خەسرەو وەهارەن ...
|
کۆر بام جە دیدە فەسڵی وەهارەن
|
مەوسیمی جلووس گوڵ و گوڵزارەن
|
وادەی تەماشای سەیر و شکارەن
|
یە وەختی تەفریح قەلب و دەماغەن
|
فەسڵی ئارەزووی گوڵگەشت و باغەن
|
قەهقەهەی کەبکەن نە سەر کڵاوان
|
فەزای چەمەنەن، شاخەی شەتاوان
|
ئەووەڵی خەیمەی ئەلوانی گوڵەن
|
ئیبتیدای شۆڕش ناڵەی بوڵبوڵەن
|
سەحرا و باغ خەڵات ڕەنگاڕەنگ پۆشان
|
عەندەلیب بادەی عەشقی گوڵ نۆشان
|
غونچەگوڵی سورخ نە سەحنی چەمەن
|
وە خەندەی غوروور واز کەردەن دەهەن
|
دیدەی نەرگسان پڕ جە خومارەن
|
زینەت ئارای بەزم خانی وەهارەن
|
موسەلسەل گێسووی پڕ جەعدی سونبوڵ
|
لەرزانەن بە ناز پەرێ دامی دڵ
|
شەوبۆ کۆهساران کەردەن موعەتتەر
|
سەف پێکان نە باغ سوپای سیسەنبەر
|
هەر یەک وە ڕەنگێ، بەر ئامان وە بەر
|
خودسازی کەردەن پەی تەماشا و سەیر
|
بەنەفشە و ڕەعنا و زێبا و نەستەرەن
|
لالە و شەقایق چەنێو یاسەمەن
|
هەر یەک بەو نەکهەت فەرەح ئەفزاوە
|
بەو شێوەی ڕەونەق عالەم ئاراوە
|
ئیبتدای جولووس ڕەنگ و بۆشانەن
|
ئەمما پەشێوی دووریی تۆشانەن
|
چەتری چناران بەزمی چەمەنەن
|
خەیمەی بداخەن، جیلوەی سەمەنەن
|
نەهاڵی قامەت سەروان لەرزانەن
|
نموونەی باڵای باڵا بەرزانەن
|
زومڕەدگۆن کەردەن بەرگی درەختان
|
پەی کۆریی دیدەی قەڵاخی ڕەختان
|
ئەر چەمەن، وەر باغ، وەر سەحرا و دەشتەن
|
ماچی نموونەی ڕەوزەی بەهەشتەن
|
بوڵبوڵ بە ئاواز غەمزەدای دەڵەو
|
مەوانۆ وە عەشق وە دیدار گوڵەو
|
قومری وەش دەماغ فەسڵی سەروانەن
|
چنار فاخیتەش پەی نەوا خوانەن
|
بەی تەور و ئاین بەزمی وەهارەن
|
ویساڵی مورغان کەبک و هەزارەن
|
ئەمما بە گیانت -شای لاڵ کەمەرم-
|
جەی دەمدا بێ تۆ وێم زام خەتەرم
|
کۆر بام جە دیدە، شای فەرەیدوون فەڕ
|
ئیمساڵ کێ کەرۆ سەیری دەشت و دەر؟
|
کێ مەشغووڵ وە سەیر کۆهـ و سەحرا بۆ؟
|
کێ سەراپەردەی عەیشش وە پا بۆ؟
|
ناڵەی نەوای کێ مەیۆ نە باخان؟
|
کێ کەرۆ نە سەحن چەمەن چراخان؟
|
کێ نۆشۆ نە پای درەختی گوڵ مەی؟
|
کێ گۆش بدەرۆ بە ئاهەنگی نەی؟
|
پەی تەماشای باغ کێ بکەرۆ عەزم؟
|
نە خەسرەو ئاباد کێ بگێڕۆ بەزم
|
موتریب پەرێ کێ بنوازۆ سازان؟
|
کێ بدەرۆ فیکر بە ڕێزە ڕازان؟
|
گوڵانی بەهار کێ بکەرۆ بۆ؟
|
هانا وە بەختم، وەی وە یانەم ڕۆ؟
|
ناڵەی بەزمی کێ گۆش بکەرۆ کەڕ؟
|
کێ نیشۆ نە تۆی خەڵوەتی مەنزەر؟
|
کێ نە فیردەوسی سوپا و سانش بۆ؟
|
کێ زەمزەمەی عەیش نە دەورانش بۆ؟
|
کێ بەزم شادی نە کارێزش بۆ؟
|
کێ هەوای گوڵگەشت باوەڕێزش بۆ؟
|
ئومێد وە حەزرەت دانای بێچوون بۆ
|
پەرێ ناکامیت دنیا نگوون بۆ
|
بازاڕی زینەت بەهار بەتاڵ بۆ
|
عالەم بێ خەسرەو وە خەم چەپاڵ بۆ
|
ڕیشەی فیردوسی بەر بەیۆ جە ئاو
|
هەنی کەس سەیرش نەکەرۆ بە چاو
|
خەسرەو ئابادت، شای دەنگ دلێران
|
یا شا بە یەکسەر خاپوور بۆ وێران
|
ناوەرۆ سەمەر تاکە ئەشجارش
|
نەوینۆ وە چەم کەسێ ئاسارش
|
دمای جەوانیی خەسرەو پەروێز
|
یا شا سەوز نەبۆ سەحرای باوەڕێز
|
چون بەختم تار بۆ عالەم ڕۆژ و شەو
|
نەنیشۆ کەس شاد نە تۆی شەهر نەو
|
ئاویەر تەمام هەم کانی شەفا
|
سەیر و سەفاشان ببۆ وە جەفا
|
جە دمای خەسرەو، شای کەمەرلاڵان
|
جەی وەهار کەسێ بە وێنەی ساڵان
|
ئەر مەیل وە سەیری گوڵ و گوڵزار بۆ
|
هەر بەرگی گوڵێ نە دیدەش خار بۆ
|
خەسرەوم بێ تۆ خەڵوەت خراو بۆ
|
پاماڵی جەفای بەختی سیاو بۆ
|
تێشا نەنیشۆ کەسێ بە دڵشاد
|
ببۆ بە نەیکۆ گەردش بەرۆ باد
|
دمای ناکامیی خەسرەوی لاڵ پۆش
|
کەس بادە جە جام عەیش نەکەرۆ نۆش
|
فیدات بام، یە عەید تەجدیدی ساڵەن
|
غوڵام و کەنیز دەروون زووخاڵەن
|
هۆرێزە بەو فەڕ عالەم ئاراوە
|
بەزمی عەیدت بۆ بە دڵ گەشاوە
|
ناڵەی تۆپخانە، شللیکی نیزام
|
سەدای زەنبوورەک شای کەیخەسرەو فام
|
با بەرز بۆ نە عام چون ساڵانی پێش
|
بە کۆریی دوشمن برای بەد ئەندێش
|
مەستوورە کۆر بای، خەیاڵت خامەن
|
خەسرەوت دەستاخ وە بەندی دامەن
|
نە جای عەیش و نۆش سرووری عەیدەن
|
نەو قەبری تاریک پابەندی قەیدەن
|
نە دەسڕەسی سەیر نە شکارشەن
|
نە فرسەتی گەشت ڕووی وەهارشەن
|
دەستاخەن نەو قەبر تاریکی تەنگدا
|
تۆ پەی وێت بدەر هەر سەر وە سەنگدا
|
بە دڵەی پڕ سۆز ئەشک ئەفشانی کەر
|
زاری نە تەزویر دنیای فانی کەر
|
واچە: خەسرەوم هۆرێزە نە خاو
|
یە چە خاوێ بی؟ دیدەم بۆ لێڵاو
|
هەرچەند مەلاڵوون بێداریت نییەن
|
جە مەستیی ئەی جام هۆشیاریت نییەن
|
سەرێ هۆر دارە شای وەفاداران
|
فکرێ کەر وە بەخت ئی سیاچاران
|
بە تاجت قەسەم، زار و زەبوونەن
|
گیرۆدەی میحنەت سپیهر دوونەن
|
دایم زاری و شین واوەیلاشانەن
|
خەسرەو چون شیرین واوەیلاشانەن
|
ئەو دەستەی زەلیل سیاسەت کێشان
|
خەریکن چەنی بەدبەختی وێشان
|
خدێشان دایم نەوحە و ماتەمەن
|
شادی و عەیششان بەدەڵ وە غەمەن
|
چەنی ئاهـ و ئەشک گرد بین وە هامڕاز
|
کۆر بام، هەنی کێ مەکێشۆشان ناز؟
|
خوسووسەن خواهەر ستەمدیدەی تۆ
|
سوڵتانی عەزیز بەرگوزیدەی تۆ
|
بەو تەور - پەرێت شییەن - وە شەین
|
چون زەینەب جە داخ ناکامیی حسەین
|
دائم المدام ناڵە و زاریشەن
|
پەی دووریی خەسرەو بێ قەراریشەن
|
ماچۆ: خەسرەوم گۆش دەر وە شینم
|
بە بێکەسیی تۆ خاتر خەمینم
|
پەڵاسی میحنەت بێ تۆم نە دۆشەن
|
پەی تۆ دیدە و دڵ دیسان نە جۆشەن
|
بێ تۆ سەراپام سیا سەوادەن
|
بێ تۆ شادی و زەوق جە لام بەربادەن
|
فیدات بام، کەسم، هامڕازی ڕازم
|
ئیتر کێ چون تۆ بکێشۆ نازم؟
|
کێ وێنەی خەسرەو -شای فەرەیدوون خۆ
|
دڵداریم مەدۆ خاستەر جە بابۆ؟
|
پەی چی بە ناکام -سۆمای چاوانم
|
خامۆش کەردی شەمع یانەی باوانم؟
|
بەزەییت ناما وەی مەحزوونەدا؟
|
بەی خواهەرزادی دڵ پڕ نە هوونەدا؟
|
بەی تەورە نە سەبر خورد و خاوشەن
|
ناڵەی دیاریی بێ حساوشەن
|
منیچ ئی بەدبەخت سیا ستارە
|
غەمزەدەی مەحزوون زاری شووم چارە
|
بەو شا کە ئی نەرد بە بەختی تۆ شەند
|
نەهاڵی حەیات خەسرەویت هۆرکەند
|
دائم الاوقات شاهم، ڕۆڕۆمەن
|
غوسسەی ناکامیی شای خەسرەو خۆمەن
|
پەی نەوحەت ئەر لەیل، ئەگەر نەهارەن
|
تووتیی مەقالم هەر نە گوفتارەن
|
مەواچوو: خەسرەو، کەیخەسرەوم ڕۆ
|
ساحێبی تالار، قەسر و شکۆم ڕۆ
|
بەوری بێ ئەندێش کوردستانم ڕۆ
|
هوژەبری بێشەی ئەردەڵانم ڕۆ
|
گەوهەری سەدەف عەقڵ و هۆشم ڕۆ
|
خەسرەوی لاڵبەخش هەم لاڵپۆشم ڕۆ
|
نەهاڵی نەوڕەس نەوجەوانم ڕۆ
|
والیی واڵاجاهـ خەسرەو خانم ڕۆ
|
جەوانی ناکام نامورادم ڕۆ
|
با فەهم و شوعوور عەدل و دادم ڕۆ
|
چون ڕۆستەم ساحێب زۆر و زاتم ڕۆ
|
نەوشیروان تەور، جەم سیفاتم ڕۆ
|
سیاوەشی وێڵ کام نەیاوام ڕۆ
|
شێری بێ ئەندێش ڕۆژی داوام ڕۆ
|
مەوسووف بە سیفات پەسەندیدەم ڕۆ
|
جە جەوانی و عومر خەیر نەدیدەم ڕۆ
|
خەسرەو، تا قیام ڕەستاخێز مەبۆ
|
پەی جەوانیی تۆ هەر مەواچوون: ڕۆ
|
وێنەی دەردەدار، ئەر ڕۆ ئەر شەوەن
|
ناڵەی دەروونم پەرێ خەسرەوەن
|
مەواچوون: هەی داد بێدادم خەسرەو
|
ڕەنج وە باد وێنەی فەرهادم خەسرەو
|
سەرداری زی جاهـ عەزیزم خەسرەو
|
تەن خەستە چون شاهـ پەروێزم خەسرەو
|
شای بەهرامی گووڕ پڕ زۆرم خەسرەو
|
ئیسە گیری دام، نە گۆڕم خەسرەو
|
سالاری سوپای ئێرانم خەسرەو
|
شێری شێر ئەفگەن شێرانم خەسرەو
|
نەهەنگی دەریای کەماڵم خەسرەو
|
خورشیدی سپیهر جەلالم خەسرەو
|
ساحێبی کولاهـ فەرەنگیم خەسرەو
|
سرووری هەنگام دڵتەنگیم خەسرەو
|
میهری شەهەنشای زەمانەم خەسرەو
|
والیی بێ بەدەڵ یەگانەم خەسرەو
|
جەوانی تازە ڕەسیدەم خەسرەو
|
بیناییی بە ڕاست دوو دیدەم خەسرەو
|
چەنیی دەرد و غەم شەریکم خەسرەو
|
دەستاخی مەزار تاریکم خەسرەو
|
بێ موونیس و یار یاوەرم خەسرەو
|
زیندانیی یە قیر بێدارم خەسرەو
|
سا خۆم بە قوربان تاریکیی یانەت
|
ئەو ماوای دەیجوور چۆڵ و وێرانەت
|
جە زوبان لاڵ بام وێنەی نەقشی سەنگ
|
پەی چی جات گێرتەن تۆ نە قەوری تەنگ؟
|
مەر فەڵەک کەردەن دەستاخت بەی تەور
|
بیەن وە یارت سەنگی سیای قەور
|
نمەکەری یاد تۆ جە یارانت
|
خاتر پەشێوان مەینەتبارانت
|
یاخۆ خانی مەرگ زیندانیت کەردەن؟
|
یا وەفا و عەهد جە یادت بەردەن؟
|
یا مەیلی ئامان خەڵوەتت نییەن؟
|
یا جە غوسسەی وێت نە ویرت نییەن؟
|
بە گیانت خەسرەو، کام نەدیدەی دەور
|
دەستاخی زەنجیر گەردوونی پڕ جەور
|
پەی تۆ نە خەڵوەت، نە باغ، نە وڵات
|
نە تۆپ، نە نیزام، نە سان و سوپات
|
موتڵەقا هیچ کام بە وێنەی جاران
|
جە دمای سەردار، سەفا نەداران
|
دەستەی غوڵامان ساحێب ئیخلاست
|
سەداقەت کاران فەدەویی خاست
|
مەگێڵان وێڵ وێڵ بێ ئاغە و بێ یار
|
مات و سەرگەردان زەلیل و زگار
|
هەریەک وە دەردێ گرفتار بییەن
|
سەرڕشتەی کارش جە دەستش شییەن
|
مەناڵان نە سای چەرخی واژگوون
|
جە بێ ئاغەیی وە دڵەی پڕ هوون
|
شەو و ڕۆ زاری و شینەن کارشان
|
واوەیلایی سەخت پەی سەردارشان
|
جەی یاران سێ کەس وەفا کەردشان
|
جە هەم قەتاران سەبەق بەردشان:
|
«موستەوفی باشی» و «خەلیل سوڵتان»ت،
|
«میرزا بێگ» بەندەی ئیخلاس نیشانت
|
ئەلحەق گۆی وەفا جە مەیدان بەردەن
|
شەرتی بەندەگی بە جا ئاوەردەن
|
هەر یەک گیان و عومر کەردشان توفەیل
|
ئامان وە خدمەت دڵ جە ئیخلاس کەیل
|
دمای کۆچی خەیر خەسرەوی سانی
|
هۆرکەندشان دڵ جە دنیای فانی
|
هەر سێ وێشان کەرد قۆچی قوربانیت
|
ئامان بەو ماوا پەی جان فشانیت
|
ئافەرین لێشان نمەک شناس بین
|
جە سەیری دنیای پڕ مەکر هەراس بین
|
جە دمای خەسرەو، شای شکۆهـ و فەڕ
|
پەی خدمەتش کەس نەبەستەن کەمەر
|
ئەوانیچ ناکام بە دڵ تەنگەوە
|
سەر نیان وە سای سیاسەنگەوە
|
جە ماڵ و دەوڵەت وەشی دەست کێشان
|
شین بین وە موونیس خەسرەوی وێشان
|
کوڵاهـ فەرەنگی بێ ساحێب مەندەن
|
خەم ڕیشەی شادیش جە بێخ هۆرکەندەن
|
مەزارۆ پەی جەخت سیای وێش نە لار
|
نمەیۆش نە گۆش سەدای مۆسیقار
|
خەسرەویت بێ سەبر ئارام و خەوەن
|
پەشێویش جە داخ مەرگی خەسرەوەن
|
کیتابخانەت چۆڵ بێ زەوق و شەوقەن
|
بێدەماغیی ئەو جە گشت مافەوقەن
|
خەڵوەت و دەروون ئەر باڵاخانەن
|
جە دمای خەسرەو ماچی وێرانەن
|
لاڵ بام زەمزەمەی جارانت نییەن
|
بیسات و نیشات یارانت نییەن
|
سەدای کێشکچی سوبح و ئێوارت
|
خامۆشەن نە دەور قەسر و تەلارت
|
یا شا، کوردستان یەکسەر دمای تۆ
|
ڕیشەش بەر بەیۆ چون خاکی نەیکۆ
|
بوارۆش پێدا بەرقێ نەی وەهار
|
هەنی کەسێ لێش نەوینۆ ئاسار
|
وێنەی دەماوەند مەلوول بۆ جە تەم
|
کەس سەیر و سەفاش نەوینۆ وە چەم
|
باقی تا ئەو ڕۆ عومری بەر جام بۆ
|
شەرت بۆ پەی خەسرەو هەر واوەیلام بۆ
|
تا خالق گیرۆ دیوانی مەحشەر
|
شینی مەستوورە جە شیرین بەدتەر
|