نورجھان/09
محبت جي ماري مهرالنسا پنهنجي ڪمري جي هڪ ڪنڊ ۾ ڪومايل ڪنول جيان ڍيري ٿي پيئي هئي. ڪي به نٿي اُجهيس. فڪر جي لهرن سنديس ڦٽيل دل کي پئي ڦٿڪايو. اوچتو ڪن تي آواز پيس ته ”مٺڙي! توکي ڪهڙيءَ جهوريءَ جهٽيو آهي؟“ مهرالنسا ڇرڪ ماري پڪاريو ته ”فريده! تون آهين؟ آءٌ ته ڳڻتين ۾ اهڙو غلطان هيس، جو توکي اندر ايندو نه ڏٺم. هن وقت تنهن جو هت حاضر ٿيڻ مونکي نئين اُميد ٿو ڏئي.“ فريده چيو ته ”مونکي ته تنهنجي شاديءَ جي سانباهي جي بنہ اڳهڻو مقال پيئي، سو ڀڄندي آئي آهيان ته من اچي ڪا مدد ڪريانءِ. تو ته پنهنجي قبوليت هرگز نه ڏني هوندي؟“ مهرالنسا هن جو هٿ چمي جواب ڏنو ته ”ڏاڍا لائق ڪيا اٿيئي جو هن مهل مون وٽ آئي آهين. مونکي ته هت بندياڻيءَ وانگي بند ڪري ڇڏيو اٿن، سو منهنجي نسبت جيڪي به وهي واپري پيو، تنهنجي ڪل ئي ڪانه اٿم. تڏهن مونکي هڪدم پرڻائڻ جو پڪو پہ پچايو اٿن؟“
فريده: ”آثار اهڙا ٿا ڏسجن. پر شاديءَ کي روڪڻ جو مڙيوئي ڪو رستو ڳولڻ گهرجي. ٻنهي طرفن سر انجامي ڪري ڇڏي آهي. ساٺ سوڻ ته اڳيئي شروع ٿي ويا آهن؛ شادي به ٻن ٽن ڏينهن ۾ ٿي ويندي.“
مهرالنسا: ”يا خدا!“ ائين چونديئي بيهوش ٿي ويئي.
فريده هڪدم اُٿي منهن تي گلاب جو پاڻي ڇٽڪاريس ۽ پيرن تي ٿڌڙا ڪڍيائينس. ٿوري ۾ وري سامت ۾ آئي. پوءِ فريده دلداري ڏيئي، چيس ته ”ڌيءَ! دلجاءِ ڪر. رڌي ڪني به يا نصيب. ڪهڙو عجب ته شهزادو اڃان به ويل نه وڃائي؟“
مهرالنسا: ”تڏهن ڀلا سيگهه ڪر، وڃي شهزادي ڏي ڪو قاصد روانو ڪر. بيهه ته آءٌ ڏانهس خط لکي ڏيانءِ. قاصد کي چئج ته وڃي هٿون هٿ رسائيس.“
هٿ پئي ڌڏيس، پر جئن تئن ڪري هئن لکياءِ:
”پيارا شهزادا! منهنجيءَ شاديءَ جي سر انجامي ٿي ويئي آهي. ٻن ٽن ڏينهن ۾ قصو ختم ٿي ويندو. جي مهلائتو اچي وئين، ته واه، نه ته يا عمر منهنجو آسرو لاهي ڦٽو ڪج.“
فريده خط وٺي چيو ته ”اِجهو ٿي قاصد سنڀرائي روانو ڪريان.“
فريده پيرسن هئي، پر همت ڀري هئي. ڪو ڪم هٿ ۾ کنيائين، ته اَ ورچ ٿي راس ڪندي هئي. وينديئي شرط، هڪ سوار ڳولي ڪڍيائين، جنهن کي خط ڏيئي، چياءِ ته ”ننڊ آرام ڦٽائي، رات ڏينهن مسافري ڪري، هيءُ خط شهزادي کي وڃي پهچاءِ.“
فريده پٺ ڏني ئي ڪين ته غياث بيگ جي محلات وٽ پالڪين جي ڌم مچي ويئي، ۽ دهلن دمامن جا واڄٽ وڄي ويا. زالون جي پالڪين ۾ هيون، سي لهي اندر وييون. مهرالنسا جي ماءُ سندين مرحبا ڪئي، ۽ وڏي چوڄ سان ڌيءُ جي ڪمري ڏي وٺي وين. هي گهوٽيتيون هيون، جنکي علي قلي بيگ جي ڀيڻ سپيرا بيگم ساڻ وٺي، ساچق، يعني سڳڙي ڪرڻ آئي هئي. سپيرا بيگم مهرالنسا جي سونهن ڏسي حيران ٿي ويئي، ۽ اچانڪ پڪاري چياءِ ته ”سبحان الله! ههڙو حسن!“ پوءِ اڳڀرو وڌي مهرالنسا کي چياءِ ته ”اَدي! چپن کي ڇو چنو لڳايو اَٿيئي؟ ڪي ڳالهاءِ ته سهين.“ مهرالنسا جي ماءُ وچ ۾ جواب ڏنو ته ”منهنجي مهرالنسا لڄاري آهي. اوهان سا هوندي مرندي، ته پاڻمرادو رهاڻيون ڪندي. هاڻ اچو ته ساٺ سوڻ ڪريون.“
سپيرا بيگم چيو ته ”سچ! ڏاڍي لڄاري ٿي ڏسجي. آءٌ ته ڏاڍو خوش ٿي آهيان جو اهڙي ڀاڄائي ملي اٿم.“
مهرالنسا جو ڪمرو ٻاين ۽ ٻانهين سان سٿجي پيو هو. از انسواءِ هار سينگار، ويس وڳا، زر زيور، تيل ڦليل، عطر عنبير به اچي ڪٺا ٿيا هوا. گهوٽيتين مهرالنسا کي ڳچيءَ ۾ ڳاڙها هار وڌا ۽ ڪنن ۾ سونا در پاتائونس. ڪنواريتين به گهوٽيتين سان گهڻيئي سهج ڪيا: گلاب جو پاڻي ڇٽيائون، طرح طرح جا شربت پياريائون، ۽ ميوا مٺايون کارايائون. چوڌاري کل خوشي ۽ مبارڪبادي مچي ويئي. پر مهرالنسا ڏاڍي مايوس ۽ اُداس هئي. دل ۾ پئي چياءِ ته ’جيڪر هار ۽ در لاهي ڦٽا ڪريان ۽ زالن کي ڇڙٻ ڏيئي ٻاهر هڪالي ڪڍان؛‘ پر حياءَ کان خاموش رهي. هي سڳن ساٺ سندس لاءِ مؤت مثل هئا. نيٺ جڏهن سڀ موڪلائي روانيون ٿيون، تڏهن البت آرام آيس.
ٻئي ڏينهن رسم موجب گهوٽ کي ڪنوار طرفان ميندي موڪلي ويئي. ٽئي ڏينهن گهوٽ کي گهوڙيءَ تي چاڙهي، وڏي ڄڃ ساڻ ڪري، دهل ۽ شرنايون وڄائيندا، گهوٽيتا اچي مرزا غياث بيگ جي گهر پهتا. علي قلي بيگ کي گهوڙيءَ تان لاهي، ڪنوار واري ڪمري ۾ وٺي ويا.
مهرالنسا سان مائٽن گهڻيئي مٿا مونا هنيان هوا ته نڪاح مهل علي قلي بيگ کي مڙس ڪري مڃڻ جي قبوليت ڏج، پر هن صفا اِنڪار ڪئي هئي. لاچار مرزا غياث بيگ نڪاح کان ٿورو اڳ کيس ذرو آفيم جو کاڌي ۾ ملائي کارايو هو، انهيءَ مراد سان ته من گيرائيءَ ڪري ماٺ ۾ رهي ۽ نڪاح ويل اِنڪار نه ڪري. قاضيءَ نڪاح پڙهي پورو ڪيو. جڏهن گهوٽ ڪنوار جي قبوليت ڏيڻ جو وقت آيو، تڏهن هن علي قلي بيگ ڏي منهن ڪري چيو ته ”توکي مهرالنسا قبول آهي؟“ هن جواب ڏنو ته ”مونکي قبول آهي.“ پوءِ ساڳيو سوال مهرالنسا کان پڇيو ويو، مگر ٽن دفعن پڇڻ سان به جواب ڪونه مليو. آخر مرزا غياث بيگ پڪاري چيو ته ”مهرالنسا کي علي قلي بيگ قبول آهي. آهي لڄاري، سو اوپرن جي اڳيان ڳالهائڻ نٿو ٿئيس. سنديس سن قبوليت برابر آهي.“ قاضي شامل رايء ٿيو؛ ۽ باقي رهيل ڪم لاهي، روانو ٿيو.
پوءِ مهرالنسا کي گيرائيءَ جي حالت ۾ ئي پالڪيءَ ۾ کڻي، علي قلي بيگ سان گڏ روانو ڪيائون. علي قلي بيگ گهر پهچڻ شرط مهرالنسا جي منهن تان برقعو لاهي سندس شڪل ڏسي چريو ٿي پيو. ساڻس ڳالهائڻ جي ڪوشش ڪيائين، پر هوءَ اڃان گيري هئي. جڏهن آفيم جو اَثر ٽٽو، ۽ هوءَ هوش ۾ آئي، تڏهن وائڙي ٿي هيڏانهن هوڏانهن نهارڻ لڳي. نيٺ واڪو ڪري چيائين ته ”آءٌ ڪٿي اچي پيئي آهيان؟ هي خواب ته ڪين ٿي لهان؟“
علي قلي بيگ اڳڀرو ٿي چيو ته ”پياري! پنهن جي گهر آهين. آءٌ تنهنجو مڙس آهيان.“ مهرالنسا ٽپ ڏيئي، اُٿي دروازي ڏي ڊوڙي ۽ رڙ ڪري چيائين ته ”مڙس ڇا جو؟“
علي قلي بيگ وڌي، نرمائيءَ سان هٿ کان جهلي چيس ته ”پياري! ٿورو ڌيرج ڪر.“ پر مهرالنسا مڙس ڏي گهور ڪري، نهارڻ لڳي. جوش وچان اکيون باه جا اُلا بنجي پيا هئس، ۽ ڳل ڪر مچيءَ جهڙا ڳاڙها. هڪل ڪري چيائين ته ”مونکي ڇڏ ته وڃان. تنهنجي شڪل ڪهڙي نه ڀيانڪ آهي!“
علي قلي بيگ ليلائي چيس ته ”تون پاڻ ته سهڻي آهين؟ هاڻ اچ ته آرام ڪريون.“
مهرالنسا خنجر ڪڍي، جواب ڏنو ته ”جي هٿ لائيندينم، ته سيني ۾ خنجر وهائي پاڻ گهات ڪنديس.“
علي قلي بيگ چيو ته ”مون کي خون ڪرين، ته ڀل ڪر. پر توکي تنهنجي وار جو به نالو ڳنهڻ نه ڏيندس.“ اِتي مهرالنسا کي هڪ اوچتو خيال آيو، سو چيائينس ته ”ڀلا، جي منهنجي لاءِ پيار اٿيئي، ته ڇهن مهنن جي مهلت ڏينم: انهيءَ عرصي ۾ نه مونکي زال ڪري سمجهه، ۽ نه آءٌ توکي پنهن جو مڙس ڪري سمجهنديس. هڪ ٻئي سان فقط دوستيءَ جو ناتو رکنداسين.“
عشق ۾ ٻڏل علي قلي بيگ جواب ڏنو ته ”هيءُ ته ظلم ٿي ڪرين. پر لاچار تنهنجو چيو نه موٽائيندس. جيڪڏهن منهنجي حياتي طلبين ها، ته اُها به خوشيءَ سان ڏيانءِ ها.“
مهرالنسا چيو ته ”مهرباني ڪري، پڪو اَنجام ڏي ۽ قسم کڻ.“
علي قلي بيگ ائين ڪيو. پوءِ مهرالنسا شڪر گذاري وچان مڙس جو هٿ چميو. انهيءَ تي علي قلي بيگ کي اهڙي تراوت اچي ويئي جو ڄڻ ته انهيءَ چميءَ ۾ آب حيات سمايل هو.