شوعەرای شیرین نەزم سانیی «نیزامی»
|
بەی تەور کەرد ڕەقەم ئەی نامەی نامی
|
چون خسرەو شاپوور دانای قەڵەمزەن
|
جە باب شیرین کیاست وە ئەرمەن
|
«دائِم الأوقات» دڵ بێ قەرار بی
|
پەرێ ئەحواڵێ نە ئینژزار بی
|
بەڵێ سوب تا شام، شام تا بە سەحەر
|
جە فورت ئیخلاس بەستەبێش کەمەر
|
وێنەی غوڵامان جەفا بوردە پێش
|
مکەردش خدمەت هورمز بابۆی وێش
|
تا جە کەچ گەردیی چەرخ بەد ئەندێش
|
یەک چەشمە زەخمێ واقیع بی پەرێش
|
ماچان جەو دەمدا شەخسێ شەڕ ئەنگێز
|
سکەی زەڕش دا بە نام پەروێز
|
کیاست بە هەر شەهر ئەو فیتنەی ئەییام
|
تا کە شایع بی جە لای خاس و عام
|
بە کردەی ئەو شەخس شووم شەڕئەنگێز
|
مونحەریف بی تەبع هورمز جە پەروێز
|
ئاوەردش نە دڵ شای سکەندەر تەور
|
بکەرۆش مەحبووس نە ڕووی عەرسەی دەور
|
پەی چێش کە ترسا جە سام و جەورش
|
جە خیشم حەزیم تەهەمتەن تەورش
|
شەوێ پەرێ حەپس خوسرەو دا تەدبیر
|
غافڵ بی جە کار بازیچەی تەقدیر
|
نەزاناش خوسرەو بە بێ دەردسەر
|
چون باز شەش دانگ بەر مشۆ وەبەر
|
مەعلووم بۆ جە لای بزورگان دەور
|
ساحێب کەماڵان شێخ نیزامی تەور
|
نە عەرسەی دەوران هەرکەس پاکبازەن
|
ئیمەن نە ئافات چەرخ ناسازەن
|
هەرکەس جەی دنیا بە ڕاسیشەن مەیل
|
ئەر تێغ بوارۆ جە ئاسمان چون سەیل
|
دەست حیفز زات بەخشندەی داوەر
|
بی شایبەی کیزب مبۆش بە یاوەر
|
ئاخر جەی قسەی فیتنەئەنگێز
|
جەی بێ دەماخیی شا جە پەروێز
|
«بزورگ ئومێد»یش هەم بی باخەوەر
|
تەڵەب کەرد خوسرەو بەور هونەروەر
|
وات نیەن جە لای هورمز شنەختت
|
ستارەی میڕڕیخ ئامان نە بەختت
|
سەڵاح هەر ئێدەن ساحێب عەقڵ و هۆش
|
حەرفم چون دانەی دوڕ بکەر نە گۆش
|
تا چەندێ جەی ئەهل شووم بەد گەوهەر
|
بشۆ بە جایێ قەتع ئولفەت کەر
|
تا کە بزانمێ جە بازی گەردوون
|
چێش مبۆ حاسڵ، چ تەور مبۆ، چون
|
خوسرەو دیش ئاشووب دەور زەمانە
|
بە قەسدش گرتەن بەی تەور بەهانە
|
شی بە مشکۆی وێش بە خاتر غەمین
|
وات بە مشکۆیان دەستەی زوڵف چین چین
|
من چون جەی وەتەن تەبعم بێزارەن
|
چەند ڕۆ پێم مشۆ، عەزمم شکارەن
|
بەڵێ ئەمانەت شەخسێ سۆسەن خاڵ
|
سەرتاپا بێ عەیب، جەمین وێنەی لاڵ
|
بە میشکین توڕڕەی توغرای زوڵف دێز
|
گرتەن حاشیەی بووم ئافتاو بێز
|
جقەی زەڕ پێکان شۆخ دڵپەسەند
|
شاهانە دەستوور نە پێچ شەوبەند
|
خەیلێ ساحێب حوسن، بوڵەند دەماغەن
|
وێش وێنەی تاوس، ئەسپش چون زاغەن
|
هەروەختێ ئەو شەمع چون تەجەللای توور
|
ڕەوشەن کەرد مشکۆم بە شەعشەعەی نوور
|
با جە لاتان بۆ ئەو زوڵف بۆ عەنبەر
|
قەدرش بگیران جە من زیاتەر
|
ئەگەر جەی مشکۆی سەبز مینا ڕەنگ
|
چون غونچەی نەوخێز خاترش بی تەنگ
|
بە هەر سەحرایێ ئەو شۆخ دڵبەند
|
تەبع شەریفش مکەرۆ پەسەند
|
پەرێش یەک قەسرێ ئاڵای بۆ عەنبەر
|
بسازدێ خاستەر جە قەسر قەیسەر
|
جە مەشریق چون شەمس خاوەری خێزا
|
سوپای شەو جە شەوق شۆڵەش گورێزا
|
خوسرەو سوار بی چەنی چەند غوڵام
|
ڕوش کەرد نە ئەرمەن بێ سەبر و ئارام
|
جە تەرس هورمز چەند شەوان و ڕۆ
|
چون نەسیم تەی کەرد سارا و دەشت و کۆ
|
تا یاوا بەو جا شیرین دڵبەر
|
ئێش مەگرت گوڵاو چون حەوز کەوسەر
|
خاسە غوڵامان ئەو شای جەم مەقام
|
چۆگە نە جایێ گرتشان ئارام
|
بە تەنیا خوسرەو دانای کەمەر لاڵ
|
ئاما بە نەز ئەو ئاو چەشمەی زوڵاڵ
|
جڵەو هۆرکێشا کەرد نزارەیێ
|
دیش نە چشمەی ئاو یەک مەهپارەیێ
|
بە سیلسیلەی زوڵف گێسووی بۆ عەبیر
|
کەردەن چەشمەی ئاو بە حەڵقەی زنجیر
|
ماوی پەرەندێ زێبای هیندی باف
|
وێنەی سپی سەوڵ بەستەن نە ڕووی ناف
|
ماوەردش پەنجە بە ڕووی سونبوڵدا
|
پەخش وەنەوشەش کەرد نە دەور گوڵدا
|
چونکە ئەو گوڵ بووم شەکەر ڕێزەی ڕاز
|
سونبوڵ گرتەبێش نەرگس پێش نیاز
|
نەدیش کە خوسرەو مکەرۆ نیگاش
|
مەشغووڵەن بە سەیر جە سەر تا وە پاش
|
سا وەختێ شیرین ئەو شای جەم جەمین
|
بەراما چون خۆر نە هەور میشکین
|
دیش کە سوارێ ڕەعنای ڕۆسەم ڕەنگ
|
مکەرۆ نیگاش مدران وە بێدەنگ
|
وێش وێنەی هومان، ئەسپش تەزەروی
|
ڕستەن نە ڕووی زین چون سەهی سەروی
|
چارش هەر ئێد بی بە دەستەی سونبوڵ
|
بپۆشۆ چۆگە کۆی خەرامان گوڵ
|
لەرزا چون سیماب نە چەشمە ئاودا
|
پەخش کەرد بە تاجیل میشک بە ئافتاودا
|
خوسرەو دیش ئەو شەخس شۆخ بۆ سونبوڵ
|
بە شاخ ڕێحان پۆشا دەستەی گوڵ
|
ڕەسم بی شەرمی نەدی باب وێش
|
جەوانمەردی کەرد ڕۆ گێڵنا وێش
|
مەعلووم بۆ جە لای ئەهل خیرەدمەند
|
ساحێب کەماڵان دانای دڵپەسەند
|
مەنشوورەن جە عام جەی وەرتەر بیەن
|
شێر سەید ئەفگەن زەبوونگیر نیەن
|
چۆگە ئەو سالار سکەندەر شکۆ
|
زەبوونگیری باب وێش نەدی ئەو ڕۆ
|
هۆرێزا دەرلاد چون جەوانمەردان
|
جە سەیر شیرین وێش کەرد ڕووگران
|
شەکەر لەب کە دیش غافڵەن پەروێز
|
پۆشا ڕەخت و شی نە پشت شەودێز
|
بەڵێ نە دڵدا ئەو زوڵف عەنبەر بۆ
|
واتش هەی یاران یە خوسرەو نەبۆ
|
ئەی شکۆ و شەوکەت شاهی کە پێشەن
|
ئەر درۆ نەبۆ خوسرەو یە وێشەن
|
ئەمما شنەفتم ئەو ڕۆ جە شاپوور
|
ئەو جەمشید تەبار کەیخوسەرو دەستوور
|
ڕەختش شاهانەن، شۆخەن، دڵپەسەند
|
بەرگش جە لاڵەن تەمام دانەبەند
|
هەرچەند مورغ دڵ پا بەستش بیەن
|
پۆسمە شنەفت نیشانش نیەن
|
ئێد وات وێنەی بەرق شەهاب ئەنجوم
|
پەڕان کەرد شەبدێز تا نە چەم بی گوم
|
دمای یەک ساعەت ئەو شای موکەڕڕەم
|
دیا نەو چەشمە کەس نەدی وە چەم
|
عەجەب مەند خوسرەو شای والا گوهەر
|
وات بەی چەسپانە چۆن بەرشی وە بەر
|
هەرچەند وێنەی باد ئەسپ ئاوەرد وە دەو
|
جە هیچ کۆ نەبی، نەدی شۆن ئەو
|
پەیاپەی پەیوەست کێشا ئاهـ سەرد
|
خەستە بی جە داغ، پەشێو بی جە دەرد
|
چەند ساعەت بە دەور چەشمە و میرغوزار
|
گێڵیا دەورش دا چون پاچەی پەڕگار
|
شۆنش هەر نەبی پاسەش بی حاسڵ
|
چون دیگ پڕ جۆش دەروونشدا کوڵ
|
خەم بی چون گۆشەی کەمان قامەتش
|
جە مەجنوون بەدتەر سەخت بی زامەتش
|
وات بە وێش خوسرەو بیناییت کۆڕ بۆ
|
جە ئێد خراپتەر زامت ناسۆر بۆ
|
شابازێ بەو تەور شەش دانگ شاهی
|
ڕشتەی دەست سونع فەیز ئیلاهی
|
بەرت کەرد جە دەس هەی کەم فام شێت
|
یانەی وێت وێران کەرد بە دەست وێت
|
دەی سا هەر بگێڵ بەی دەشت و دەردا
|
کۆ کۆ کۆگای خاک بکەر وە سەردا
|
یانێ چێش نەفام نە ڕووی عەرسەی دەور
|
بگنۆ نە دامت شابازێ بەی تەور
|
جە ڕای نادانی بکەریش غافڵ
|
بەرشۆ نە دامت سەعیت بۆ باتڵ
|
ئەڵڵا چ بەدبەخت ناپوختە و خامی
|
عەجەب بێ شعور شێت و کەم فامی
|
تۆ غافڵ سازی یەند نەچیر وێت
|
تا بەرشۆت جە دەس بەی تەور بەیۆ پێت
|
سا کە فراوان بێ قەراری کەرد
|
ئاخر بی خامۆش کێشا ئاهـ سەرد
|
فەرماش بە یاران ئێد کە من دیەن
|
بەی شۆخی و ڕەندی هەر پەری بیەن
|
پەری پەرێ کەس نە عەرسەی ئەییام
|
پووچەن عەبەسەن نمەبۆ نە دام
|
ئێد وات چون نەسیم زمستان سەرد
|
ڕۆ نە «دار الملك» ئاڵای ئەرمەن کەرد
|