Рыт

←

Рыт (1932)
by Куратов Ӧльӧш Вань

→

Йӧзӧдан во: 1932. Ӧшмӧс: Куратов Иван Ӧлексеевич. Гижӧд чукӧр (1850–1870ʼ вояс). Сыктывкар: Коми госиздат, 1932.

335829Рыт1932Куратов Ӧльӧш Вань

Ветла кар вывті лӧнь рытын
И — зэв мыжа! — видзӧда
Ӧшиньясыс вылӧ, кытӧн
Ньӧжйӧника, лӧсьыда
Сисьяс сотчӧны. Ме шуа:
— «Пыра кӧ ме сэтчӧ, суа
Ас удж тӧдысь войтырӧс,
Кодъяс бурӧсь, авъяӧсь.
Оз пов гут сэн, оз кӧ гильӧд
Пукалысьӧс, кыдз рам гаг,
Оз кӧ чӧскыд сакар вильӧд
И оз ляк, кӧть ло сэн чаг…
Пӧрысьяслӧн сёрни мывкыд;
Кӧть и этша зонлӧн нывкӧд
Абу сэтшӧм жӧ, да сэсь
Лёк ог аддзы — меным весь!
Лӧсьыд видзӧдны, кыдз торйӧн
Пукалӧны шуда гоз
И кыдз бӧба кампет корйӧн
Шыбласьӧны посни моз…
Пукалӧны, сёрнитӧны,
Ошкӧны, код тӧдса бур,
Лёкджыксӧ пыр вунӧдлӧны,
Бур кыв вылӧ м’оз и сюр!
Долыд рытпукӧмыс вӧсна
Ёсь кыв шуны кужасны,
Да эз эльтны некодӧс на,
Кӧть и лоліс серавны.
Сёян-юан дасьтӧм налӧн,
Югыд, пельк и шоныд жыр…»
Да и содта сэк жӧ: «Талун
Ог на некытчӧ ме пыр,
Сы понда мый талун, гашкӧ,
Абу сэтшӧм лӧсьыд. Кӧн
Вывті пӧрысь пӧчӧ кашкӧ;
Кӧні вывті юӧмӧн
Чужӧмъясныс лӧзӧдӧмны,
Кытӧн сёрни талун бӧб,
Кытӧн нюжйӧдлігӧн льӧб
Медбур гозъя вувзьӧдчӧмны
Морта-морт выланыс; тан
Джоджас няйт, кыдз Сыктыв дорын;
Татӧн пӧсь, кыдз пывсян горын,
Тшыг сэн бӧрдӧ, оз кӧть горӧн…
Быд ног бара дӧзмӧдчан!»
И ме гортӧ ӧдйӧн муна…
Абу-й гортын ыджыд шуд,
Эз мем кыткӧ волы люд
И ме ворсси оліг уна —
Пыр жӧ ачымӧс ме шудтӧмӧн ог шу на!

(1867)

This work is in the public domain in Russia according to article 6 of Law No. 231-FZ of the Russian Federation of December 18, 2006; the Implementation Act for Book IV of the Civil Code of the Russian Federation:

its creator didn't fight or work for Soviet Union victory during the Great Patriotic War — so the 70-year protection term is applied;
and the creator died before January 1, 1954 (more than 70 years ago), and has been not posthumously rehabilitated since that date;
and this work was first published before January 1, 1954 (more than 70 years ago).

This work is in the public domain in the United States because it was first published outside the United States (and not published in the U.S. within 30 days), and it was first published before 1989 without complying with U.S. copyright formalities (renewal and/or copyright notice) and it was in the public domain in its home country on the URAA date (January 1, 1996 for most countries).
This work was in the public domain in Russia on the URAA date January 1, 1996, according to the Law 09.07.1993 No 5351-1 which was enacted on that date:

its creator didn't fight or work for Soviet Union victory during the Great Patriotic War — so the 50-year protection term was applied;
and the creator died before January 1, 1946 (more than 50 years ago from 1/1/1996), and has been not posthumously rehabilitated since that date;
and this work was first published before January 1, 1946 (more than 50 years ago from 1/1/1996).

The author died in 1875, so this work is also in the public domain in other countries and areas where the copyright term is the author's life plus 148 years or less (if applicable), or the copyright term is 91 years or less since publication for posthumous works (if applicable).