بۆ دوکتور فوئاد

←

بۆ دوکتور فوئاد (1954)
by قانع

→

306935بۆ دوکتور فوئاد1954قانع

دوکتور فوئاد، قاڕەمانی کوردستان، یەکەم قوربانییە کە گیانی پاکی بەرزی خۆی پێشکەش کرد لەڕێی گەلدا، لە کاتێکدا کە خنکانیان، پێیان وت تۆ کورد نیت و کوردی نازانیت، ئەگەر بڵێیت من کورد نیم، ئەتبەخشین و ناتکوژین، ئەویش دەستی گرت بە پەتی سێدارەکە وتی من کوردم و ئەم گیانی خۆشەویستی خۆمە ئەکەم بە زەخیرەیەک لە پەڕەی مێژوودا، بۆ نیشتمانە خۆشەویستەکەم، ئەم شیعرەی بە تورکی خوێندەوە و خۆی پەتەکەی کرد بە ملیا، شیعرەکەش ئەمەیە.
«کیمدر بنی منع ایلەجک باغی جنانە	میراتی پدر در تو تەرز خانە بزم در»
بە کوردی یانی کێ ئەتوانێ مەنعی من بکات لەم باغی بەهەشتە وەکوو کوردستان بێت میراتی باوکی خۆمە، وەری ئەگرمەوە چونکوو ماڵی خۆمانە.
دوکتور فوئاد، کوڕی حوسەین بەگی فێسچی زادە یە، خەڵقی شاری دیاربەکر ە لە کوردەکانی شماڵە، بە ڕەگەز ئەچێتەوە سەر، سوڵتان سەلاحەدین ئەیوبی نەمر، دەستی شکاوم تەرجمەی ئەحواڵی دوکتور فوئادمان بە ڕوونی دەس نەکەوت، هێندەمان بۆ ڕوون بۆتەوە لە ساڵی ١٩٢٦دا خنکاوە. قانع ئەم شیعرانەی دەربارەی دوکتور فوئاد وتووە.
ئەی دوکتور فوئاد! ئەی شێری نەمر!	هەتا قیامەت بۆ کورد کەڵگ گر
نەمردووی، نامری، نەخشی دڵمانی	ئێمە بولبولین تۆ هەم گوڵمانی
سەر تەقەکێشی، نیشتمان پەروەری	لاوی دلێری، کانی جەوهەری
هەرچەند کە ئێستە لاشەت پەنهانە	زەخیرە و مێژووی بۆ ئەم زەمانە
قارەمانی گەل! شێری ڕۆی مەیدان!	ئاخر لەسەرچی وا تۆیان خنکان؟
بۆیێ وا تۆیان هەڵکێشا بە دار	کە هەوڵت ئەدا بۆ چینی هەژار
کۆششت ئەکرد لە دەورەی دەوران	ئەتوت ئازاد بن گەلی بێ دەستان
سووچت ئەوە بوو کە ئەتوت کوردم	کوردی بە نامووس بە دەست و بردم
سووچت ئەوە بوو فەرمووت نیشتمانیم	بیشمخنکێن، هەر کوردستانیم
سووچت ئەوە بوو دوژمن هۆز نەبووی	سووچت ئەوە بوو جاسووس کۆز نەبووی
ئاخر بۆ کوژرای؟ هەسێرەی کوردان	چرای ڕووناکی هەناسە سەردان
تۆ هەرگیز نامری هەر لە پێش چاوی	لە مێژوومانا خاوەنی ناوی
تۆ هەرگیز نامری قوربانی کوردان!	ڕووناکی دڵی وێڵی بن بەردان
تۆ هەرگیز نامری لاوی نیشتمانی	لە دڵ دەرناچی تۆ بە ئاسانی
ڕۆحت بیدار بێ کە گەل هوشیارن	ئێستە چاو بازن، چاک خوێندەوارن
تازە بە پارە ناخڵەتێن بۆ کەس	ڕێگای ڕزگاری بەر نادەن لە دەس
وەها نەزانی کە ئێستەش کاسن	دوژمنی خۆیان زۆر باش ئەناسن
چ لادێ، چ شار، خەریک هات و چوون	خەریک وەرگرتن حەیا و ئابڕوون
کچان دەس ئەگرن بە دەس برایان	ئەسووڕێنەوە لە دووی هیوایان
کەس کەس ناکوژێ، لە ڕۆی مەیدانا	کەس ناکا بە پەن، لە ڕووی جیهانا

This work is first published in Iraq and is now in the public domain because its copyright protection has expired by virtue of the Law No. 3 of 1971 on Copyright, amended 2004 by Order No. 83, Amendment to the Copyright Law. The work meets one of the following criteria:

It is an anonymous work or pseudonymous work and 50 years have passed since the year of its publication
It is a work where the copyright holder is a legal entity or a work of applied art and 50 years have passed since the year of its publication
It is a photographic or cinematic work that is not compositive (artistic in nature) first published before 1 January 1999
It is work published in Iraq before 1 January 1954, and the author died before 1 January 1979
It is another kind of work, and 50 years have passed since the year of death of the author (or last-surviving author)
It is one of "collections of official documents, such as texts of international laws, regulations and agreements, judicial judgements and various official documents."
It is the work of a body corporate, public or private, published by January 1st, 1980 (Article 20, 1971 law).