مەم و زین (1692)
by ئەحمەدی خانی
60. خاتەمیا کتاب و نامەئێ د سوورەتێ ختابا دگەل خامەئێ هەرچەند غەرەز خەتم کەلامە لاکن ل موتەکەللمی ئیهامە
314074مەم و زین — 60. خاتەمیا کتاب و نامەئێ د سوورەتێ ختابا دگەل خامەئێ هەرچەند غەرەز خەتم کەلامە لاکن ل موتەکەللمی ئیهامە1692ئەحمەدی خانی
ئەی راکبێ واقعێ پەیادە وەی عاشقێ سەفحەئێ د سادە
ئەی شاعرێ ساغر و نگوون سەر وەی ساحرێ ساخر و فوسوونکەر
ئەی هائمێ وادیا زەلالێ وەی غاویێ دەعوەیا کەمالێ
ئەی خامەئێ سەرتەراشێ بەد ڕەنگ بەس نامەئێ خوە قوماشێ خوەش ڕەنگ
ڕووڕەش کە ب ناڤێ خەتت و خالان بەد نام بکە ب بێ و دالان
هندی وەکوو خەت غوبار و هوورە ئەو خەت ژ لەتافەتێ نە دوورە
گاڤا کو ژ ڕەنگێ مەشقێ پوڕ بوو یا شوبهەتی نەسخ و سولسێ گر بوو
ئەو ناسخێ نوسخەیا جەمالە بێ رەونەق و روهنی و کەمالە
لازم ئەوە دلبەرێ د سادە خەت لێ نەبتن وەکی قلادە
خوەش زینەتە خەت ل ماهێ روخسار هندی ل روویان نەبوویە هەڤسار
ئەی خامە تە ژی گەلەک درێژ کر ئەڤ نامە بەسە تە پوڕ قرێ ژ کر
هەر چەند کەلام شوبهی دوڕ بت بێ قەدر دبت دەما کو پوڕ بت
نابینی ب قیمەتن جەواهر لەورا کو د هندکن د نادر
سەهو و غەلەت و خەتا و نسیان مەجمووعەئێ ناپەسەند و عسیان
تەحریر کرن تە بێ تەئەممول کی دێ بکتن ژ تە تەحەممول
کەس نینە بکەت ژ بۆ تە تەحسین گۆیەندەئێ ئافەرین و نفرین
ئەی بێ ئەدەبا خەرابە بێ عار گوستاخ و ستەمکەر و سیەهکار
هندی کو سەرێ تە من قەلەم کر ئەو چەند تە خەتێ خەتا رەقەم کر
هندی کو سەرێ تە من تەراشی ئەو چەند تە کر گونەهـ تەلاشی
فەححاشی تە کر ژ ڕەنگێ خانی نەققاشی تە کر مسالێ مانی
مەشغوولی بەسە ب لەعب و لەهوان تەوبا خوە بکە ژ خەتا و سەهوان
جارەک وەرە سەر تەریقێ تەوبە هندی نەگهشتیە تە نەوبە
نەوبەت کو گهشتە خەسمی خامە تەی کر ل مە ئەو نزاع نامە
ئەو بەتلێ دلاوەرێ زەبەردەست ئەووەل کەمەرا تەهەوورێ بەست
بوو راکبێ دولدلێ ئەنامل دەر حال د گەل مە بوو موقابل
کێشا ژ زەبانی ذو الفقارەک بوو خەسم د گەل مە شەهسوارەک
سل بوو رکیا ژ وان عتابان ئەزمان گەڕیا ب ڤان جەوابان
گۆ: ئەحمەد ئەگەر تو نەی خەبیسی هەر چی کو تە گۆ من ئەو نڤیسی
قەولێ د تە قەنج ئەگەر خەرابن فعلێد تە خەتا ئەگەر سەوابن
ئەی بەد عەمەلۆ تو قەنج دزانی تو قائل و فاعل و خودانی
نەی بوومە د عالەما نەییستان مەی بووم نە ب دەستێ مەیپەڕستان
گاڤا کو تە ئەز برم ژ سازی نە دەنگێ د من هەبوو نە گازی
تە دوورکرم ژ نک هەڤالان مەهجوورکرم ژ مولک و مالان
بەند و وەسلێ د من سەرابن ئەووەل تە کرن ب ئەمرێ كن کون
پاشی کو تە کر د باغێ عشقێ کون کون دلێ من ب داغێ عشقێ
تە پوف کرە جسمێ من دەما جان هاتن ژ دلێ من ئاهـ و ئەفغان
نەفخا تە ل من دل و جەگەر سۆت هەرچی کو تە پوف کری من ئەو گۆت
ئەز لالم وبێ زەبان و خامووش بێ نەفس و نەفەس ژ قسمێ قامووش
بەزما تەرەبێ ب من تە خوەش کر دیوانێ گونەهـ ب من تە ڕەش کر
هەر چەند کو زاهری هەیم ئەز سازەندە تویی وەکی نەیم ئەز
ما نەی ب خوە تشتەکی دبێ ژت؟ خامە ب خوە رەشحەکێ دڕێژت؟
کاتب قەلەمی دکەت سیەهکار سازەندەیە نەی ژ دەست ب هاوار
نای و قەلەم و مداد و نیشان تیر و هەدەف و کەمان و کیشان
محکوم ُ علیه بوون د تەقدیر هێژ ئسمێ گونەهـ نەبوویی تەستیر
یا رەب تو دزانی خانیێ ژار تەشبیهی ب خامەیا گرفتار
قەلبێ وی د دەست تەدایە الحق دەستێ وی ب دەست خوە نینە موتلەق
گاڤا کو ل وی تە سەرقەلەم کر هەرچی تە ئرادە کر رەقەم کر
ئامر تویی ئەو ب ئەمری مەئموور مەئموور دبن هەمیشە مەعزوور
گەر دائیە وی تە ئختیارەک ئەو ژی وێ سپارە تە ب جارەک
ئەو گەر عەلەم و وەگەر قەلەم بوو پەیوەستە د دەست تە سەر قەدەم بوو
نەفع و زەرەرا خوە ئەو نزانت یا قەنج ژ بۆ خوە ئەو چ زانت
چاوا کو ژ بۆ تە ڕا رزایە ئەو نەی سفەتە وی ئەو هەوایە
واللهی ژ سفیدی و سیاهی وی قەسد و غەرەز تویی ئیلاهی
ئەمما ب مورەککەبا قەبائح ڕووڕەش کرنە گەلەک سەفائح
خەتتێ تەیە سەرنوشت و سەرمەشق سهـ سالە خەتێ خەتا دکەت مەشق
لەورا کو دەما ژ غەیبێ فەک بوو تاریخ هەزار و شێست و یەک بوو
ئیسالە گهشتە چل و چاران وی پێشرەوێ گوناهکاران
ڤێکدا ژ مەناهیان گەلەک مال یەک پوول نەهن ژ حوسنێ ئەعمال
ئەووەل کو تە دا ژ عشقێ مەتلەع ئاخر بدە وی تو حوسنێ مەقتەع