Тӧлын сиктын

Тӧлын сиктын (1926)
by Суханова Агния Андреевна
336397Тӧлын сиктын1926Суханова Агния Андреевна

Лымйыс му вылас сапкӧма джуджыда. Корсюрӧ шы ни тӧв — лӧнь. Корсюрӧ тӧв лёкысь ызӧбтылас да лымсӧ кумыльгаӧн качӧдлас вылӧ. Сэки потшӧс бокъясӧ, пывсян дінъясӧ быдсӧн лэпталас джуджыд толаяс.

Муяс вылын некод абу. Коркӧ-коркӧ тай мыччысьлас кыйсьысь, лямпаӧн вӧрлань мӧдӧма; асъя войын тшыг кӧин вуджӧртлас да, либӧ кӧч тутсьӧдас-чеччалас. Сэсся коръясӧкӧ байдӧг чукӧр лэбзьыласны му бердтіыс гумла доръясӧ — кынӧмпӧт перйӧны. Муяс быттьӧ шойччӧны гожся уджъяссьыс, вын-эбӧс чӧжӧны выль гожӧм кежлӧ. Сэні сӧмын куш ньӧръяс кустъяслӧн чурвидзӧны лым улысь.

Сиктыс лымйӧн жӧ тырӧма. Ылісяньыд керка вевтъясыс сӧмын тыдалӧны, трубаяс да.

Тӧвся лун дженьыд, весьт кузя. Шонді, быгыд ру пытшкын моз, кайыштлас эськӧ муртса енэж дорад да пыр и бӧр дзебсяс пемыд вӧр сайӧ. Сартаса биыд тричка-трачкакылӧ асывводзнад керкаад. Гырысьяс ноксьӧны-уджалӧны пеша дорын. Челядь да том йӧз чӧскыда на узьӧны пӧлать паччӧраныс. (Мамъясыдлы ӧд жаль налысь чӧскыд унтӧ пальӧдны.) Скӧт сёӧдӧм — медводдза удж. Сэсся гидня карта вольсалӧны. Кӧзяйка мӧс лысьтӧ, пач ломтӧ-керӧ да. Коркӧ челядь садьмӧны. Мамлӧн налы лӧсьӧдӧма нин пӧсь рысь да ид пызя рок. Кынӧм пӧтыштӧм бӧрын ставныс кутчысьӧны удж дінӧ. Кӧзяйкалӧн гортын юр выв тырыс удж: пуан-пӧжалан, скӧт гӧгӧр идрасян. Кӧзяин пася дукӧса тасмаа, ыж ку шапкаа, коскас ӧшӧдӧма чер — мӧдӧма удж вылӧ.

Сійӧс Карко рӧдтӧдӧ. Лым дзуртӧ. Быдлаын сулалӧны пуяс, лым тыра увъяссӧ шевгӧдӧмаӧсь шогапырысь да. Кыськӧ, ӧти пу вылысь мӧд пу вылӧ чеччыштіс ур.

— Тпрру! — Мужик чеччис, туй шур-шар таляліс, зорӧд вылысь лым шыблаліс, додь сӧвтіс. Пася дукӧс важӧн потшӧс вылын: юрсисьыс пӧсь тёпкӧ-виялӧ.

Гӧтыр неважӧн на вӧлі печкан сайын-а, со мыйкӧ вурӧ-дӧмсьӧ нин. Быть ӧд, паськӧмыд ӧдйӧ киссьӧ: лун-лун паськӧмаӧсь, няйт сьӧд уджсӧ уджалӧны. Сэсся узигад куш пӧлать-паччӧрад туплясьӧны дай. Сэсся ӧд бара жӧ гожӧмнад он вурсьы!

Рыт. Керка-карта идралӧма. Мыйкӧ нуръясьыштісны, ужнайтісны да водісны. Кӧзяин сӧмын чуръялӧ сартаса би дорын нырагезъя ема-шылаа, лӧсьӧдлӧ сийӧс кӧлуйсӧ.


This work is in the public domain in Russia according to article 6 of Law No. 231-FZ of the Russian Federation of December 18, 2006; the Implementation Act for Book IV of the Civil Code of the Russian Federation:
  • its creator didn't fight or work for Soviet Union victory during the Great Patriotic War — so the 70-year protection term is applied;
  • and the creator died before January 1, 1954 (more than 70 years ago), and has been not posthumously rehabilitated since that date;
  • and this work was first published before January 1, 1954 (more than 70 years ago).

This work is in the public domain in the United States because it was published before January 1, 1929 (more than 95 years ago).


The author died in 1925, so this work is also in the public domain in other countries and areas where the copyright term is the author's life plus 98 years or less (if applicable), or the copyright term is 97 years or less since publication for posthumous works (if applicable).