جەمعێ جە دۆستان دەوڵەتمەند دین
|
جە موسڵمانان سەعادەت گوزین
|
چەنی چەند نەفەر گومڕای بێ خەبەر
|
جە مەدینەی پاک گشت بەرشین وە بەر
|
وە عەزم تەواف کەعبەی موعەززەم
|
داخڵ بین وە بەیت بارەگای حەرەم
|
گشتین ڕەسم حەج وە جا ئاوەردن
|
تەواف کەعبەی موعەززەم کەردن
|
جەو دما بەعزێ شین وە لای حەزرەت
|
بۆسە دان وە خاک پاک پای حەزرەت
|
وەعدەشان نیا یەکسەر بە تەحقیق
|
جە شەو دووهەم ئەییام تەشریق
|
حازر بان تەمام جە شەعب سانی
|
قەرار دان وە هەم ڕاز نەهانی
|
غەرەز، ئەو یاران خوڎا پێ دادە
|
ئەو شەو حازر بین یەک یەک جە وادە
|
زاهێرەن گرۆی شەریف ئێسلام
|
گشت خۆف مەکەردن جە عەبد ئەسنام
|
وە هەزار مەینەت یاران یەک دڵ
|
وە فێرقە فێرقە جەم بین نە مەنزڵ
|
جەو تەرەف حەزرەت شای خەتمی پەنا
|
«عليه السلام روحنا فداه»
|
چەنی عەمووی وێش یانێ های عەبباس
|
مەنزڵ موزەییەن ڕەنگین کەرد ئێخلاس
|
عەبباس جەو دەمدا هەر بوت پەرست بێ
|
بەڵام جە کەماڵ هەر باڵا دەست بێ
|
چوون مەردێ بزورگ ساحێب تەدبیر بێ
|
لایق وە تۆمار تاج و سەریر بێ
|
حەزرەت عەبباسش حاڵی کەردە بێ
|
پەی بەستەی میساق ئەو ئاوەردە بێ
|
تا عەهد و پەیمان ئەو یاران یار
|
بەین حەزرەت و تایفەی ئەنسار
|
ئێستێحکام دەرۆ وە هەزار خرووج
|
نەلەخشۆ هەرگێز چوون سەد یەئجووج
|
ئەوەڵ جار عەبباس سوخەن ئاغاز کەرد
|
بە دوڕ ئەفشانی چوون فەریدەی فەرد
|
فەرما کە ئەی قەوم ئۆوەیس و خەزرەج
|
ئەی ئەهل تەواف حاجیان حەج
|
بەحس موحەممەد برازادەی من
|
شەهنشای مێللەت گرۆی ئێنس و جن
|
حەرفێ مەواچوون ئێوە و خوڎاتان
|
حەرف من دشوار نەیۆ جە لاتان
|
عاڵەم مەزانۆ قەومش ئەفزوونەن
|
قورب موحەممەد جە مەککە چوونەن
|
ئێددیعای مەنسەب کەعب و لوەیشەن
|
شەریف و ڕەفیع قەوم قورەیشەن
|
ئێمە گشت یەکسەر تایفەی هاشم
|
ئەو ها جە لامان چوون ماهـ و ئەنجم
|
جە شەڕ ئەعدا نگامان دەردەن
|
چوون بوت دایم بەو، سوجدەمان بەردەن
|
خولقش کەریمەن شەئنش لایقەن
|
عەزیز و ئەشرەف گشت خەلایقەن
|
جە مەککەی شەریف عاجزی دارۆ
|
مەیلش ساکنی مەدینەن ئارۆ
|
خەیاڵش ئێڎەن شای شیرین شێوە
|
دوور گنۆ جە قەوم نەزدیک بە ئێوە
|
ئەر ئێوە تەسدیق ئەو کەردەن بە دڵ
|
ئاوەردەن بە ئەو ئیمان کامڵ
|
داعیەی هەوا خواهی ها پێتان
|
موحەممەد بووەن وە ماوای وێتان
|
مەبۆ میساقێ درۆست چەنی ئەو
|
چوون عەهد قەدیم پەیمان کەن ئێمشەو
|
تاکە جەو سەبەب ئێمشەو جەو مەنزڵ
|
بکەرین لێتان ئێتمینان حاسڵ
|
مەقسوود ئێڎەن ئەو نەگنۆ بە زەحمەت
|
نەکێشۆ خواری جە موڵک غوربەت
|
تایفەی یەهوود گشت جە لای ئێوەن
|
هام موڵک، هام جەوار، گشت هامسای ئێوەن
|
چەنی موحەممەد جە ڕۆزگاران
|
یەک یەک چوون خێنزیر عەداوەت داران
|
جە مەکر ئەوان کەس ئەمین نیەن
|
کێ بە بێ مەکر یەهوودش دیەن
|
بشنۆ جە «اسعد ابن ضراره»
|
جە قسەی عەبباس جەرگش بی پارە
|
ڕوو کەرد وە حەزرەت شای بوڕاق سوار
|
چوون تووتی ناتق ئاما وە گوفتار
|
واتش یا ڕەسوول ڕۆحم فێدات بۆ
|
سەرم وە سەرگەرد خاشاک پات بۆ
|
چوون هەر دەعوەتێ سیفەتێ دارۆ
|
خوا زشت خوا زیبا مەبۆ بویارۆ
|
تۆ ئێمەت دەعوەت کەردەن وەی کارە
|
ئی کار جە مەخلۆق خەیلێ دوشوارە
|
کەردیم تەرک دین جەد و ئابامان
|
قەید مەزڵوومی نریا نە پامان
|
جە بەین ئێمە و عەرەب عەشایر
|
سێلەی ڕەحم بی یەک یەک وە زایر
|
تا ئێشارەی قەتع ئەویچ هەم کەردی
|
ڕیشەی موخالێف جە بێخ ئاوەردی
|
ئی کارە کارێ خەیلێ زەحمەتەن
|
ئەرسەد پەی ئێسلام کۆ کۆ ڕەحمەتەن
|
ئێمە وە ئێخلاس ئێرادەتمەندی
|
وە سێدق و یەقین دانا و پەسەندی
|
گشت وە تیب نەفس قەبووڵ کەردمان
|
سوجدە بە خوڎای حەزرەت بەردمان
|
ئەو وەخت زۆر کەس نەبیمان جە سەر
|
وێمان کەرد فێدای دین پێغەمبەر
|
ئێوە ئەی عەبباس گشت عەمووی حەزرەت
|
قەتعەن جە لاتان ئامشۆی حەزرەت
|
نەبیەن جە ئەقوام کەس وە ئوممەتش
|
نەکەردەن باوەر وە نبووەتش
|
ئێمە یەک نەزەر یاواین خاک پاش
|
سەر و ماڵمان گشت کەردەن فێداش
|
«يا رسول الله» چێشەن تەمەننات
|
تا کە گیان و دڵ گشت بکەین فێدات
|
شەرتەن عەهد بۆ چوون قەدیم پەیمان
|
قەزای تۆ بوزین وە گیان وێمان
|
جە بەچە و عەیاڵ وێمان بویەرین
|
حەرەم سەرای تۆ حێمایەت کەرین
|
دایم وەفا کەین وە عەهد وێمان
|
حەق شەرمەندەگی ناوەرۆ پێمان
|
ئەر عەهد و پەیمان بشکێنین جە نۆ
|
شەریک بین چەنی دشمنان تۆ
|
جە لای خوڎاوەند هەم ڕوو سیا بین
|
بە سەر کۆنەی قەوم، گشت ئەشقیا بین
|
مەتڵەب جە پەیمان جەی خاستەر چێشەن
|
باقی «و الله المستعان» وێشەن
|
«ابن ضراره» عەرزش کەرد تەمام
|
کەوت نۆبەی حەزرەت شای «خير الأنام»
|
فەرما ئەوەڵ شەرت پەی پەروەردگار
|
قەییووم و قادر پادشای غەففار
|
باوەڕتان ببۆ وە تای بێ هەمتا
|
ڕەسم عێبادەت باوەرین وە جا
|
هیچ غەیرێ شەریک نەسازن پەی ئەو
|
ڕۆشن بەخش ڕۆن تاریک نمای شەو
|
وەی تەور فەرماوان دەهندەی داوەر
|
ئەمر بە مەعرووف نەهی جە مونکەر
|
دوهەم شەرت بکەن سەخت نەیۆ لێتان
|
جە نەفس و ئەبنا و جە نێسای وێتان
|
وە هەر تەور ئەوان مەحفووز مەڎاران
|
منیچ هەم بەو تەور نگا بڎاران
|
جەو دەم چەند ئایەت جە بەحس کوففار
|
حەزرەت جە قورئان وانا پەی ئەنسار
|
جە ناگا ئەنسار بە ئەمر ئەڵڵا
|
یەک یەک عەرز کەردن «يا رسول الله»
|
چ تەور بەیعەت کەین ئێمە چەنی تۆ
|
بفەرما پێمان دیسان هەم جە نۆ
|
فەرما بەیعەت کەن وە جان نێساری
|
بە ئەمر و نەهی و فەرمان بورداری
|
ئەر قسمەت منش ئاوەرد وە لاتان
|
گێڵا دنیا و دین وە «حسب الخواتان»
|
هەر تەور پەی مایەی ڕەواج وێتان
|
پەی ماڵ و ئەولاد ئەزواج وێتان
|
دڵتان پەی ئەوان چ تەور ماوەرۆ
|
مەبۆ پەرێ من فێشتەر باوەرۆ
|
بە ڕێوایەتێ ماچان ئەوەڵ کەس
|
دەست حەزرەتش بۆسا و عەهدش بەس
|
«ابو امامة ابن اسعد» بێ
|
عومرش جە هەشتاد یا جە نەوەد بێ
|
قەوڵێ واچیان ئەوەڵ جە ئەنسار
|
«ابو الهثيم» بێ بەیعەت دا قەرار
|
جەو دما یەک یەک شا تا گەڎاشان
|
دەست موبارەک حەزرەت بۆساشان
|
چەنی سەر و ماڵ سەوگەند وەردشان
|
وە کەیف حەزرەت بەیعەت کەردشان
|
«عبدالهشيم» وات «يا خير البشر»
|
وە عەرز بەندە لادێ گۆش بڎەر
|
جە بەین ئێمە و تایفەی یەهوود
|
عەهد و میساقەن مرووەت مەردوود
|
ئەر قەتع ئەوان بکەرین جە نۆ
|
خوڎاوەند نوسرەت و زەفەر دۆ وە تۆ
|
جە گشت خۆف و بیم ئاسان ببۆ ڕێت
|
دیسان هەم بشی وە لای قەوم وێت
|
ئێمە بێ ساحێب جە یەسرێب زەمین
|
بازی پەی جەفای دوشمەنان دین
|
حەزرەت جەو دەمدا خەندە کەرد کەم کەم
|
فەرما «الهدم» دیسان «الهدم»
|
یانی ئێتێفاق هەر دوو یۆ مەبۆ
|
قەبر من جە لای قەبر تۆ مەبۆ
|
تا جە ڕووی ئەفلاک بمانۆ ئەنجوم
|
«أنتم منی و أنا منكم»
|
خوڎاوەند عەلیم کەفیلەن زامن
|
من جە لای ئێوە، ئێوە جە لای من
|
جەو تەرەف ئەنسار گشت سەوگەند وەردن
|
شرووت پەیمان وە جا ئاوەردن
|
حەزرەت بە فەرمان پادشای جەلیل
|
هەم بە ئێشارەی ئەخی جبرەئیل
|
نەقیب دا قەرار پەرێشان دوو دەس
|
نۆ کەس جە خەزرەج سێ کەس جە ئەوەس
|
یەکا یەک یاران چوون میرحاج حەج
|
ئێڎەن ئێسم پاک نوقەبای خەزرەج
|
ئەوەڵ جار برای شیرین مەغروور
|
نامی نامدار جە نەزدیک تا دوور
|
سانیەن ڕافێع مەرد بێ نەزیر
|
ئەژدەهای مەساف شێر شێران گیر
|
سالێسەن سەعد ئێبن عێبادە
|
پەی ڕەزم دوشمەن دایم ئامادە
|
چاروم سەعد بن خەشیمەی بەدیع
|
پەنجوم هەم سەعد شێر بن ڕەبیع
|
ششومین سامت ئەو زی جەناحە
|
هەفتومین عەمر ئێبن ڕەواحە
|
هەشتوم عەبدوڵڵا بن حەزم چوون شیر
|
نوهوم مەنزەر بێ شێر بن عەمیر
|
بەعد جە خەزرەج نام ئەو سێ کەس
|
مەردان ئەنسار نوقەبای ئەوەس
|
«ابوالهثيم» بێ مەرد پەڕ تەدبیر
|
«اسید» بێ باك شێر «بن خضیر»
|
جە دمای ئەوان دیسان دووبارە
|
جەناب «اسعد ابن ضراره»
|
جەو دما حەزرەت پاک پێغەمبەر
|
شا سوار عەرش حەبیب داوەر
|
فەرما ئێوەم کەرد نەقیب خوێشان
|
وەکێڵ من و کەفێڵ ئیشان
|
چوون حەواریوون جە بەچە و نێسا
|
ویەردن جە گشت پەی ڕەزای عیسا
|
هیچ کەس دەروونش زەڕێ نەبی لێڵ
|
واتشان بەڵێ وەکێڵین، کەفێڵ
|
مادام بە ڕەزای خوڎا و پێغەمبەر
|
هەرگێز جە بەیعەت بەرنەشین وە بەر
|
چوون بی ئێتمینان حاسڵ جە لاشان
|
دەست موبارەک حەزرەت بۆساشان
|
قانوون پەیمان وە جا ئاوەردن
|
جەو دما مەجلێس هەم بەتاڵ کەردن
|
شەیتان لەعین بەو نوکتە دانی
|
شی وە بان بورج عەقەبەی سانی
|
نێدا کەرد ئەی قەوم قورەیش و عەرەب
|
ئەی ئەهل مەککەی غالبی نەسەب
|
بزانان حەرفم خیلافش نیەن
|
ئەهل مەدینە جە دین بەر شیەن
|
وە دین ئێسلام یەکسەر پەیوەستەن
|
چەنی موحەممەد عەهدشان بەستەن
|
پەی جەنگ قورەیش بەستەن ئێتێفاق
|
گێڵان گشت جە کەیف زەمزەمە و مەزاق
|
حەزرەت فەرماوا کە ئەی بێ وجوود
|
یانێ ئەی شەیتان لەعین مەردوود
|
ئیشەڵڵا، دوشمەن خوڎا و پێغەمبەر
|
دەمار دینت ماوەرۆ وە بەر
|
جەو دما عەباس ئێبن عێبادە
|
واتش یا ڕەسوول خوڎا پێ دادە
|
ئەر مەدەی ڕوخسەت پەی ئەهل کوففار
|
ئەلئان وە شمشێر تێغ ئابدار
|
هەر چی حازرین عەلەم وە پا کەین
|
قەبیلەی قورەیش یەکسەر فەنا کەین
|
حەزرەت فەرما حەق بێ هەمتای فەردەن
|
هێمای وە غەزا ئەمرش نەکەردەن
|
بشۆ وە مەنزڵ ساکن بەر پەی وێت
|
بادا دوشمەنان کەس نەزانۆ پێت
|
عەبباس تا یاوا وە خوابگای وێش
|
بەیان کەرد پەرێ گرۆی قەوم و خوێش
|
جەو تەرەف قورەیش کینە جۆی کوففار
|
گشت شین وە مەنزڵ تایفەی ئەنسار
|
قورەیشی واتن ئەی ئەهل خەزرەج
|
ئەی ئەهل شعوور تاڵبان حەج
|
وەی تەور مەسمووعەن جە لای خاس و عام
|
چەنی موحەممەد سەردار ئێسلام
|
عەهدتان کەردەن جەی سەر زەمینە
|
موحەممەد بووەن پەرێ مەدینە
|
جەو دما هەر دوو بە سەد شادی و عەیش
|
ئێتێفاق بکەن پەی قەوم قورەیش
|
وەڵڵا خۆ ئێمە نەدارین ئەندێش
|
هەر کەس کە مەردەن پا بنیۆ نە پێش
|
بەڵام ئەو جومعە گشت بێ خەبەر بین
|
چوون گشت هەر قاسێد ئەسرار سەر بین
|
سەوگەند وەردشان نەدارین خەبەر
|
نە جە ئەنسار و نە جە پێغەمبەر
|
دیسان هەم قورەیش قەبیلەی مەهتووک
|
تا کە شین وە لای عەبدوڵڵای سلووک
|
جە لای ئەو سوورەت واقێعەی ئەنسار
|
تەدبیر یاران کەردشان ئێزهار
|
عەبدوڵڵا واتش بێ ئێعتێبارەن
|
ئی کارە کارێ خەیلێ دوشوارەن
|
بێ سەڵاح من تەدبیرێ وەی تەور
|
نمەبۆ هەرگێز نە ڕووی عەرسەی دەور
|
تا قەوم قورەیش وە دڵ پەرێشان
|
ناگا یەک شەخسێ خەبەر دا پێشان
|
ئەهل مەدینە چەنی پێغەمبەر
|
کەردشان بەیعەت تا کە ڕۆی مەحشەر
|
قەوم کینەجوو تایفەی ئەشرار
|
کێشاشان لەشکەر وە شۆن ئەنسار
|
نە بەین ڕا دا جەو وەخت و وادە
|
یاوان وە لای سەعد ئێبن عێبادە
|
تا چەنی مەنزەر ئەو هەر دوو پەسەند
|
ئەو دوو نامدار دوو سەعادەتمەند
|
قورەیش تا هەر دوو وە دەس ئاوەردن
|
هەر دوو جە ناگا گرفتار کەردن
|
خوەلاسە مەنزەر جێدد و جەهدش کەرد
|
بەرشی و گورێزا چوون مەردان مەرد
|
بەڵام موشرێکان، فیلان سەر مەست
|
فەوری بەستشان سەعد پا و دەست
|
تا کە بەردشان وە مەککەی شەریف
|
کەردشان مەحبووس جە بەند حەریف
|
بەعزێ جە قورەیش یەعنی چەند نەفەر
|
عاقڵان قەوم ئەهل کینەوەر
|
واتشان توججار ئی سەر زەمینە
|
گشت زێندەگیشان ها جە مەدینە
|
مەسڵەحەت ئێڎەن گشت تەمەننا کەین
|
ئارۆ جەی بەندە، سەعد ڕەها کەین
|
بادا وە سالم بشۆ وە جای وێش
|
هەنی جەو دما هەر چی مەیۆ پێش
|
تا ئاخر سەعد ڕەها کەردشان
|
بە خوڎای کەریم وێش سپەردشان
|
جەو دما قورەیش ئەهل بێ شعوور
|
گومڕای کینەجوو جە ڕای خوڎا دوور
|
دیسان دەس کەردن وە هەرزەبازی
|
وە بەد ڕەفتاری و ستەم پەردازی
|
وە «ایڎا و اضرار» ئەهل سەحابان
|
سەرداران سەف عێسمەت مەئابان
|
وەزع مەعیشەت تەنگ بی لێشان
|
بێزار بین جە گیان شیرین وێشان
|
یەک یەک وە حەزرەت هانا بەردشان
|
داد زڵم و جەور قورەیش کەردشان
|
نەمەند پای مەجاڵ تەوەققوف پێشان
|
حوجب جای وەتەن مەککە بڕیشان
|
جەو دما حەزرەت شای «خير الأنام»
|
مەئزوون کەرد ئەسحاب زومرەی خاس و عام
|
هیچ کەس نەمانۆ جەی سەرزەمینە
|
مەبۆ هێجرەت کەن گشت وە مەدینە
|
یاران وە مەخفی یەک یەک کۆچ کەردن
|
تەشریف وە ماوای مەدینە بەردن
|
ئەوەڵ جە ئەسحاب کەسێ هێجرەت کەرد
|
فەرموودەی حەزرەت هەم وە جا ئاوەرد
|
جەناب «سعید ابن عمیر» بێ
|
بە قەوڵ «ابو سلمه» دڵگیر بێ
|
خوەلاسەی کەلام گشت هێجرەت کەردن
|
یەک نە شۆن یەک گشت تەشریف بەردن
|
بەغەیر جە حەزرەت سددیق ئەکبەر
|
هەنی کەس نەمەند «ديار البشر»
|