ဆဗ္ဗဂ္ဂိယဝတ္ထုဂါထာ
၁၇-ကောဓဝဂ်
၈-ဆဗ္ဗဂ္ဂိယဝတ္ထုပါဠိဂါထာ
ကာယဒုစ္စရိတံ ဟိတွာ, ကာယေန သုစရိတံ စရေ။
ကာယပ္ပကောပံ၊ ကိုယ်၏ပျက်စီးခြင်းဟူသော ကာယဒုစရိုက်ကို။ ဝါ၊ ကိုယ်ကို ပျက်စီးစေတတ်သော ကာယဒုစရိုက်ကို။ ရက္ခေယျ၊ စောင့်ရှောက်ရာ၏။ ကာယေန၊ ကာယဒွါရဖြင့်။ သံဝုတော၊ စောင့်စည်းသည်။ ဝါ၊ စောင့်စည်းအပ်သောဒွါရရှိသည်။၁ သိယာ၊ ဖြစ်ရာ၏။ ကာယဒုစ္စရိတံ၊ ကာယဒုစရိုက်ကို။၂ ဟိတွာ၊ ပယ်စွန့်၍။ ကာယေန၊ ကာယဒွါရဖြင့်။ သုစရိတံ၊ ကောင်းစွာကျင့်အပ်, အကျင့်မြတ်ကို။ စရေ၊ ပြုကျင့်ရာ၏။ (ပါ-၂၃၁)
၁။ သံဝုတော။ ။ “ပိဟိတဒွါရော”ဟု ဗဟုဗ္ဗီဟိဖြင့် ဖွင့်သဖြင့် “သံဝုဏောတီတိ သံ- ဝုတော၊ (တစ်နည်း)သံဝူယတေ သံဝုတံ၊ သံဝုတံ+အဿ အတ္ထီတိ သံဝုတော”ဟုပြု။ [သံဝဏ္ဏေ တဗ္ဗ, ကိတ်ပဒ, ဗဟုဗ္ဗီဟိနှင့် ဖွင့်၍ပြ, ကတ္တုသာဓနကြံစရာ။ သံဝဏ္ဏေတဗ္ဗ, တဒ္ဓိတ, ဗဟုဗ္ဗီဟိနှင့် ဖွင့်၍ပြ, အဿတ္ထိဟု ကြံစရာ။]
၂။ ကာယဒုစ္စရိတံ။ ။ ကာယေန+ကတံ+ဒုစ္စရိတံ ကာယဒုစ္စရိတံ (ကိုယ်ဖြင့် ပြုအပ် သော မကောင်းသောအကျင့်(ဝိ၊ဋ္ဌ၊၄၊၁၆၇)၊ ကာယေန+ဒုစ္စရိတံ ကာယဒုစ္စရိတံ-ကိုယ်ဖြင့် မကောင်းသဖြင့် ကျင့်အပ်သောအကျင့်၊ ဒုဋ္ဌံ+စရိတံ ဒုစ္စရိတံ၊ ကာယတော+ပဝတ္တံ+ဒုစ္စရိတံ ကာယဒုစ္စရိတံ-ကာယဒွါရကြောင့်ဖြစ်သော ပျက်သောအကျင့်(ဝိ၊ဋ္ဌ၊၁၊၁၃၄၊ ဒီ၊ဋ္ဌ၊၃၊၁၆၇)၊ ကာယေန+ နိပ္ဖာဒိတံ+ဒုစ္စရိတံ ကာယဒုစ္စရိတံ-ကာယဒွါရဖြင့် ပြီးစေအပ်သော ပျက်သောအကျင့် (အဘိ၊ဋ္ဌ၊၁၊၂၆၄)၊ ဒုဋ္ဌု+စရိတံ ဒုစ္စရိတံ၊ ကာယေ+ပဝတ္တံ+ဒုစ္စရိတံ ကာယဒုစ္စရိတံ-ကာယ ဒွါရ၌ဖြစ်သော မကောင်းသောအကျင့်(မဟာနိ၊ဋ္ဌ၊၅၂)၊ ဝစီဒုစ္စရိတံ, မနောဒုစ္စရိတံတို့လည်း ဤနည်းတူပင်။
ဝစီဒုစ္စရိတံ ဟိတွာ, ဝါစာယ သုစရိတံ စရေ။
ဝစီပကောပံ၊ နှုတ်၏ပျက်စီးခြင်းဟူသော ဝစီဒုစရိုက်ကို။ ဝါ၊ နှုတ်ကို ပျက်စီး စေတတ်သော ဝစီဒုစရိုက်ကို။ ရက္ခေယျ၊ ၏။ ဝါစာယ၊ ဝစီဒွါရဖြင့်။ သံဝုတော၊ သည်။ သိယာ၊ ၏။ ဝစီဒုစ္စရိတံ၊ ဝစီဒုစရိုက်ကို။ ဟိတွာ၊ ၍။ ဝါစာယ၊ ဖြင့်။ သုစရိတံ၊ ကို။ စရေ၊ ၏။ (ပါ-၂၃၂)
မနောဒုစ္စရိတံ ဟိတွာ, မနသာ သုစရိတံ စရေ။
မနောပကောပံ၊ စိတ်၏ပျက်စီးခြင်းဟူသော မနောဒုစရိုက်ကို။ ဝါ၊ စိတ်ကို ပျက်စီးစေတတ်သော မနောဒုစရိုက်ကို။ ရက္ခေယျ၊ ၏။ မနသာ၊ စိတ်ဖြင့်။ သံဝုတော၊ သည်။ သိယာ၊ ၏။ မနောဒုစ္စရိတံ၊ မနောဒုစရိုက်ကို။ ဟိတွာ၊ ၍။ မနသာ၊ ဖြင့်။ သုစရိတံ၊ ကို။ စရေ၊ ၏။ (ပါ-၂၃၃)
မနသာ သံဝုတာ ဓီရာ, တေ ဝေ သုပရိသံဝုတာ။
(ယေ) ဓီရာ၊ အကြင်ပညာရှိတို့သည်။ ကာယေန၊ ကာယဒွါရဖြင့်။ သံဝုတာ၊ စောင့်စည်းကုန်၏။ ဝါ၊ စောင့်စည်းအပ်သော ဒွါရရှိကုန်၏။ အထော၊ ထိုမှတစ်ပါး။ ဝါစာယ၊ ဝစီဒွါရဖြင့်။ သံဝုတာ၊ ကုန်၏။ မနသာ၊ စိတ်ဖြင့်။ သံဝုတာ၊ ကုန်၏။ တေ ဓီရာ၊ ထိုပညာရှိတို့သည်။ ဝေ၊ စင်စစ်။ သုပရိသံဝုတာ၊ ကောင်းစွာ ထက်ဝန်းကျင် စောင့်စည်း ကုန်၏။ ဝါ၊ ကောင်းစွာ ထက်ဝန်းကျင် စောင့်စည်းအပ်သော ဒွါရရှိကုန်၏။ (ပါ-၂၃၄)
ဆဗ္ဗဂ္ဂိယဝတ္ထုဂါထာနိဿယပြီးပြီ။
ကောဓဝဂ် ဂါထာနိဿယပြီးပြီ။