သိမ်မျိုးစုံမဟာဋီကာ/အဓိကရုဏ်း (၄)ပါး ဝစနတ္ထာရကောက်

သိမ်မျိုးစုံမဟာဋီကာကျမ်း by ကျွန်းရွာတောရဆရာတော်
၉၉။ အဓိကရုဏ်း (၄)ပါး ဝစနတ္ထာရကောက်

     (က) ဝိဒဝန္တိ အနေနာတိ ဝိဝါဒေါ၊ သမထေဟိ အဓိကရိယတိ၊ ဝူပသမိယတီတိ အဓိကရဏံ။ ဝိဝါဒေါ ဧဝ အဓိကရဏံ ဝိဝါဒါဓိကရဏံ ပြု။ ထို့ကြောင့်- ယေန ဝိဝဒန္တိ၊ သော စိတ္တုပ္ပါဒေါ ဝိဝါဒေါ။ သမထေဟိ စ အဓိကရဏီယတာယ အဓိကရဏန္တိ။ (စူဠဝါသမထက္ခန္ဓက အဋ္ဌကထာ၊ ၄၀။)

     သမထေဟိ အဓိကရဏိယတာ -
ဟု မိန့်၏။ (ပါရာဇိကဏ်အဋ္ဌကထာ၊ ပရိဝါယောဇနာ)

     (ခ) အနုဒ္ဓံသနေန ၀ဒန္တိ အနေန စိတ္တုပ္ပါဒေနာတိ အနုဝါဒေါ။ အနုဝါဒေါ ဧဝ အဓိကရဏံ တထာ - ပြု။ ထို့ကြောင့် ပဌမ ဒုဋ္ဌဒေါသ သိက္ခာပုဒ်အဖွင့်၌ - စတဿော ဝိပတ္တိယော နိဿာယ ဥပ္ပန္နော။ အနုဝါဒါဓိကရဏံ-ဟု မိန့်သည်။

     (ဂ) အာပဇ္ဇိတဗ္ဗာတိ အာပတ္တိ၊ အာပဇ္ဇိယတေတိ ဝါ အာပတ္တိ၊ အာပတ္တိ ဧ၀ အဓိကရဏံ တထာ၊ ထိုကြောင့် ၎င်းအဋ္ဌကထာ အာပတ္တိယေဝ အာပတ္တာဓိကရဏံ - ဟု မိန့်၏။

     သတ္တ အာပတ္တိယော သတ္တ အာပတ္တိက္ခန္ဓာတိ အာပဇ္ဇိတဗ္ဗတော အာပတ္တိယော၊ ရာသဋ္ဌေန ခန္ဓာတိ ဧဝံ ဒွေယေဝ နာမာနိ ဟောန္တိ။ (ပရိဝါအဋ္ဌကထာ ဒုကဖွင့်၊ ၁၆၁။)

     အာပဇ္ဇိတဗ္ဗတောတိ အာပဇ္ဇိတဗ္ဗဘာဝတော။ ဣမိနာ ပုဂ္ဂလေန ဆဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ အာပဇ္ဇိတဗ္ဗာတိ အာပတ္တိယောတိ ၀စနတ္ထံ ဒဿတိ။ (ပရိဝါ ယောဇနာ ၊၅၆ဂ။ )

      (ဃ) ကတ္တဗ္ဗန္တိ ကိစ္စံ၊ ကိစ္စံယေဝ အဓိကရဏံ ကိစ္စာဓိကရဏံ - ပြု။ စတုဗ္ဗိဓံ သံဃကိစ္စံ ကိစ္စာဓိကရဏံ။ (ပါရာဇိကဏ် အဋ္ဌကထာ )

     ကတ္တဗ္ဗန္တိ ကိစ္စံ၊ ကရဏိယန္တိ ဝုတ္တေယေဝ သံဃကမ္မဿ လဘနတော တာပစ္စယော သွတ္ထော ဘဝေယျ၊ (စူဠဝါယောဇနာ၊ ၄၄၃။) ကိစ္စမေဝ ဗျဉ္ဇနဝဍ္ဎနဝသေန ကိစ္စယန္တိ ဝုတ္တံ။ (ပရိဝါယောဇနာ၊ ၅၉၈။)
     အဓိကရုဏ်းလေးပါး ဝစနတ္ထပြီး၏။