Мыйла колӧ газет?

←

Мыйла колӧ газет? (1923)
by Шахов Николай Александрович

→

Гижан кад: 1923, Йӧзӧдан во: 1923-02-10. Ӧшмӧс: Сандрик Микол (Н. А. Шахов). Коми ёртъяс дінӧ. Мӧскуа, 1992. Лб. 49-51.

336250Мыйла колӧ газет?1923Шахов Николай Александрович

Коми йӧз ӧнӧдз на оз тӧдны, мыйла ми лэдзам газетсӧ. Унджыкыс оз аддзывны газетсӧ, а коді аддзылӧ — пыдди оз пукты: либӧ косялас куритчан бумага вылӧ. Артыштан кӧ бурджыка, дерт, балуйтчӧм кузя, куритчан бумага вылӧ газетсӧ оз лэдзны. Газет лэдзӧмыс сулалӧ зэв дона. Тыдалӧ, мӧдтор вылӧ лэдзӧны газетсӧ. Сы йылысь и кутам ӧні сёрнитны.

Босьтам ми асьнымӧс. Гашкӧ, корсянь нин ми, коми йӧз, олам вӧр пиын, пӧшти дзик нин «му пельӧсас». Миян — асланым оланног, асланым сям, ӧбык. Уджалам ми лёк ногӧн, кыдзи зэв нин важӧн пӧльяс уджавлӧмаӧсь.

Туйяс миян омӧльӧсь, велӧдчӧм йӧзкӧд комилы тӧдмасьны некыдз. Корсюрӧ эськӧ кывлывлам жӧ юӧръяс: мукӧд муясын пӧ йӧзыс миянысь бурджыка олӧны, кокньыдджыка уджалӧны (уджалӧны машинаясӧн), но налысь олӧмсӧ видзӧдлыны ми огӧ вермӧй. Вӧльнӧй светыд ӧд паськыд, олӧмыд лунысь-лун вежсьӧ, лунысь-лун кӧнсюрӧ удж кокньӧдан выль машинаяс лӧсьӧдӧны, вермасьӧны природакӧд да сы вынӧн уджалӧны.

Ми, коми йӧз, та йылысь нинӧм ог тӧдӧй. Ми сӧмын тӧдам: важ моз ныр вылӧ усьтӧдз уджавны — гӧрны пу гӧрйӧн, кӧдзны — кудйысь коялӧмӧн, кевмысьны абутӧм енлы, мед сійӧ нянь сетас (кӧдзан кӧ пудовня — куим-нёль пудйыд воас!), быд висьӧмнас висьны, шогӧн да сьӧкыд уджӧн асьнымӧс орӧдны, «омӧльысь» да «шеваысь» повны — со мый сӧмын ми тӧдам, сэсся нинӧм! Ог кужӧй ӧтувтчӧмӧн уджавны, ӧтвылысь озыръяскӧд вермасьны, — ни бурджык олӧмӧ петны, ни кос нинӧм ми ог тӧдӧй!

Мукӧд йӧзыс важӧн нин мӧд ногӧн олӧны: наука серти уджалӧны, аслыныс долыдлун корсьӧны, дугдывтӧг писькӧдчӧны югыдлань, быдтор тӧдӧмлань.

Кыдзи нӧ миянлы, сьӧд пемыд коми войтырлы, петны дзескыд олӧмсьыс? Кыдзи мездысьны лёкногӧн мырсьӧмсьыс? Кыдзи шыбитны нэмӧвӧйся сир курыд шогсӧ? Али нӧ и водзӧ пыр кутам тадзи пӧдны?

Водзӧ тадзи овны оз позь. Эм миян ӧти туй, коді вермас петкӧдны миянӧс бурджык олӧмӧ. Сійӧ югыд туйыс — газет.

Миян «Югыд туй» газет абу дона. Позьӧ судзӧдны крестьяналы артельӧн, складчинаӧн — вит-ӧ-квайт мортлы ӧти газет.

Газетас быдтор гижӧны: кӧні кутшӧма олӧмыс мунӧ, кыдзи бурджыка видз-му уджавны (кокньыдджыка уджавны — унджык пӧльза босьтны), кыдзи видзчысьны висьӧмъясысь. Газет висьталас быдтор: кытысь мый лоӧма (муыс и, йӧзыс и, енэжыс и), велӧдас, кыдзи да мыйла колӧ мездысьны буржуйясысь. Газет югдӧдас пемыд войтырлысь вежӧрсӧ, мездас быдсикас лёк думъясысь.

Шуны кӧ, газет ваяс сиктӧ югыдлун, шуд, вӧля, наука — быд бурсӧ!

Тырмас нин, коми йӧзӧй, пемыдын овны! Кад нин восьтыны синъястӧ да весавны вежӧртӧ нэмӧвӧйся руысь.

Гижсьӧй газет вылӧ! Лыддьӧй газет!

This work is in the public domain in Russia according to article 6 of Law No. 231-FZ of the Russian Federation of December 18, 2006; the Implementation Act for Book IV of the Civil Code of the Russian Federation:

its creator fought or worked for Soviet Union victory during the Great Patriotic War — so the 74-year protection term is applied;
and the creator died before January 1, 1950 (more than 74 years ago), and has been not posthumously rehabilitated since that date;
and this work was first published before January 1, 1950 (more than 74 years ago).

This work is in the public domain in the United States because it was published before January 1, 1929 (more than 95 years ago).

The author died in 1942, so this work is also in the public domain in other countries and areas where the copyright term is the author's life plus 81 years or less (if applicable), or the copyright term is 100 years or less since publication (if applicable).