دیوانی کوردی/ا
1
editچاوی مەستت وا دیارە فیتنەیێ بەرپا دەکا | خانی دین وەک تورکی یەغمایی بە ناز یەغما دەکا |
تورکی دیدەت بەو دوو قەوسی حاجب و تیری موژەت | بۆ گرفتی دڵ لە کاکۆڵت عەلەم بەرپا دەکا |
چاوی فەتتانت دەکا سیڕڕی نیهانی دڵ عەیان | واقعی هەر فیتنە ئەسراری نیهان ئیفشا دەکا |
مەردومی چاوت کە دێتە سەر سوپاهی جان و دڵ | وەک قەجەر دایم بە قیرقاجی نیگەهـ دەعوا دەکا |
چونکە هیچ شاهید لە نێوانمان نەبوو ڕۆژی ئەزەل | عەقڵ و دینم نایە مستی، ئێستە وا حاشا دەکا |
گەر بە ناحەق بمکوژێ نابێ کە کەس مەنعی بکا | حاکمێ کافر بێ، سا ئەڵبەت عەداڵەت وا دەکا |
دڵ دەڵێ کوردی وەکوو من ئارەزووی وەسڵی مەکە | بۆ چی تۆ مانع دەبی ئەم بەندە چۆن بێجا دەکا؟ |
2
editڕۆحی خۆم لێم عاجزە دایم کە وا زاری دەکا | ئای چ بێزارە لە خۆی فەریادی بیماری دەکا |
هەر شەوێ وەعدەی ویسالت بێ هەتا ڕۆژ ناسرەوم | لەیلەتولقەدرە هەموو کەس حەز بە بێداری دەکا |
دڵ لە قاپی تۆیە داییم، هەر کەسێ بێ دێتە لای | هەر غەریبێ کەس نەناسێ مەیلی هوشیاری دەکا |
چاوەکەت بۆ قەتڵی ئێمە هیچ کە ئەندێشەی نییە | حاکمێ مەست بێ هەمیشە مەیلی غەدداری دەکا |
عیللەتی بێ ئیلتیفاتی تۆیە ناڵەی سۆزشم | باعیسی شەرمی گوڵە بولبول کە وا زاری دەکا |
3
editئەی ڕەفیقان بێن بە خەنجەر بمکوژن ئێوە و خودا | تا خەلاسیم بێ لە دەس هیجرانی یاری بێ وەفا |
من وەهام زانی کە ئاهوو کەوتە داوم، ئێستەکە | خۆم خەلاس نابم وەها کەوتوومە ناو داوی بەڵا |
تووشی یارێ هاتووم قەللاش و دوزد و حیلەباز | تورک ڕەفتار و تەبیعەت گاور و سۆفی نما |
هات بە عەییاری دڵی لێ ساندم ئێستاش پێم دەڵێ | من لە کوێ تۆم دیوە؟ ئەی بێعار لاچۆ لێرە سا |
من دەڵێم قوربان، دەڵێ (يا صاحب صوت الكَريه) | دوژمن ئەر بانگی دەکا (لَبيك يا خَيرَ الندا) |
گەر ڕەقیب هەلێ ئیشارێکی بکا گاهێ لە دوور | هەڵدەسێ چەسپان لە سەر شانی دەدا جەڵدی عەبا |
کوردی وا بەدبەخت و دڵ بێ سەبر و لەیلا بێ وەفا | ئەی خودا ڕۆ، دڵ وەها، تالع وەها، جانانە وا |
4
editدڵم نایە بەجێت بێڵم بڕۆم بۆ خۆم بە دنیادا | سەری خۆم هەڵگرم وەک شێت بە کێو و دەشت و سەحرادا |
دەڵێم ناکەم هەڵێم ڕاکەم عیلاجی دەردی سەوداکەم | کەمەندی تۆم لە گەردندایە سا چبکەم بەرم نادا |
لە سینەی پڕ بڵێسەم هێند دەکێشم ئاهی گەرم و سەرد | خەلیلی تۆیە دڵ، بۆیە کەناریش پێی زەرەر نادا |
ئەمن قەت مومکینم نابێ خەیاڵی تۆ لە دڵ دەرکەم | چ کەس بێ قووتی ڕۆح نابێ بژی بێ شک لە دنیادا |
لەبەر فیکر و خەیاڵی کاکۆڵت قوربان وەها ماتم | شەو و ڕۆژ نابزووم ئەسڵەن نە بەملادا نە بەولادا |
لەبەر فرمێسکی چاوانم هەتا فەرقم وەها غەرقم | لەبەر بڵقی نەفەس فەرقم دەکەن غەرقم لە دەریادا |
موڕەببی موشفیقی عیشقە کە کوردی کرا جگەر پارە | کە دەیزانی چ کەس بێ پارە هەڵناکا لە بەغدادا |
5
editئەگەر ئومێدی دڵ بێنێتە جێ ماهی جیهان ئارا | به خال هندویش بخشم سمرقند و بخارا را |
لە بن خاری موغیلان وەسڵ ئەگەر بێ، ئارەزوو ناکەم | کنار آب رکن آباد و گلگشت مصلا را |
دووسەد جار گەر بە گوێی خۆم حەرفی ساردت بژنەوم، شادم | جواب تلخ میزیبد لب لعل شکرخا را |
لە ئیدراکی شکەنجی عوقدەیی زولفت پەرێشانم | که کس نگشود و نگشاید به حکمت این معما را |
نەسیحەت بگرە گوێ، جانا! لە لایان زۆر بە تەعزیمە | جوانان سعادتمند پند پیر دانا را |
خودا تۆبە لەدەست ئەو شۆخ چەشمانە، چ غەممازن! | چنان بردند صبر از دل که ترکان خوان یغما را |
کە شوعلەی تەلعەتی یۆسف تلووعی کرد لە چەهـ زانیم | که عشق از پرده عصمت برون آرد زلیخا را |
ئەگەر حۆری لە کەوسەر شوستوشۆی خۆی کا بە تۆ نابێ | به آب و رنگ و خال و خط چه حاجت روی زیبا را |
کەلامی حافز ئەر دڵ سەنجە، ئەمما کوردی وا چاکە | که بر نظم تو افشاند فلک عقد ثریا را |
6
editنیم نیگای دڵبەری من، دڵ دەڕفێنێ بە عەلی | نووکی پەیکانی موژەی خوێن دەتکێنێ بە عەلی |
چاوی مەخمووری وەکوو تورک لە خەودا هەڵسێ | شیشەیی جامی سەبوو دەشکێنێ بە عەلی |
تیرەکەی ئەمڕۆ کە هێناوەتە سەر گۆشی برۆ | ساغەری بادەیی عوشرەت دەپژێنێ بە عەلی |
تاری کاکۆڵی کە ئەفشانە لەسەر مەیتەنی ئاڵە | ڕشتەیی جان و دڵ و دین دەپسێنێ بە عەلی |
نەقدی فرمێسکی لەدەس مەردومی چاو، سەند بە حوکم | باج لەدەس مەردومی ئاوی دەستێنێ بە عەلی |
مایەیی عیشق وەها پوختە دەکا مەردومی خام | خوێن لە جەرگ و دڵ و دیدە دەمەیێنێ بە عەلی |
قادرە کوردی لە بۆ قەتڵی هەموومان قادر | عیشقی ئەو زیندە دەکات و دەمرێنێ بە عەلی |