ရာဓတ္ထေရဝတ္ထု
၁။ ရာဓမထေရ်ဝတ္ထု
နိဓီနံဝ ပဝတ္တာရံအစရှိသော ဤတရားဒေသနာတော်ကို မြတ်စွာဘုရားသည် ဇေတဝန်ကျောင်းတော်၌ နေတော်မူစဉ် အရှင်ရာဓမထေရ်ကို အကြောင်းပြု၍ ဟောတော်မူလေ၏။
ပုဏ္ဏားအို၏ကျေးဇူးကို ရှင်သာရိပုတြာ သိတော်မူပုံ
ထိုရာဓမထေရ်သည် လူဖြစ်စဉ်ကာလ၌ သာဝတ္ထိပြည်ဝယ် ဆင်းရဲစွာသော ပုဏ္ဏားတစ်ဦး ဖြစ်သတတ်၊ ထိုပုဏ္ဏားသည် ရဟန်းတော် အရှင်မြတ်တို့၏အထံ၌ အသက်မွေးမြူတော့အံ့ဟု ကြံ၍ ကျောင်းသို့ သွားရောက်ပြီးလျှင် စိမ်းစိုပေါက်ရောက်သော မြက်သစ်ပင်တို့ကို သုတ်သင်ရှင်းလင်းခြင်းကို ပြုလျက် ပရိဝုဏ်ကို တံမြက်လှည်းလျက် မျက်နှာသစ်ရေ စသည်တို့ကိုပေးလျက် ကျောင်း၏အတွင်း၌သာလျှင် နေလေ၏။ ရဟန်းတော် အရှင်မြတ်တို့လည်း ထိုသူဆင်းရဲ ရာဓပုဏ္ဏားကြီးကို ချီးမြှင့်ထောက်ပံ့ကြကုန်၏၊ ရဟန်းပြုပေးခြင်းငှာကား အလိုမရှိကြကုန်။ ထိုပုဏ္ဏားသည်လည်း ရဟန်းအဖြစ်ကို မရသောကြောင့် ပိန်ချုံးကြုံလှီခြင်း ဖြစ်လေ၏။ ထို့နောက် တစ်နေ့သ၌ မြတ်စွာဘုရားသည် နံနက်စောစော မိုးသောက်ထသောအခါ လောကကို ကြည့်ရှုတော်မူလတ်သည်ရှိသော် ထိုပုဏ္ဏားကြီးကို မြင်တော်မူရ၍ “အသို့ ဖြစ်လတ္တံ့နည်း”ဟု စူးစမ်းဆင်ခြင်တော်မူသည်ရှိသော် “အရဟတ္တဖိုလ်သို့ လျင်စွာ ရောက်ခြင်းဖြစ်လတ္တံ့”ဟု သိတော်မူ၍ ညချမ်းသောအခါ ကျောင်းစဉ်ဒေသစာရီ လှည့်လည်တော်မူဘိသကဲ့သို့ ပုဏ္ဏား၏အနီးသို့ ကြွသွားတော်မူသဖြင့် “ပုဏ္ဏားကြီး- အဘယ်သို့သောအမှုကိုပြု၍ လှည့်လည်ဘိသနည်း”ဟု မေးတော်မူ၏။ “ဘုန်းတော်ကြီးတော်မူသော မြတ်စွာဘုရား- ရဟန်းတော် အရှင်မြတ်တို့၏ ဝတ်ကြီးဝတ်ငယ်ကို ပြုစုဆောင်ရွက်လျက် နေပါသည်ဘုရား”ဟု လျှောက်ကြားလေသော် “ထိုရဟန်းတို့၏အထံမှ ထောက်ပံ့ချီးမြှင့်ခြင်းကို ရလေသလော”ဟု မေးတော်မူပြန်၏။ “မှန်လှပါသည် မြတ်စွာဘုရား- အစာအာဟာရ ချီးမြှင့်ခြင်းမျှကိုသာ ရပါ၏၊ စင်စစ်မှာ တပည့်တော်ကို ရဟန်းပြုမပေးလိုကြပါဘုရား”ဟု လျှောက်ထားပြန်သောအခါ မြတ်စွာဘုရားသည် ထိုအကြောင်းအရာကြောင့် ရဟန်းသံဃာကို စည်းဝေးစေ၍ ထိုသို့သောအကြောင်းကို မေးမြန်းတော်မူပြီးလျှင် “ချစ်သားရဟန်းတို့- ဤပုဏ္ဏားကြီးပြုစုဖူးသော ကျေးဇူးအထူးကို အောက်မေ့နိုင်သော တစ်စုံတစ်ယောက်သော ရဟန်းသည် ရှိလေသလော”ဟု မေးတော်မူ၏။
အရှင်သာရိပုတြာမထေရ်သည် “ဘုန်းတော်ကြီးတော်မူသော မြတ်စွာဘုရား- တပည့်တော် အောက်မေ့မိပါသည်ဘုရား၊ ဤပုဏ္ဏားကြီးသည် ရာဇဂြိုဟ်ပြည်၌ ဆွမ်းအလို့ငှာ လှည့်လည်သွားလာသော တပည့်တော်အား မိမိအလို့ငှာ ရှေးရှုဆောင်အပ်သော တစ်ယောက်မျှသောဆွမ်းကို ပေးလှူစေဖူးပါသည်၊ တပည့်တော်သည် ဤပုဏ္ဏားကြီး၏ ပြုစုဖူးသော ကျေးဇူးအထူးကို အောက်မေ့မိပါသည်ဘုရား”ဟု လျှောက်ကြားလေ၏။ ထိုအခါ မြတ်စွာဘုရားသည် “ချစ်သား သာရိပုတြာ- အသို့နည်း၊ သင့်အား ဤသို့ ပြုဖူးသော ကျေးဇူးရှိသောသူတစ်ယောက်ကို ဆင်းရဲအပေါင်းမှ လွက်စေခြင်းငှာ သင့်လျော်သည် မဟုတ်တုံလော”ဟု မေးတော်မူလျှင် “မြတ်စွာဘုရား- ကောင်းလှပါပြီ၊ တပည့်တော် ရဟန်းပြုပေးပါမည်ဘုရား”ဟု လျှောက်ကြားပြီးလျှင် ထိုပုဏ္ဏားကြီးကို ရဟန်းပြုပေးတော်မူလေ၏။ ထိုရာဓပုဏ္ဏားရဟန်းကြီးသည် ဆွမ်းစားဇရပ်၏ အစွန်အဖျား၌သာ နေရာရ၏။ ယာဂုဆွမ်း စသည်တို့ဖြင့်လည်း ပင်ပန်းဆင်းရဲ၏။ အရှင်သာရိပုတြာမထေရ်သည် ထိုရဟန်းကြီးကို ခေါ်ဆောင်တော်မူ၍ ဒေသစာရီ လှည့်လည် ဖဲကြွတော်မူ၏။ အစဉ်မပြတ်လျှင် ထိုရာဓပုဏ္ဏားရဟန်းကြီးကို “ဤအမှုကား သင်သည် ပြုအပ်၏။ ဤအမှုကား သင်သည် မပြုအပ်”ဟု သွန်သင်ဆုံးမ ကံ့မြစ်တော်မူ၏။ ထိုရဟန်းကြီးလည်း ဆိုလွယ်သောစကား ရှိသည်ဖြစ်၍ အဆုံးအမကို ရိုသေစွာ လိုက်နာခံယူလေ၏။ ထို့ကြောင့် ပြောဆိုဆုံးမတိုင်း ကျင့်လတ်သည်ရှိသော် နှစ်ရက်,သုံးရက်ဖြင့်သာလျှင် အရဟတ္တဖိုလ်သို့ ရောက်လေ၏။ အရှင်သာရိပုတြာမထေရ်သည် ထိုရဟန်းကြီးကို ခေါ်ဆောင်တော်မူ၍ မြတ်စွာဘုရား၏အထံသို့ သွားရောက်ပြီးလျှင် ရိုသေမြတ်နိုး ရှိခိုးဦးချလျက် ထိုင်နေလေ၏။
ထိုအခါ မြတ်စွာဘုရားသည် အရှင်သာရိပုတြာမထေရ်ကို ပဋိသန္ဓာရပြုတော်မူ၍ “ချစ်သားသာရိပုတြာ- အသင်၏ အန္တေဝါသိက တပည့်ရဟန်းကြီးသည် ပြောဆိုဆုံးမလွယ်ကူ၏လော”ဟု မေးတော်မူ၏။ “ဘုန်းတော်ကြီးသော မြတ်စွာဘုရား- အလွန်ပင် ဆိုဆုံးမ၍ လွယ်ကူပါသည်၊ တစ်စုံတစ်ခုသော အပြစ်ကြောင့် ပြောဆိုဆုံးမသည်ရှိသော် အမျက်ဒေါသမာန် ခက်ထန်ခြင်း တစ်ရံတစ်ခါမျှ မရှိပါဘုရား”ဟု လျှောက်ထားသဖြင့် “ချစ်သား သာရိပုတြာ- ဤသို့သဘောရှိသော သဒ္ဓိဝိဟာရက အတူနေတပည့်ကို ရရှိသည်ရှိသော် အဘယ်မျှလောက်သော တပည့်တို့ကို သင်သည် သိမ်းဆည်းစောင့်ရှောက်နိုင်လတ္တံ့နည်း”ဟု မေးတော်မူပြန်သောအခါ “မြတ်စွာဘုရား- ဤကဲ့သို့သော တပည့်တို့ကို များစွာပင် ဖြစ်လေငြားသော်လည်း သိမ်းဆည်း စောင့်ရှောက်နိုင်သည်သာပါဘုရား”ဟု လျှောက်ထားလေ၏။ ထို့နောက် တစ်နေ့သ၌ တရားသဘင်တွင် “အရှင်သာရိပုတြာမထေရ်သည် ပြုအပ်ဖူးသော သူ့ကျေးဇူးကို သိတတ်၏။ သူ့ကျေးဇူးကို ထင်စွာ ပြုတတ်၏၊ တစ်ယောက်မ,မျှ ဆွမ်းလှူဖူးသော ကျေးဇူးကို အောက်မေ့၍ ဆင်းရဲသောပုဏ္ဏားကို ရဟန်းပြုပေးတော်မူပေ၏၊ ထို့ကြောင့် မထေရ်သည်လည်း ဆုံးမခြင်းကို ခံနိုင်သည်ဖြစ်၍ ဆုံးမခြင်းကိုခံနိုင်သော တပည့်ကိုသာ ရလေသည်တကား”ဟူသော စကားကို ဖြစ်စေကြလေကုန်၏။
သူ့ကျေးဇူး သိဖူးပုံ အလီနစိတ္တဇာတ် အမြွက်
မြတ်စွာဘုရားသည် ထိုရဟန်းတို့၏စကားကို ကြားတော်မူ၍ “ချစ်သားရဟန်းတို့- ယခုအခါ၌သာလျှင် မဟုတ်သေး၊ ရှေးအခါကာလ၌လည်း သာရိပုတြာသည် ပြုအပ်ဖူးသော သူ့ကျေးဇူးကို သိတတ်၍ ထင်စွာ ပြုတတ်သည်သာလျှင်တည်း”ဟု မိန့်တော်မူ၍ ထိုအကြောင်းကို ထင်စွာ ပြခြင်းငှာ-
ကောသလံ သေနာသန္တုဋ္ဌံ၊ ဇီဝဂ္ဂါဟံ အဂါဟယိ။
ဘာဝယံ ကုသလံ ဓမ္မံ၊ ယောဂက္ခေမဿ ပတ္တိယာ။
ပါပုဏေ အနုပုဗ္ဗေန၊ သဗ္ဗသံယောဇနက္ခယံ။
ဘိက္ခဝေ၊ ချစ်သားရဟန်းတို့။ အလီနစိတ္တံ၊ အလီနစိတ္တ မည်သော မင်းသားကလေးကို။ နိဿယ၊ အမှီပြု၍။ ပဟဋ္ဌာ၊ ရွှင်လန်းနှစ်သက် ကြွတက်သော စိတ်နှလုံးရှိသော။ မဟတီ၊ များစွာသော။ စမူ၊ စစ်သည် ရဲမက်အပေါင်းသည်။ သေန၊ မိမိ၏ဥစ္စာဖြစ်သော တိုင်းပြည်ဖြင့်။ အသန္တဋ္ဌံ၊ ရောင့်ရဲတင်းတိမ်ခြင်းကင်းသော။ ကောသလံ၊ ကောသလမင်းကြီးကို။ ဇီဝဂ္ဂါဟံ၊ အရှင် လက်ရဖမ်းခြင်းကို။ ဝါ၊ ဖမ်းခြင်းဖြင့်။ ဟတ္ထိနာ၊ မင်္ဂလာဆင်တော်ကြီးကို။ အဂါဟယိ၊ ဖမ်းယူစေလေပြီ။
ဧဝံ၊ ဤအတူ။ နိဿယသမ္ပန္နော၊ ကလျာဏမိတ္တ အမှီကောင်းနှင့် ပြည့်စုံသော။ အာရဒ္ဓဝီရိယော၊ အားထုတ်အပ်သော လုံ့လဝီရိယနှင့် ပြည့်စုံသော။ ဘိက္ခု၊ ရဟန်းသည်။ ဝါ၊ အမျိုးကောင်းသားသည်။ ယောဂက္ခေမဿ၊ ယောဂလေးရပ် ဘေးရန်ပြတ်သည့် အမြတ်နိဗ္ဗာန်သို့။ ပတ္တိယာ၊ ရောက်စိမ့်သောငှာ။ ကုသလံ၊ အပြစ်ကင်းသော။ ဓမ္မံ၊ ဗောဓိပက္ခိယ တရားကို။ ဘာဝယံ-ဘာဝယန္တော၊ ပွားများစေလျက်။ အနုပုဗ္ဗေန၊ အစဉ်အတိုင်းအားဖြင့်။ သဗ္ဗသံယောဇနက္ခယံ၊ အလုံးစုံသော သံယောဇဉ်တို့၏ ကုန်ခြင်းအဆုံး၌ ဖြစ်သော အရဟတ္တဖိုလ်သို့။ ဝါ၊ နိဗ္ဗာန်သို့။ ပါပုဏေ ပါပုဏာတိ၊ ရောက်၏။
ဤသို့လျှင် ဒုကနိပါတ်၌ အလီနစိတ္တဇာတ်ကို အကျယ်ချဲ့၍ ဟောတော်မူလေ၏။ ထိုအခါကာလ လက်သမားဆရာတို့သည် အနာမရှိအောင်ပြုခြင်းဖြင့် မိမိအားပြုအပ်သော ကျေးဇူးဥပကာရကိုသိ၍ တစ်ကိုယ်လုံး ဆွတ်ဆွတ်ဖြူသော ဆင်ငယ်ကိုပေးသော တစ်စီးတည်းသာ လှည့်လည်ကျက်စားသွားလာလေ့ရှိသော ဧကစာရီ ဆင်ပြောင်ကြီးသည် သာရိပုတြာ ဖြစ်ဖူးလေသတတ်ဟု ဤသို့လျှင် အရှင်သာရိပုတြာမထေရ်ကို အကြောင်းပြု၍ အလီနစိတ္တဇာတ်ကို ဟောကြားတော်မူပြီးလျှင်-
ရာဓမထေရ်ကို အကြောင်းပြု၍ “ချစ်သားရဟန်းတို့- ရဟန်းမည်သည်ကား ရာဓမထေရ်ကဲ့သို့ ပြောဆိုဆုံးမလွယ်သော စကားရှိသည် ဖြစ်ရာ၏၊ အပြစ်ကိုပြ၍ ပြောဆိုဆုံးမအပ်သဖြင့်လည်း အမျက်မထွက်အပ်၊ အဆုံးအမ ပေးလာသောသူကိုကား ရတနာရွှေအိုးကို ညွှန်ပြပြောကြားလာသောသူကဲ့သို့ မှတ်အပ်၏”ဟု မိန့်တော်မူ၍ အနုသန္ဓေ စပ်လျက် တရားတော်ကို ဟောကြားတော်မူလိုရကား ဤဂါထာကို မိန့်တော်မူလေ၏။
ဒေသနာတော်
နိဂ္ဂယှဝါဒိံ မေဓာဝိံ၊ တာဒိသံ ပဏ္ဍိတံ ဘဇေ။
တာဒိသံ ဘဇမာနဿ၊ သေယျာ ဟောတိ န ပါပိယော။
ဝဇ္ဇဒဿိနံ၊ အပြစ်ကို ဖော်ပြတတ်သော။ နိဂ္ဂယှဝါဒိံ၊ နှိပ်ကွပ်၍ ဆိုဆုံးမလေ့ရှိသော။ မေဓာဝိံ၊ ပညာထက်မြက် ဉာဏ်သန်လျက်ရှိထသော။ ယံ ပဏ္ဍိတံ၊ အကြင်ပညာရှိကို။ ပဿေ၊ တွေ့မြင်ရငြားအံ့။ တာဒိသံ၊ ထိုသို့ သဘောရှိသော။ တံ ပဏ္ဍိတံ၊ ထိုပညာရှိကို။ နိဓီနံ၊ မြှုပ်ထားအပ်သော ဥစ္စာအိုးတို့ကို။ ပဝတ္တာရံ ဣဝ၊ ထုတ်ဖော်ပြောကြားလာသောသူကဲ့သို့။ ဘဇေ၊ ဆည်းကပ်ရာ၏။ တာဒိသံ၊ ထိုသို့ သဘောရှိသော ပညာရှိကို။ ဘဇမာနဿ၊ ဆည်းကပ်သောသူအား။ သေယျော၊ အထူးသဖြင့် မြတ်သည်။ ဟောတိ၊ ဖြစ်၏။ ပါပိယော၊ ယုတ်မာသည်။ န ဟောတိ၊ မဖြစ်။
ဒေသနာတော်၌ မှတ်ဖွယ် အဓိပ္ပာယ်
ဒေသနာတော်၏ အကျိုး
ဒေသနာတော်၏အဆုံး၌ များစွာသောသူတို့သည် သောတာပတ္တိဖိုလ် စသည်တို့သို့ ရောက်ကြလေကုန်၏။