| نیزامی جە قەوڵ دانای بەغدادی
|
وەی تەورە ڕێژان تەرح ئوستادی
|
| چون نامەی لەیلێ جواو پەی مەجنوون
|
یاوا پێش جە لوتف لەیلێ بی مەمنوون
|
| مەوت ئەدا و باب، خاڵۆی جەوانمەرد
|
ڕوخسار قەیس کەرد وەک خەزان زەرد
|
| نامەی دڵسۆزی و دەعوەتی لەیلێ
|
بی وە تەسەلیی خاترش خەیلێ
|
| ڕاهی بی وە ڕا پەی کۆهی تووبان
|
بە وانای ئەشعار شێوەی مەحبووبان
|
| ڕۆژێ کە هەوای پەڕنیانی پۆش
|
خڵخاڵ فەڵەک کەردە بی نە گۆش
|
| ستاران وێنەی سیماب جە ئەو سەرف
|
جە تاب خورشید ڕەوشەن بی شنگەرف
|
| مەجنوون دڵڕێش چون جیوەی سیماب
|
ئاما وە پڕتاب پەی وسمەی خیزاب
|
| ئاما وە تووبان، کۆی غەزاڵ خوویان
|
بە وانای ئەشعار، وە لەبەیک گوویان
|
| دەست ماڵ نە چەم حەی دا بە لاوە
|
چون مانگ نە گۆشەی هەور سیاوە
|
| دیش خەیمە و خەرگاهـ ئەبرێشەم تەناف
|
مەخسووسەن لەیلێ سۆسەنی کەڵاف
|
| وە ڕەسم عەرەب نیشتە نیم نیگاهـ
|
جە پشت پەردە پڕشکەنج خەرگاهـ
|
| ماییلەن وە سەیر ئەو باغ و بۆستان
|
پەی تەجدید دڵ، دیدەیی دۆستان
|
| لوا وە گۆشەی باغ ئیرەم تەور
|
نیشت وێنەی جلووس شاهان ڕووی دەور
|
| لەیلێ شناسا جە دوور، قەیس وێڵ
|
جە سارا و جە باغ پەی لەیل ئەراگێڵ
|
| وێنەی پەردەی گوڵ کێشا وە سارا
|
خاک کەرد وە سەریر سوڵتان دارا
|
| شکۆفە خەندە کەرد وە درەختان
|
وێنەی سکەی زەڕ، ڕوویی نیکبەختان
|
| لالەی لەعل سورخ چەنی ئەو گوڵ زەرد
|
جە عالەم عیلم دوو ڕەنگ بەرپا کەرد
|
| جە بەرگ فوویی ئی باغ و بوستان
|
ئاما وە ئاواز سەد هەزار دەستان
|
| سیرابی سەبزە نەباتی نەوخێز
|
جە لوولووئی تەڕ زومڕوود ئەنگێز
|
| لالە جە وەرەق فشانا شنگەرف
|
ئاڵش قەراو چون سیای خەزەف
|
| بەنەوشە دو زوڵف بە ئەو درازی
|
وەستەن وە ژێر پاش پەی وەقت بازی
|
| غونچە کەمەربەند ئیستوار مەکەرد
|
پەیکانکەشیی تیر جە ڕووی عار مەکەرد
|
| گوڵ چون ئیستەبرەق بافت حەریری
|
باد کەفت نە خەیاڵ گۆشوارەگیری
|
| نیلووفەڕ جە شەوق خورشید گوڵڕەنگ
|
سپەر وەست وە ڕووی دەریاچە پەی جەنگ
|
| سونبوڵ سەر نافەی موشکی باز کەردە
|
گوڵ دەست تەڵەب لێش دراز کەردە
|
| شمشاد مسکین جەعد زوڵف شانە کەرد
|
گوڵنار تەهیەی تەرح ئەنار دانە کەرد
|
| دەماغ نەرگس بی ئاتەشین تاب
|
چون تەبزەدەگان ئەو بی جۆیای ئاب
|
| خورشید چو قەترەی بادەی خوسرەوان
|
کێشا خون جە ڕەگ لالەی ئەرغەوان
|
| هەڵاڵە و سەمەن، شەقایەق، نەسرین
|
ڕوخسار مەشۆران جەو چەشمەی شیرین
|
| گوڵ ئەووەڵ بە ترس دیدە مەکەرد باز
|
هاو شکڵش نەدیا چۆپی مەکەرد واز
|
| سۆسەن کێشا بی زبانش چون تێغ
|
جە تەئسیر سۆز گریەی تیرە مێغ
|
| خیابان باغ چون چەشمەی کەوسەر
|
شاخەی شەتاوان ماما سەرانسەر
|
| چەمەنان سەرسەوز ئاو نە ڕووش ئەفشان
|
چون نوقرەی زمڕود لاڵ بەدەخشان
|
| گوڵاڵان گاهـ گاهـ نەو جۆگەی سیمین
|
مەشۆران چون حۆر جەلای جام جەمین
|
| خەتمی و گوڵ مێخەک، لەولاو و شەشپەڕ
|
زەنبەق چەنی یاس ژاڵە بۆ عەنبەر
|
| ڕێحان گوڵ گوڵاو سەوڵ وەش بۆ هەم
|
قەرەنفول تێراو عەبباس لالە چەم
|
| مورغان زەبان گوشادە چون زاغ
|
تەمام نەواخوان ئیشتیاق باغ
|
| چون تووتی، تەزەروو، تاوس و شنقاڕ
|
کەبک خێز و کەم ڕەگ شاهۆی تێز منقاڕ
|
| سپی چناران سەرکێشان وە ئەوج
|
جە شنۆی نەسیم بە هەم مەدان مەوج
|
| سەرو، ناروەن، شمشاد چەنی کاج
|
سنەوبەر و بید دڵ مەکەرد هەڕاج
|
| جە مورەکەبات درەختان بەرز
|
بیدموشک، مروار، مەیو بڵەند تەرز
|
| بییەن وە سەیوان سەرچەشمەی چەمەن
|
فەرش موسەتەح باغ، وەنەوشەی سەمەن
|
| مەدرەوشا ژاڵەی ئەبر بەهاری
|
جە شاخەی گوڵان وێنەی مرواری
|
| دوڕاج و کەبک و تەیهوو و قەناری
|
سار و چلچلە، پەپوو و پاساری
|
| جوڕە و کوڕکوڕە و قاژ، سیا زاغ
|
ژاغچە، پەرەستوو، تۆرمتە و کەلاغ
|
| قومری و کەبووتەر، فاختەر و تاق تاق
|
لەک لەک ، شاهین، چەرخ دوو چەم زاق
|
| بووم و شتورمورغ، ئوردەک چەنی قاز
|
کەرسەڕ و کوڵەنگ، بەت و سپی باز
|
| مورغان ئاوی و بەڕی و هەوائی
|
حوکم تەبیعەت پەی خودنمائی
|
| هەزار دەستان، دەستەی بوڵبوڵان
|
مەوانان ئاواز نە شاخەی گوڵان
|
| لەیل جە گرد خاستەر بە شۆخی شێوە
|
جەی هومایوون فەسڵ فەڕ حەق پێوە
|
| جە خەیمە و خەرگای خەمکەدەی حەزین
|
ئاماوە سەیران گوڵباخچەی گوزین
|
| چەنی چەند لوعبەت حۆری تەرز و تەور
|
ئەعراب کناچان شیرین ڕووی دەور
|
| بە شادی و سروور ئامان و گوڵزار
|
ئاهووان نافە ئاوەرد نە بازاڕ
|
| عەتر ڕەیاحین شێوەی گوڵاڵان
|
بەردن بە یەغما و تاراج و تاڵان
|
| مەنزوورش نەبی لەیل گوڵزار
|
بەڵ دیدار دۆست نامییەی نازار
|
| بشۆ وە جایێ یەک پەناگاهێ
|
جە سۆز دەروون بکێشە ئاهێ
|
| داغ دووریی قەیس، سەرگەردانی ئەو
|
باوەرۆ بە یاد نەوجەوانیی ئەو
|
| بە گریە و زاری، ئەندووهـ دەروون
|
چەنی ئەسر شۆر بەر کەرۆ بیروون
|
| لەیلێ چەنی ئەو نەوتووڵ نەمامان
|
ساتێ جەو گوڵزار گێڵا خەرامان
|
| نەخڵستانێ بی خورماییی بڵەند
|
جەو کەناری باغ بانووی ئەرجومەند
|
| بە عوزرخواهی پەی ئیستراحەت
|
شی بەو نەخڵستان ساتێ بۆ ڕاحەت
|
| لواوە سایەی سەربڵەند سەروێ
|
تەنها نیشت حەزین وێنەی تەزەروێ
|
| وە باڵایێ سەبز تەکیەدا چون گوڵ
|
جە تەهـ دەروون ناڵا چون بوڵبوڵ
|
| وات ئەی میهرەبان یار وەفادار
|
مەوافق بە من بە غەم سزاوار
|
| ئەی جوان سەرو وێنەی جەوانمەرد
|
جە من دڵگەرمتەر بە هەناسە سەرد
|
| قەدەم ڕەنجەکەر وەی تەورە باغێ
|
بەر کەر جە دڵم چەند دەرد و داغێ
|
| دانیشی چەنیم دڵ یاوۆ موراد
|
من چون نارەوەند تۆ سەرو ئازاد
|
| مەزانۆم نونیست ؟ جە دڵ فەراغم
|
بێ پەروا جە سەیر سەراو و باغم
|
| ئاخر بە زبان جە نیکوونامی
|
کەم کەم مەکیانی وە من پەیامی
|
| لەیلێ بیم سابق وە تۆ بیم مەفتوون
|
هەزار بار جە تۆ بێشتەر بیم مەجنوون
|
| سیاتەر جە تۆ سیاستارەم
|
شیفتەی عەشقم بێ دەوا و چارەم
|
| هەرچەند تۆ فێشتەر نیشانەی دەردی
|
ئاخر نە چون من ژنم تۆ مەردی
|
| جە گرد شێوەی عەشق چوست و چالاکی
|
لاقەید جە مەردوم بێ پەروا و باکی
|
| چون من شکەنجەی هامسەر و بابۆ
|
نەداری قەبووڵ مەشی هەر جا بۆ
|
| مسکین و بێکەس بێ یار و هامدەم
|
وەکێ بیانۆم داغ و دەرد و غەم
|
| مەتەرسۆم جە دەس بێ خورد و خامی
|
بەیۆم بێگانە جە نیکوونامی
|
| گا ماچۆم زەهرێ قاتڵ بنۆشم
|
بەهەشت وە گونای دۆزەخ بفرۆشم
|
| جەی دوو عەلاقە قەوی و زەبەردەست
|
جە کەشانکەشم ئوفتادە و سەرمەست
|
| جە یەک لا ئەندوو جەرگەی غەریبان
|
جە یەک لا ئەندوو و تانەی ڕەقیبان
|
| نە جورئەت چەنی شەوهەر بستێزۆم
|
نە زات جە سەتوەت پدەر بوگرێزۆم
|
| عەشق مەدۆم ستێز جە بێقەراری
|
جەی زاغ و زەغەن کەرۆم فەراری
|
| چون کەبک دەری بشۆم وە کۆسار
|
عەقڵم مەواچۆ مەبی نگوونسار
|
| شاهین جە کەبکەن قەویتەر خەیلێ
|
نەنگەن وە شئوون خێڵخانەی لەیلێ
|
| ژن ئەر بەبر و شێر بگێرۆ بە گۆش
|
نەمەبۆ وە مەرد هەر ژنەن خەمنۆش
|
| تەوانام نییەن جە ئی بار خەم
|
وێم کەرۆم خەڵاس چەنەت بۆم هامدەم
|
| خۆلاسە دڵ و جەرگمنە هۆنەن
|
نمەز ئەحواڵات مەجنوونم چۆنەن
|
| ئەشعار جە دەهان لەیل نەکەرد پەرواز
|
جە ڕاگوزەرش بەرئاما ئاواز
|
| بوانە ئەشعار چون دوڕی مەکنوون
|
قەیس قوربانیت یا نیها مەجنوون
|
| وات ئەی پەردەدار ئیسڵاح کارم
|
ئومێدم تۆ بۆ وە پەردەدارم
|
| مەجنوون جە گرداب ئەمواج هۆنەن
|
لەیل وە حەسابات کار ئەو چۆنەن
|
| مەجنوون وە نەشتەر جگەر مەخراشۆ
|
لەیلێ جانمەک جە کێ مەتراشۆ
|
| مەجنوون بە خەدەنگ خار غەم سوفتەن
|
لەیلێ جە ڕووی کام نازباڵش خوفتەن
|
| مەجنوون بە هەزار نەوحە مەناڵۆ
|
لەیلێ جە نیشات خۆشی مەکاڵۆ
|
| مەجنوون کەمەربەند نیازش بەندەن
|
لەیلێ جە ڕووی لەب وەکێ ناز خەندەن
|
| مەجنوون دڵئازار دەرد ناڕەحەت
|
لەیلێ وەکێ بۆ مەیل وەبێ زەحمەت
|
| لەیلێ چون سوهەیل جە تۆی عەمماری
|
مەجنوون چون فەڵەک جە پەردەداری
|
| لەیلێ جە گلە سەربەند کەردەن باز
|
مەجنوون دەروازەی گلە کەردەن واز
|
| لەیلێ جە خرۆش چەنگ نیانە وەر
|
مەجنوون چون ڕووباب چەنگش هانە سە
|
| لەیلێ چون خورشید سوب جەهان ئەفرۆز
|
مەجنوون بە وێنەی شەمع بەدەن سۆز
|
| لەیلێ مەگێڵۆ باغ جە ناو باغ
|
مەجنوون مەڕێژۆ داغ وە بان داغ
|
| لەیلێ چون قەمەر جە ڕەوشەنی چوست
|
مەجنوون چون قەسەب نە موقابڵ شوست
|
| لەیلێ جە درەخت گوڵ نیشانیەن
|
مەجنوون بە ئەشعار دوڕ ئەفشانییەن
|
| لەیلێ چون واتەی پەری وەشێ بی
|
مەجنوون حیکایەت گرد ئاتەشێ بی
|
| لەیلێ چون سەمەن خەزان نەیاوا
|
مەجنوون چون چەمەن خەزان پێ یاوا
|
| لەیلێ چون نەسیم سوبح مەیۆ وە پێش
|
مەجنوون چون چراغ خامۆش مەیۆ لێش
|
| لەیلێ بە سەد ناز زڵف شانان بە دۆش
|
مەجنوون بە وەفاش حەڵقەی دوڕ نە گۆش
|
| لەیلێ بە سووبح جام جاننەوازی
|
مەجنوون پەی سەماع جە خەرقەبازی
|
| لەیلێ جە دەروون پەرەند مەدۆزا
|
مەجنوون جە بیروون سپەند مەسۆزا
|
| لەیلێ وێنەی گوڵ شکۆفتەی خۆشڕۆ
|
مەجنوون بە گوڵاو دیدە مەشۆرۆ
|
| لەیلێ سیا زڵف سەر مەکەرد شانە
|
مەجنوون جە ئەسرین گشت تەسبێح دانە
|
| لەیلێ جامێ مەی موشک بۆ جە دەست
|
مەجنوون نە جە مەی جە بۆی لەیلێ مەست
|
| مەجنوون قانع بی جە لەیل وە بۆیێ
|
لەیل ڕازی بە قەیس بە جستوجۆیێ
|
| جە ترس تەفتیش تانەی ڕەفیقان
|
مەسازان جە دوور وێنەی غەریبان
|
| قەیس مەدیا وە لەیل حەسرەتش مەوەرد
|
لەیل مەدیا وە قەیس هەر نەوحە مەکەرد
|
| تا چەرخ هۆرێزا وە ئی بەهانە
|
ئی یەک نەزەریش شی وە میانە
|
| لەیلێ چون جە قەیس ئەژنی ئی غەزەل
|
گراوە بە ئەسر چەپۆک دا نە تەل
|
| جەو سەروبەنان و سەیر بۆستانی
|
مەدیا بە ئەوان یەک جە نەهانی
|
| لەیل جە دووریی قەیس دیدە بریانەن
|
چەنی دۆست وێش چەند میهرەبانەن
|
| جە دمای ئی ڕاز قەیس شی بە سەحرا
|
دڵ پڕ جە هووناو دەماغ پڕ سەفرا
|
| لەیل چون سەهی سەرو جە ئەو چەمەنگا
|
چەنی هامڕاهان لوا وە خەرگا
|
| ئەو شەخس ڕازدار جە میان باغ
|
گرتە بی وە دەست پێنج غوراب زاغ
|
| ئاما وە مەنزڵ چەنی غورابان
|
هۆرگرتش لەیلێ تەرگە شتابان
|
| شانا جە زاغان کەردشان بێروون
|
ئیبن سەلام وات چێشەن جە دەروون
|
| واتش بەدیومنەن سەوتش خەرابەن
|
مایەی تەفرەقەی بەین ئەحبابەن
|
| وات جە کۆت زانان ئی بەحس و بەیان
|
وات جە ئامۆزام قەیس دڵبریان
|
| شەهزادەی شەهیر شێخ عامیری
|
بە مەزموون شۆخ شیعر و شاعیری
|
| هەر وەختێ زاغان یابوۆ وەعەین
|
خیتابش کەردەن بە«غُرابُ البين»
|
| ئیبنوسەلام وات: وە بێ دەرد و غەم
|
مەبۆ من ڕووی قەیس بوینۆم وە چەم
|
| کەنیز ڕازدار ڕازش نەپۆشا
|
واتش لەیل پەی قەیس دەروونش جۆشا
|
| جە ئیبنوسسەلام سڕ بی ئاشکار
|
ڕۆژێ سوار بی بە عەزم شکار
|
| لوا وە سەحرای سەبز و مەرغوزار
|
یاوا بە ئەو قەیس خەستەی خوار و زار
|
| دیش پۆلێ غەزاڵ وحووش و تیوور
|
جە من جە ئەتراف مەجنوون غەیوور
|
| مەوانۆ ئەشعار بە ئەسەح کەلام
|
ئیبنووسەلام شی بە ئەو کەرد سەلام
|
| خیتاب کەرد وە قەیس ئەدیب دانا
|
وەیتەورە مەزموون ئی دوو بەیت وانا
|
| دێوانە تا کەی مائیل وە لەیلی
|
مەر حەق وێنەی لەیل نەسازان مەیلی
|
| سەیحەی ستێز دا قەیس دێوانە
|
پەرسا جە یاران بە ئەو نشانە
|
| واتن ئی سوار ئیبن سەلامەن
|
هامسەر لەیلی شیرین کەلامەن
|
| قەیس عامیری بە لەهجە ڕیشخەند
|
وات بە گیان وێت مەدەرۆت سەوگەند
|
| هەر شەو وەر جە سوبح بۆمەنی نەبۆش
|
مەو شاری وە دەست شەمامەی لیمۆش
|
| سینە بە سینە شان وە لای شانش
|
سەر وە ڕووی گیسووی عەنبەرئەفشانش
|
| مەدەری بووسە وە لەعل لەبش
|
خەت و خاڵ و زنج، سێوی غەبغەبش
|
| دوشاخەی بازووش مەوزی وە گەردەن
|
چەنی حەیتاران ئیستیماع کەردەن
|
| ئەو ئیبنوسسەلام خەندە کەرد خەیلێ
|
واتش وەیتەورەم من چەنی لەیلێ
|
| واتش درۆت وات لەیل بەین دروستەن
|
جە تۆ بێزارەن مەجنوون پەرەستەن
|
| ئەو ئیبنوسەلام کێشا خەجاڵەت
|
سەر وست وە پایین تەغییر دا حاڵەت
|
| وات هەرزە گوفتار بێ عیففەت کەلام
|
لەیلت وەیتەور کەرد وە ڕیسوای عام
|
| مەر نمەتەرسی جە فیتنەی زەمان
|
جە قەهر قازی قەزای تۆ ئامان
|
| غەفڵەت زەمان مەدەرۆ بە دەست
|
ستوەت ئەعوان خەلیفەی سەرمەست
|
| ئەو عەبدولمەلیک فەرزەند مەروان
|
جە فەوق ئیسلام ئەو فەرمانڕەوان
|
| بشنەوۆ جە تۆ ئی قوبح ئوساف
|
حەڵقت مەوشارۆ بە حەڵقەی تەناف
|
| قەیس دڵئازار وات ئیبنوسەلام
|
قەسەم وە جەلال «ملكُ العلام»
|
| من ئەژنیم جە قەوڵ مورغان هەوا
|
سێ ڕۆژی مەندەن ئەو فەرمانڕەوا
|
| سەر مەنێو نەسای سەنگ سیای خاک
|
مەشۆ وە دیوان فەرد تەنیای تاک
|
| مەبۆ وە ڕەهین بەدیی ئەعماڵش
|
کافر بەزەییش مەیۆ وە حاڵش
|
| ئیبنوسەلام ئێد شنەفت جە قەیس
|
گێڵاوە دما وە بێ حەیس و بەیس
|
| شی وە خەرگای وێش بێ فکر و خەیاڵ
|
جە دمای سێ ڕۆژ ئاوەردن هەواڵ
|
| ئەو عەبدولمەلیک شاهـ ئەمەوی
|
دوژمن سەرسەخت ئال عەلەوی
|
| بەرشی جە دنیا بێ سدا و سەیاح
|
گیانش کرد تەسلیم «قابض الٲرواح»
|
| ئیبنوسەلام مات جە واتەی مەجنوون
|
جەو پاکیی زەمیر ئەسرار مەکنوون
|
| خانا خۆش بە حاڵ عاشقان حەق
|
بەسیرەن بە نوور تەجەڵای موتڵەق
|
