31. زاری نمودنِ شاہزادہ از دردِ-مادر، وا
جواب دادن امرِ ؤ را، وا رخستِ ؤ یافتن،
وداع کردن پسر را
(ماں دا پتر نوں ویکھ کے ورلاپ اتے ازازت دے کے ودیا کرنا)

صیف-ملوک ہنجھو بھر رنا سن ماؤں دی زاری
پیراں اتے متھا رگڑے چمے وارو واری

کہندا قدم تیرے دی مٹی سرمہ میرے بھانے
ہک تیرے سبھ گردن میری ناہیں ملے مکانے

جو کجھ تساں زبانوں کیہا فرض آہا میں کرنا
این سعادت مینوں آہی حکم تیرے تے مرنا

ایہہ بے عقلی میری مائی جہڑی توں اج ڈٹھی
بندے اتے دوش نہ کوئی آہی دھر دی چٹھی

وسّ لگدے کد چھڈدا کوئی لذت گھر شہر دی
ہتھیں کون مائی بن اؤکھت مارے تلی زہر دی

کوشش ترلے ساڈے مائی کیوں کر آون کاری
بھاء میرے اس سفرے پینا لیکھ لکھے سرکاری

چر ہویا سر میرے اتے ایہہ نوبت سی گھردی
پر ہن چھیکڑ واری میری نہیں دلیری تردی

ایسا ظالم عشقَ اولاّ جہڑا تخت چھڑاوے
اپنا آپ کوئی واہ چلدے سولی کدے چڑھاوے

سن مینوں ایہہ خواہش کویں مر جاواں جند جائے
توں گھر وسدا رسدا لوڑیں عالی بھولی مائی

گھر رکھن دی گلّ نہ آکھو مشکل مینوں رہنا
زورے رکھو تاں مر ویساں اوہ غم پوسی سہنا

جے توں بچہ بچیا لوڑیں مائی ٹور سفر نوں
سفر گیاں کجھ ہکھی ہوسی ملساں پھیر پتر نوں

جے تدھ ہتھیں دفن کرایا کجھ وسواس نہ رہسی
بیٹے نال ملن دی تینوں پھر کوئی آس نہ رہسی

دے ازازت مینوں مائی ٹراں سفر نوں جلدی
رہن نہیں ہن میرا اتھے چھک لگی انّ جل دی

دانہ پانی ایس وطن تھیں اٹھ گیا ہن میرا
جس جس پاسے لکھیا ہوسی پیا کراسی پھیرا

کیتا چتّ اداس عشقَ نے رزق مہار اٹھائی
توڑوں آئی کون مٹائے سن توں میری مائی

ایہہ گل آکھ شاہزادہ رو کے سر پرنے ہو جھڑدا
چمّ زمین سٹے سر سجدے پیر ماؤ دے پھڑدا

چاہ ماؤ دی من نہ سکے عشقَ نہ منن دیندا
کر کر عذر ہزاراں تاہیں مر مڑ قدم چمیندا

ایہہ دلیلاں دھاراں مائی بخشیں بتری دھاراں
دھاراں تے کوہ قافاں اندر دھاڑاں پون ہزاراں

جے ربّ مینوں خیریں آندا ہوساں آن سلامی
متّ مر جاواں تاں بخشاواں بخشو ہک تمامی

روندی تے کرلاندی مائی بیٹا ودیا کیتا
ربّ دا دتا سر پر سہیا، صبر پیالہ پیتا

ماؤ پیو جد جاتا بیٹا ناہیں گھر دے کم دا
گھر رکھے ہن بچدا ناہیں ڈاہڈا روگ پرم دا

عاصم شاہ کہے پتر نوں توں جگر دا بیرا
تونہیں جگرا میرا سائیں تونہیں کھادھا جگرا میرا

شہزادے نوں رخصت ہوئی ٹریا چھوڑ گھراں نوں
محلاں اندر پیا ککارا باہر حد بیانوں

عاصم شاہ پتر نوں ٹورن شہروں ہویا واندے
یار اشنا محبت والے نالے روندے جاندے

باپ بیٹے دا ڈیرہ ہویا آ کے ندی کنارے
میر وزیر عمرہ شہزادے نالے آئے سارے

روندے مل مل ودیا ہندے سارے لوک مصر دے
چمّ زمیں سر دھردے پیریں وڈے وڈے سرکردے

شاید نال وزیر ہویا سی صیف-ملوک شاہزادہ
چائی رزق مہار اٹھ چلے جت ولّ ربّ ارادہ

دولت مال خزانے لشکر سبھ اسباب ولیوے
شاید دے حوالے کیتے اوہو لیوے دیوے

ترے برساں دا وعدہ کر کے باپ ازازت دتی
لکھ رکھے اوہ روز دوہاں نے سنّ سمت تے متی

شاید نوں گل لاکے رنے عاصم صالح دونویں
جا بیٹا جیوں عقل کہیگا کر تدبیراں اوویں

صیف-ملوک تائیں پھر اوڑک عاصم شاہ فرماندا
بیٹا وداع کیتا میں تینوں لکھیا پڑھ کرماں دا

آ بچہ گل لگّ ملاہاں توں بھی رو اسانوں
جاں میں مرن لگا اس ویلے سدسی کون تسانوں

الوداع پردیسیں چلیوں ہے میرے فرزندا
خبر نہیں ہن کی کجھ ہوسی موت زرائت بندہ

الوداع پیارے میرے تساں اساں ربّ بیلی
تیری جان حوالے اس دے جیوندیاں پھر میلی

الوداع دلبندا تریوں دے ہاؤ وچ دھکہ
میوہ آس امید میری دا ڈھیہ پیا ان-پکا

الوداع چلی ہن ایہہ تکّ اکھیں دی رشنائی
اجے نہیں رجّ ڈٹھا آہیوں لگا داغ جدائی

الوداع میری زندگانی ٹوریوں صیف-ملوکا
نہ میں مرساں نہ سکھ جیوساں لا چلیوں تپ سوکا

الوداع اے موتی سچے ہتھوں پیوں سمندر
نال قضاع دے کر چھٹّ کھڑیوں لئل شہانہ سندر

الوداع اے یوسف چلیوں مصر میرے نوں تجّ کے
یئکوبے جیوں پیا عمر دا رونا مینوں رجّ کے

الوداع فرزندا مینوں پائیوئی کھوہ غماں دے
مولٰی پاک لیاوے تینوں دیئ مقصود دلاں دے

الوداع اے بیٹا میرا دیوی ربّ پناہاں
پھیر مصر دا تخت سمبھالیں وانگو شہنشاہاں

شاید تے شاہزادہ دوئیے رخصت ہوئے روندے
بیڑے ٹھیلھ روانے ہوئے پچھلے پچھے بھوندے

عاصم شاہ بیٹے دے غم تھیں تنگی کرے گھنیری
پیو شاید دا صالح دانا مڑمڑ دیئ دلیری

شاہا نہ کر خفگی بہتی لکھیا لیکھ اضل دا
جو فرزنداں دے بھائِ ہونا کسے طرحاں نہیں ٹلدا

بیٹے ساڈے بندے ربّ دے ساتھوں اس پیارے
'انا للئبدِ ارہم ایونا' آپوں ایہہ پکارے

اسے پیدا کیتے بیٹے اوہو پالنہارا
گھر تھیں توڑے سوکھے رکھسی میں توں کون بیچارا

جیکر نیک اولاد ہوئےگی ربّ ولوں پھل پاسی
جے بدبخت ہویا تاں کاہنوں پیو اس دا غم خاصی

عاصم شاہ فرزند پیارا ربّ دے کرے حوالے
روندا گھر نوں آیا لے کے داغ جدائی والے

بیگم نوں سدّ کہندا میری غم نے ہوش بھلائی
بیگم ہو کے کر سلطانی بادشاہاں دی جائی

سبھو اس دے ذمےّ لائے بادشاہی سمیانے
فوجاں لشکر تابء کیتے دتے سونپ خزانے

صالح دارا-یوسا اکابر دوئیے وزیر سیانے
اوہ بھی تابء کیتے کوئی حکموں عذر نہ آنے

بہتے واعظ نصیحت کیتی متیں دے سمجھاوے
رکھنی خبر کنگالاں اتے متّ کوئی ظلم کماوے

آپوں ظلم نہ کرنا کوئی ربّ اکبر تھیں ڈرنا
جس دن آپ عدالت بحثی تل تل لیکھا بھرنا

عدل انصاف اجیہا کرنا جگّ وچ رہے کہانی
مظلوماں مہتاجاں تائیں داد مراد پچانی

کر تلکیناں تے تاکیداں عاصم شاہ چھڈّ شاہی
گوشے اندر بیٹھ چپیتا کردا ذکر الٰہی

کرے عبادت ربّ سچے دی زاری کر کر رووے
بیٹے کارن وچ درگاہے نت سوالی ہووے

ربا پتّ میرے نوں رکھیں اپنی وچ امانے
نال مراد دلے دی آنی پھیر اساڈے خانے

اوہ پردیسی بچہ میرا جس اندر جند میری
جتھے رہے سلامت رکھیں تدھ بن کوئی نہ ڈھیری

نال اخلاص محبت سچی عاصم ربّ دھیاندا
وانگ نبی یعقوب ہمیشہ بیٹے دا غم کھاندا

رو رو نیر اکھیں دا گھٹیا ردّ ہوئی نورانی
زہد عبادت کردا جیوں کر پیغمبر کنانی

صیف-ملوکے دے ہک اندر کردا نت دوائیں
جس پر ماپے راضی ہوون اوہدیاں دور بلائیں

حضرت پاک نبی فرمایا جو نبیاں دا سرور
'سلے اﷲ علیہ وا سلم' نالے آل اوہدی پر

جس قضائے ہونا ہووے لکھی روز اضل دی
جے سو ہون دوائیں والے کسے طرحاں نہیں ٹلدی

پر جے ماپے راضی ہو کے کرن دوائیں دل تھیں
فرزندے توں ٹلن بلائیں بچ نکلے مشکل تھیں

جو کجھ اس حضرت فرمایا اس وچ شکّ نہ ذرہ
صیف-ملوک دعا پیو تھیں پگسی چا مکررا