунны.

Лым усьӧм бӧрас доддяліс ужалысь морт ассьыс вӧвсӧ, пуксис доддьӧ дай песла мӧдӧдчис. Котӧртӧ вӧв шыльыд туй кузя, вӧтлытӧг рӧдтӧ, оз ков ньӧрйӧн кучкавны. Пукалӧ доддьын уджалысь морт дай сёрнитӧ вӧлыскӧд.

— Аддзан, Рыжко, кутшӧм ӧні туйыд лӧсьыд. Доддьыд быттьӧ вый кузя шливгӧ. Оз бара арся мозыд ков няйт пиын усьтӧдзыд пессьыны. Ӧні ми тэкӧд, Рыжко, гуляйтігмоз кыскасьны кутам!

— Го-го-го! — долыдапырысь гӧрӧктас вӧв, ещӧ на ёнджыка ӧддзас, весиг чой паныд оз сувтлы.

Гӧгӧр йӧз шы, додь дзуртӧм. Некодлӧн оз пукавсьы керкаын. Ставныс тӧвся удж уджавны петӧмаӧсь. Кондатӧ кыскӧны и, турунтӧ вайӧны и, идзастӧ катлӧны и, куйӧдтӧ петкӧдӧны и — вӧрӧны легӧны ставныс.

Босьтіс вӧлясӧ кӧдзыд тӧв: шаркъялӧ-ветлӧдлӧ паськыд му кузя, кынтӧ вӧрын зверӧс, пӧткаӧс, камӧдчӧ керка стенъясӧ. Сӧмын звер-пӧткаыс сыысь оз повны: гуясӧ да лыс пиӧ дзебсялӧмаӧсь. Куйлӧ-шпыньялӧ шоныд паччӧр вылын морт: мед пӧ, колӧкӧ, тӧлыс камӧдчас! Танітӧ пӧ ме ог кынмы!

Шойччигмоз уджалӧ йӧз тӧвся уджсӧ. Бур поводдя дырйи да шоныд дырйи турун-пес кыскалӧ, кӧдзыд дырйи да лёк дырйи гортас ноксьӧ, гортса удж помалӧ. Оз ков сылы гожӧмын моз видз вылӧ тэрмасьны; оз ков арын моз нянь да пуктасъяс зэр улысь идравны. Ставыс сылӧн вӧчӧма, ставыс идралӧма. Позьӧ неуна кокниджыка уджавны, шойччыштны.

Лэбалӧны, гӧгралӧны тӧвся бобувъяс. Шлапкӧ чорыд му вылӧ лым, тыртӧ арся гуранъяссӧ, ӧшалӧ шапка моз пуяс вылын. Мича дзоридзьяс пыдди му пасьталаыс лым куйлӧ. Сёнъяс инӧ зэв джуджыд толаяс лэптысьӧмаӧсь. Узьӧ му еджыд шебрас улын, шойччӧ гожся удж бӧрын.


This work is in the public domain in Russia according to article 6 of Law No. 231-FZ of the Russian Federation of December 18, 2006; the Implementation Act for Book IV of the Civil Code of the Russian Federation:
  • its creator didn't fight or work for Soviet Union victory during the Great Patriotic War — so the 70-year protection term is applied;
  • and the creator died before January 1, 1954 (more than 70 years ago), and has been not posthumously rehabilitated since that date;
  • and this work was first published before January 1, 1954 (more than 70 years ago).

This work is in the public domain in the United States because it was published before January 1, 1929 (more than 95 years ago).


The author died in 1951, so this work is also in the public domain in other countries and areas where the copyright term is the author's life plus 72 years or less (if applicable), or the copyright term is 100 years or less since publication (if applicable).