Ԋӧтчыԁ енӧ повԅӧԁлӧ чеԉаԃӧс

Ԋӧтчыԁ енӧ повԅӧԁлӧ чеԉаԃӧс (1924)
by Суханова Агния Андреевна
336291Ԋӧтчыԁ енӧ повԅӧԁлӧ чеԉаԃӧс1924Суханова Агния Андреевна

Мамјас, кага віԇыԍјас, кывзан-ԁа, пыр повԅӧԁлӧны чеԉаԃӧс бӧрԁіганыс, ыжԁаліганыс — „Ен бӧрԁ бара, бубуԉаыс ԍојас“, „Ен колӧ-кӧ ыжԁав бара, кӧјінлы шыбыта“, „Аміԋӧј, шышкыс локтӧ, регыԁ нопјас ԍујас“. Таԇі уна ног повԅӧԁлӧны быԁӧн чеԉаԃтӧ. Скӧрҗык баԏјас мыжмӧм чеԉаԃсӧ чіршӧԁласны: „Кучіктӧ куԉа, вірӧԇ нӧјта!“ Тӧԁӧмыԍ, чеԉаԃ тащӧм торјасԍыԁ повԅӧны, најӧ-ӧԁ збыԉ чајтӧны, гырыԍыԁлыԍ кывјастӧ пыԃԃі пуктӧны, верітӧны. Гырыԍјас повԅӧм-јывԍыс шуласны: „јурԍіӧј-пӧ-тај сувтліс повԅӧмла“, кынмылі-пӧ ԇік места вылӧ. Гырыԍ-ԁа вӧлӧм со кыԇ повԅӧны. Мыј-нӧ сещӧм повԅӧмыс?

Быԁ мортлӧн ем (пемӧсјаслӧн ем-жӧ) ԋервы. Мыј-нӧ сіјӧ ԋервыс лоӧ? — јуаланныԁ ті. Тајӧ кывјыс велӧԁчӧм јӧзлӧн, ԁокторјаслӧн. Ԋервјас — зев вӧсԋіԃік, муртса тӧԁчан суԋіс-коԃ віԅјас став тушааԁ, јураԁ, пыщкӧсаԁ, кынӧмаԁ, ԍувјасаԁ, сӧнјасаԁ, ԍӧлӧмаԁ, тыаԁ, мускаԁ, вӧркаԁ зелтчӧмаӧԍ. Најӧ зев ԉабӧԍ, ԁојмыԍӧс, кылыԍӧԍ. Ԋервјас пыр ԏеԉеграп сутуга куԅа-моз, мунӧ мортлы вемас быԁԍама торјыс: ԁојыс, повԅӧмыс, ԋімкоԃыс, шогыс. Ԋервјас ԇік ԉетчан вужјас-моз зевтчӧмаӧԍ уҗаліганыс. Уҗавны налы пыр лоӧ щӧщ јуркӧԁ, кікӧԁ, коккӧԁ і м. т. Сеԍԍа ԁыр-кӧ зевтчӧмнаԁ шојтчытӧг уҗаласны, — віԍмӧны, секі морт віԍмӧ ԋервнӧј віԍӧмӧн. Мі тӧԁам, повԅӧмыԍ веԍіг гырыԍлӧн ԍӧлӧм ԁугԁылӧ ԏіпкӧмыԍ, лов оз кут шеԁлыны. Повԅӧмԍыԁ кынӧмса, ԍувса, ԍӧлӧмса ԋервјасыԁ зелалӧны вывті јона. Пыр зевтӧмӧн оз поԅ ԋервјасӧс віԇны, сетыԍ вермӧ ԋервнӧј віԍӧм боԍтны. Поԍԋі чеԉаԃлӧн, тӧԁӧмыԍ, ԋервјас гырыԍлӧныԍ јона омӧԉӧԍ, сіјӧн најӧ быԁ торјыԍ повԅӧны ӧԁјӧнҗык. Тӧԁтӧм, аԁԇывлытӧм торјасыԍ, веԍіг најӧ повԅӧны куш віԍталӧмыԍ, скӧр гӧлӧсыԍ, ԉок ԍорԋіыԍ. Чеԉаԃ ԋервјаслы колӧ щӧщ быԁміг-мозныс јонмыны. Повԅӧԁлыны-кӧ кутан, налӧн пыр ԋервјасыԁ зевтчӧмаӧԍ лоӧны, јонмӧм-пыԃԃі омӧԉтчасны, віԍмасны. Ԋервјасԍаԋ віԍмӧ щӧщ вем, секі мортлӧн јур вежӧр, јур памеԏ бырӧ. Сіԇісӧ ԃеԏіна чеԉаԃыԁ вермасны јӧјмыны, јӧј-ԋіԍӧ прӧсужӧԍ лоӧны. Ныв посԋіјаслӧн ԋервјас віԍмӧмыԁ пӧрӧ зев омӧԉік віԍӧмӧ; велӧԁчӧм јӧз ногӧн-кӧ ԋервнӧј віԍӧм, міјан комі ногӧн-кӧ шева. Комі аԋјаслы колӧ та-јылыԍ јона тӧԁны. Ічӧтԁырԍа полӧмыԁ ыҗыԁӧԇ мортӧс оз еновт, сещӧм морт оз вермы ас вылас лачаӧн овны, пыр сіјӧ јӧз ԍінмӧ віԇӧԁӧ, быԁӧныԍ, быԁ торјыԍ полӧ.

Мукӧԁ-ԁырјі гырыԍјас чеԉаԃлы віԍтавлӧны кулӧм јӧз ловԅӧм-јылыԍ, омӧԉјас, чӧртјас-јылыԍ, віԍтавлӧны быԏԏӧ забыԉ кулӧмјасыс ловԅӧны, омӧԉјасыс емӧԍ. Чеԉаԃ, ԃерт, гырыԍлы верітӧны, аԍныс оз на вермыны гӧгӧрвоны олӧмтӧ-ԁа, сеԍԍа і повны кутасны быԁ торјыԍ, веԍіг оз лыԍтны кутны ӧтнаныс керкааԁ овны, ывлааԁ петны. Сіјӧ полӧмыс оз леԇ полыԍ морттӧ ас гӧгӧрсӧ, ывлавыв гӧгӧрсӧ тӧԁӧԁны, велӧԁны. Сы-вӧсна јур вежӧр сӧвмӧмыс, ԍуԍмӧмыс оз кут соԁны сылӧн (полыԍ морт ԋекытчӧ шогмытӧм). Баԏ-мамлы-кӧ колӧ ԇоԋвіԇа, тыр вежӧра, ԍуԍ, збој чеԉаԃ, енӧ ԋӧтчыԁ повԅӧԁлӧј најӧс.


This work is in the public domain in Russia according to article 6 of Law No. 231-FZ of the Russian Federation of December 18, 2006; the Implementation Act for Book IV of the Civil Code of the Russian Federation:
  • its creator didn't fight or work for Soviet Union victory during the Great Patriotic War — so the 70-year protection term is applied;
  • and the creator died before January 1, 1954 (more than 70 years ago), and has been not posthumously rehabilitated since that date;
  • and this work was first published before January 1, 1954 (more than 70 years ago).

This work is in the public domain in the United States because it was published before January 1, 1929 (more than 95 years ago).


The author died in 1925, so this work is also in the public domain in other countries and areas where the copyright term is the author's life plus 98 years or less (if applicable), or the copyright term is 99 years or less since publication (if applicable).