გურიშჲ საჩიარი
დაჭყაფუ დუდი
ათე ლერსიში ჭარუაშა
ბრელს მეუჯღონს საქვარი,
მოზო-მოზოთ კირილი მაფუ
გილნაზა დო გილნანქვალი.
ბრელი მაფუ მოსაშინე,
აკანწყუალი თიშე მეტი,
ჩქიმ პუხუშა გილნართუა
ბორჯიშ პელეტი დო მერეთი.
ქირქეში კონკშე გინვოჯინექ
ნანწყვის დო ნაჩართასუ,
ალბეთ, გური დუმაწკირუ
მოკონი თეში ვაგშამრთასი.
კილ-კილიშა ვაბთქუენი
ქაწიბკვათა ღურუში დღასუ,
ასეთ ვორწყექ, ბრელ ვემეძუ
საფულეშა გაგშამღასუნი.
მიშა მეულუ, გონწერილი,
ნარღიშჲ გოფშა ჩქიმ წერილი,
ჯიმუცალო ქუდომციუ
მუთ იბხვამ დო იბწერინი.
მუნანჭყეფუ ლაგვნცალო
დუმეჭვახუ შურიშ ღვინქი,
ლანჯიში დიშქაში მენდული კოსუ
ვამაპალუ პიტა ხინკი.
ეშა-გიმა გილებღვენკუქ,
მუჭოთ ქულა მენოტყერე,
ფუჩხაცალო ლუგე მაფუ,
მუდგია ბლაგვე, მუდგია ბტკვერე.
ნამდგია ჯასუ ათვაქუქინი,
ქიგმობერტ ჟიშე ლეტა,
თხომუში ღოლს მითუვოხექ,
ერთელი ხუსუ სოლე ვერტა.
ჭარკინია აშენჭვილუ
ჩქიმ ოჩხავარალი ოჩეშჲ ხვეს,
დამორჩილს მი ნარღენს,
ზოთონი ხოლო მიდამღეს.
წურწუფა რე მოცენცუნი,
გენიას მერეხანს,
შქურინაფილი ლატი ხოლო
კონიერ ტარს ველეგანს.
ბარბანჩია რზ ღურაში,
უღანკეთ ცენს ჭვიმაშ ჭვეთი,
სოიშა იბდა, მის ვეხვეწა,
ქვერსემ უჩათ გეშაბჭვეთუ.
ჭინკე გილეკარკაცანს
მაზაკვალიში ნაზაკვასუ,
ძვაბრა ტურა მიკინქილუ
ბებჩქიმიში ნაზა ყვალსუ.
ირფელი ართო აკოწიმე,
აკოწყორე არხი-მარხი,
ირფელქ წოხლე ქაწომციუ,
შულადარე ანწი ნარღი.
მუკი მუკი იბჯინექ,
ეგბა რსხინშა გიშვოღენი,
ეგბა ხვამათ ვორტინუე
ხუს ეშმაკი გილაბხენი.
ეგბა ასე გუშმაღინას
ორქოშ ჯერღვიქ ნათუხაშე,
ბედიშ თუმა გამპკიპოთე
ბჟაკეთ გორჩაფილი ღვაშე.
ეგბა გაგშატაროზასუ,
უგამაგე დოფართხას,
ონჯუა რე, ზღვა ილემს,
ბჟადალუში შურ ინთხანს.
ფიფქრე, ათე ნაპოტიკას
ჩქიმ მაკითხე ვაგამდღანს,
მარა უკუმელა სერს
ჭყიში ბგორ ყევე თხასუ.
მაჟირა დუდი
თეში ხოლო ვარე სქვამი,
გიშურუე არძა სენს
უდუდკოჩე დიარასუ
აკონწყილით აკმოცენსუ.
ბრელი იჯინე ჭკვერიშორო,
ბორო ხოლო იჭკვერანს,
ნალონტყეშარ ღეჯიშორო
აშეგვამუ მუში გვამს.
მუს ვორწყექუნი, თის ბრაგადა,
ვებჩიებუქჱ მოძინელს,
ქვითორი ჩხომქჱთი ქიგირციუ
ბაბშობაში ონძილესჱ.
ბრელი ლანდი ქიგლადინუ
მუნაფილი, ორო დღაქ,
კილ-კილიშე აკიფაჩ
სონი აკნაკორობაქ.
სოიშა იბღა ათე ოჩე,
უღანკე დო უკიბირე,
სუმ ხონარშა მაბირეში
მუმარჩქილარი, ნიტე, მი რე.
მაყუჯურიში უმუშოთჱ
მიქ ზიმას სქანი მოკო,
ვაწყარიდა ჭყონიშ ნერგი
გინმართუნა ხუგეგი როკო.
ი ჯა კჱსჱ ვამკიღანსჱ,
ქიგედინუ ხვე ჭვალას,
ომბოლი ძიგირი გეშაფშანს
საოზეოთჱ ნაჭვარას.
გეგნობორუნს მუნაფემსჱ,
თაქ ვადაბუნს ართი ჭვეთისჱ,
უმოსის დომინწყუნა
ნატკვარტკვალა-ნაჭვეფისჱ.
გერეში გერე ირო ი ი,
არძა ბორჯის მოძჱ ჯღალი,
მთავარი რე, ოგვაჯესჱ
ქიგეძუდას ორქოში ჯალი.
დოფას შურსჱ ქიმთვოფორა,
ოჭმარეშო მაყი ალი,
ოღონც მუმულ ქოპუნდასჱ
მუში ბორჯიში მაყიალი.
მელას აკა ჭუჭუა ვარა
ვაჩენი, ჟინიში წყინაფა რე,
ოღონც მუმული ვამომცალას,
ირიში მაკურცხინაფალი.
აიშახ მუმულჲ ქოპუნდესკონი,
მაჩართალი ხარილიში,
ნამთინს ვაგმაბორენდესჱ
ყვანტალუა ყვარილიში.
ხოლო ძამო გინვოსქიდით
უგამაგაში გიმუასჱ,
კოლოს მოქინჩაფუანდეს,
მუჭოთ ჰამოს-გემუანსჱ.
ალბეთ გემო ვამჩქუდესჱ,
კობუ ყომურჲ დო თოფურიში,
სიმანგარე ვაფშუდესჱ
ჯვეშმარგალიშჲ ნოქურიში.
გერგეზი ყილოში ნალუმასჱ
ვაუჩინით წკონდა ღანკი,
ქაწიპუნეთ, ქიმჯღვერეთჱ
უწყარმაკე ჭია-ღვანკი.
დინაფილ რე, დუდჲ ჭყიშის
კვანთირი თოლი მარგალუნი,
ეულირით ქიგედინუ,
ვებურჯანს და მარგალური.
ნაგორგოთა უჩა ზღვას
ქიგუწკურეს მანგარი რული,
თაშჲ ორდესჱ, სოიშახ არძას
მაკილოთექ ვანგარჱნი.
უჩხვიჩხვეთჱ ეშალაფა
ოხიოლჱ ნამ ლატის?
ალბათ წიმე უჯინელს,
გერჩქვანელს ღალატისჱ.
ნამუს ვასვენ ხი დო ორე,
მაძინალჲ დო მარკებელი,
უსარგებლეში სარგებელი
დღასჱ ვეი მარგებელი.
ნამუთჲ ზოჯჱნს დიდჲ ცოტნეში
საქმეში გუმაცოფურალი,
ნამუს ჭყონდიდელიშჲ ბჟაკე
ოროთ აფუ გაფორალი.
მითი თამარ მაფაში ნოთეშჲ
გეშქირატას ოცადჱნი,
მუში თურობას ლაფით წიკუნს
შხვაში გუნამორსათჱნი.
წიგნის გილატატურანს,
ძღაბუნს კაბეტი-კაბეტის,
დიდაში ოფარეს ვარწყე,
მიდგია-მიდგიაში ნაბერტასჱ.
მაზაკვალიშჲ ძუძუ მილუძუ,
წურწუნს, ჩხანჭიერო წჱნსჱ,
ვაუჩქუნო, მუკართუნი,
გუსოფუნსუ ლაბერწისჱ.
მარა გერე დო იცქვანს,
პის შხვაში შურით ისქვამანსჱ,
მა ქომიჩქ, ალბეთ თქვათი,
მუ ჭარა გეძ თიშჲ ხვამასჱ.
გიმე გითმიოწურუანსჱ
ქორთუ კოჩიში ნახანდისჱ,
თე ონჯღორეთ ჭითა ფერ გეძ
დავით მანთხაშჲ ქაღარდისჱ.
ეგბა სვენაქ ვამობაღ დო
ოძიგირეს ქაშეფხართი?..
რუსთაველიში ორქოშ უკული
თენერი წვირე სო იბღათჱ?
ნამუ ცირას ვოუნუათ
ობზითვო დო ოხვამერო?
მარა თითჲ ჩქიმ ზოჯჱნსჱნი?
მუჭო უჯინა შხვანერო!
ჩქი ხო ვეგებძუნა ბრალი,
ხონარი ვეკომიღუნანი,
თაში მუჭო გოფსქიდითჱ,
ვამოჭუდანი ოღურალი.
ხომ ვერზამე გოჭყორაფა,
ვაფთუხუდანი მაზაკვალი,
ძეგვე ყვას ხო ვეგნოფრჩუნა
ხოჯკამბეშიში დუდიში კანი.
შური მუჭო გოპკაშითჱ,
ვაგშვონწყით ჩე უჩაშე,
გურიშ კჱზის გაქშამღანა
წყარკაკიაში ნაუნჩაშა.
კვანთირჲ შელორსა მოკონა
დიფთხინუათ ნაჟამანი,
სოიშახ შურსუ ეშამღანანჲ
ნა-თენგიზ-ა_ნა-ჯაბა-ნი.
მარა მუსუ გუშანწყუე
კერზობუათ გუნათიშა,
სონ ხანჲ ორე ვემმართესჱნი
რუშთველიშე რუსთველიშა.
მასუმა დუდი
მუქაჩქიმიშჲ ჯვეში ყუდე
გიბანდალჱ შუმილჲცალო,
მითინც ბრალი ვემუჯღონც,
მა მობჩალი ძათაძალო.
მა გობლახი ჩქიმი მორდუ,
შხვადოშხვადო გჱგაფით,
დიდაში უფი გამკიფრჩხი დო
ყონერიში ქიგიფქიტი.
ვეგუძაგვე ჩქიმ ყვანასჱ,
ტყას ვამურქი კვანთირი ბერგი,
წკონდაქ ლანდღვე დომიწყორჱ,
დომიხომუ ჭყონიშჲ ნერგი.
ჩქიმი ორქო ვაბძირი დო
ქუმვაბირძღი შხვაში წვირესჱ,
ბორო პაპაში ნანათა რე
უძირაფუში ნაძირეფი.
ჩქიმ ხობწყარიში გუმნარდისჱ
სხვა ჭოფუნდუ ჩხომს ჭალესჱ,
მა შხვაშისჱ ქუმვაბირძღინი
დობგიბეს დო დობმჭალესჱ.
უთურემქჱ ქიგიარჩქვანეს
ჯგირ დო სქვამიში მეჩამასჱ,
ბოროში ნათემ ლაკვატათჱ
დოციმილი მტერი ვეჩალედჱ.
ასე ქომიჩქ მუ მოჭჱნი,
თე მუკორთას მუ ჯოხონი,
ნწარე ოხონალი მაფუ
ეკოხონიშ დჱკოხონი.
მუს ქიმინუ, ვაგოხვარჱ,
გილართე დო დუდჲ იჭყენი,
მეჩირთი და საქვარი რე
ბჟადალს ვარა ქიდიჭყენი.
სქანი საბოლა ოფულუსუ
ქიგიაშქვენი ქირსეში ჯვარი,
დო მითინს ვატუენი
ნახვიცეფი დო ნანჯარუ.
მანთხა დუდი
ქუმორთიო, ოხვამეშე,
ქიდიზანზუ წკირილი ზორქჱ,
წისქვილქ სქიბუ გეიობირუ,
ჩომი გეზუ დიდ ნისორქჱ.
ბებშობაში ანგურაქჱ
გეშაწკანტ ხაჭაპური
დო ნახონეფი ლაგვანიშე
ადესაშჲ ღვინქ გეშაფურუ.
ტაბაკის ქიგიადვუ
ყორყელიშა რძღაფაში ფერქჱ,
ორთვალქ ქუდის ეუკუნუ,
გომორძგუა ზოჯ შიფერქ.
მეძობელიში შვირგალი ოჩიქ
ხათე ნარქი გაქთიკვათუჱ,
უონჯღორეთ ქუმუოლაგვე,
ჩილამურით თოლქ დიქვათ.
მითინს ვეკუჯიკუაფუ,
ვაურაგადუ საყვედური,
კინე გურშა ქიფხუტოლე,
ჩქიმი ზისხირი, ჩქიმი თური.
ჯვეშეფიში საფულემსჱ
ქიგვოზღოდი ჩილამური,
მეტებული ოკარიეს
გელვოყიე ჩხე მუმული.
ანწი სო ულუ, თაქ ბღურუქუ,
მობაღ ოდაბადეში განჩი,
გური, ქორთხი, ქიგუნერე,
ბრელი ლაბანი ალგოპანჯი.
ანწი ვარა ქიმიფერე,
ქუპოპორე სქანჲ ზჱსხჱრსჱ,
თოლიში მერქათ ქიგნუქექე
სხვენსჱ, ომპას დო ოსხირსჱ.
შური, ხვამაცალო მიღი
სამგარიო დო სათელო,
ამარი ვორექ, ჩქიმ ჯუმითი,
ქუმომფერე, სქანჲ სანთელო.
მახუთა დუდი
ბრელი დოსართე ვაგაგორე
ჯუმითიში სოფელცალი,
თიშჲ მეჯინა-გოჯინასჱ
იკვირუანდ სონი მენცარი.
გვალა-ეკურკუციაშე
გინიჯინე მელე-მოლე,
თიში დოტკვაჩილი ერთ-მორთიშა
ნახაფული ვენგკათოლე.
ბირცხა ხოლო ვენშგაღინე
თიში ხანტილი თოლონჭეშა,
მოკო,მარა ვემაჭარე,
მათ ქომსხუნუ ბრელი ჭეშა.
მარა მოშქურუ,რაგადიშა
ზიტყვაქ შხვადო მერტასჱნი,
დო უყუჯე მარჩქილეშა
ცხიროკილო მერთასჱნი.
ათეშენი დუსუ იბკინე,
ვავორექჱ ხაზირით,
უმოსობა გოკონა და
მოზოჯით, ქოძირითჱ.
უკული მათი ქუგმაგითჱ
მუ ბორჯის გაღორითჱ,
გურსუ მუჭო გიჯგირენა
ჩქიმ ჯუმითი საღორონთო.
მამშვა დუდი
ხობწყარი კინე მიკილოთჱ
ჯღარუ ცაშორო გოსარკილი,
სონი ამბეს კილმეღანს
შურით წკონდა, გურით რგილი.
ალბეთ ღორონთი იჩიებუ
მოჰამილი თიში ნინათჱ,
დუდგინოთილჲ მაყალეფი
ჭიჭენობას იფშინანთჱ.
იბშინანთჱ ჯვეში ჭკვერემს
საწმოხონო ზუკოლით,
ნარაბადას იბშინანთ:
გლახა კოს სო მუ ბღოლითჱ.
მის ოფარე ეკუდგადგით
ქვერსემი დაშებაში გურშენი,
მენჩურუა ლატკობას
მუსხი ორდჱნი ნაფუშეფი.
მუდა შინკა ეპჭოფითჱ
მეზობელიში ნაჭვარასჱ,
მუდა კოჩქჱთ ეკადინჱ
უგამაგათ ყვაშწარასჱ.
იფშინანთჱ ჭალე პიც
ანტკეცუა-ღორჯალასჱ,
სანთელცალო ნახვამერი
აუბორჯებუ ბორჯალასჱ.
ხობწყარიში ნანათასჱ
ვაგობონჱნც ნაკურთხი წყარი,
თაქ დრო ხოლო გოინელე,
ირფელიში მახინწალი.
ჯგირიში დო ფურიშჲ შინით
მინ ჰამო რე მინი ცხვარე,
ემერი, რეყე ფურაფილსჱ
ჩქინ ნოქური ქეკონწკარე.
მინ ანკეცის ურქენს დო
მინ სარსოლს აშმათანს,
ძვაბრა ოჩოკოჩიშორო
გალალანა ტყაშმაფასჱ.
ასეთ გეფშჱ ნირზჲ ოჩიშა
ჩილამი დო უჩილეში,
ჭალეს ბურთი იგვაგუნი,
ნათოლჱთჱ უჯინექჱ.
ასე ხოლო ეკმონწარჱ
ქუას ბჩანგი ჩამკითინი,
ულირ ბორჯიში თი ოსარე
მუთუნით ვანკითირე.
კინე მართუ ულირი შარა
მოზო-მოზოთ, გოშინათუ,
სირჩინუე, ელეკინი,
თი რინქ შური დომინათჱ.
მაშქვითა დუდი
ალბათ ბაღჱ, ნარკვანი რე
განი-განო ზიტყვაში რთაფა,
ხოც ვაუნს და ჯგირ მანჯღვერი
დიხას ვახონუნს აგაფა.
კვალს თეში ვეგიონანს,
მუჭოთ ოხვარ თასისჱნი,
მიძირ ბორო მეყვანეს
ნტერქ მუჭოთჲ გაძიცუნი.
მუ არგამას გოხორხოშჱნი,
ქუგაგუკო ირკოსჱნი,
ორაგადე ვემებჩათჱ,
სოიშახ ბორჯი დინკორსჱნი.
ქაღარდი ხოლო ცოდა ზოჯჱნს,
იშ ჩიება კვანწილი რე,
მარა ბორო ჭკუაშენი
სქანი უფი ვაწირიდე.
ათეშენი აწუკუნი,
კუნტას მეუშქვი სადიოს,
ახალი მუთუნი ვარაგადე
ლუგე ზიტყვას, _კანდიორს.
მიჩქ ღურა რე დუდშა, ტანშა
დუღაში გინოგვარგვალაფა,
მარა ვარი, შურსუ ოკო
ლერსით გილამარგალაფა.
თე ნინაში სქვამ ნერით
ჩიება დო მორჩქილაფა,
ვამოონჯღორ, მიკიფქუნე,
თით გონწყილი ღართჲ დო კაბა.
მუ ბქიმინა, თაში მიბრდი,
თით მოწინეს დიდაში ძუძუ,
ხესჱ ფათქა მიკინებ დო
წირილი ნინაში ბჟასჱ ბღუზუ.
თაში მოფიქრ, ჩქინი ნინა
არძა ნინაში კუჩხი დო ხე რდჱ,
შხვა ვარდ დობურძღინაფილინი,_
კონიერო განთხის გერდჱ.
ოკეანეში მანჩურალსჱ
მუკ-მუკი წყარქ ქათასქირჱ,
შუმერიშე ამდღარიშა
ნკირილი ბედიქ ქათანქირჱ.
ნაველა დო ნამერეხაქ
ჩქინი შურსუ ქინიკვარდღ,
ალბეთ თენა მობძჱდესჱ,
ალბეთი თენერი ჭარა მარდჱ.
მაბრუო დუდი
ასე ხოლო ქინძაფითჱ
ვეკინანა უკახალე,
პასუხითჱ ვენგაჩინე
მუდგია იჭვე დო იხალე.
შხვაშა, ნჱტე, მუ გემიძ,
მუ დაუშე ჩქიმ ჯიმასჱ,
ირო ჯგირო გინმაჩირთჱ
ჯვეშეფიშჲ დუნაჩინასჱ.
შურო ქაშუ ხუნდიქუჱ და
ოცად, ქიგმოცხირასჱნი,
ალარინიში მანგიორო
ტუტა ქიგმოცირასჱნი.
მიმაჯინე შხვეფი, უკული,
აბაშურსუ ვამარკენა,
ნიტე მიში ჭყელ ვორეთუ,
სონი მაზაკვალჲ გილაფხენა.
მარგალეფიშჱ უმუშოთ
მოღე მოსა მის აშუე,
ერთჲ-მორთიში სიჰამაში
ონოფულე მის აჩუე.
ართი მიღუდეს საწმოხონო,
გოხოლუა, შურიშ ხვამა,
ბრელშა გურშა გიბრაითჱ
შხვაშო ნალასჱრა ყამა.
მაჩხორა დუდი
მუ სერი მაფუ ნათანეფუ
დო მუ დღაში გინნათანგა,
ჩქიმი ტანიშა მიკიფშირი
მუდა ჭკვერჲ დო მუდა ხანგა.
სოლე ვარე ნაოთემუ
ხეშქვილი დო ხეშთაგანი,
მუდანერი შურწულირქჱ
დომიფეთჱ გურიშ კანი,
დიო ჲაზონქ გემაზადჱ,
დომთხინუკონი ორქოში ტყები,
ბიზანტია-სპარსეთის
ოიშახ ვაფუქ ნაბანძღეფი.
ქუგურზი დო ნათუაში
ქეშუდირთი ხარუასჱ,
მარა კჱნე ჩქიმ მიჭყანდჱ
ჩხომიცალო ხარუასჱ.
შორიში ამბე ვაფთქუენი,
ამარ გიწინთ ხოლოშისჱ,
მუჭოთ მუწმოციკესჱნი
ურდუეფიში ხორხოშისჱ.
მავითა დუდი
მისჱთი წკონდა საქვარიში
ვახიოლ დო ვაწანსჱნი,
კაზლა ყვალი ვეშაღინე,
მუდგია დინანაწასჱნი.
საქორთუოქ ზიტყვა ქოთქუ,
ზოხო რინა მოკონია,
მარა თოფურსჱ აურის
ლაბანი დო ეკონია.
შორშა ულა მუშოთ გოკო,
შურ ქიხუნუ თაქიანქჱ,
ბაბილონო აკოციუ
საორენჯო ნარქიაქჱ.
ზვიადი მარგალი ორენია,
შხვას მუშენი უწორუა,
არძაში წოხლე ქიდიჭყუა,
საქვარი დო ფუცორუა.
მუ იშქიდუ,მუ ქიმინჱ,
ჩქი მუშენჲ ვაბკითხესია,
ათენერი მუშობუა
ბაკუასჱ ითხინსია.
დია, ნოსა ვაგოკოდა
გაქთუოთი ხენჲ თეში კველა,
უკული შხვასჱ ქეკაწამი
გამაღეთ სქანჲ ნაკერკელა.
ორტინესჱ დიდი ყაზაყი,
ჩქინი საწმოხონოშჲ ნოთე,
ანწჲ ჩილამურჲ მუს ოხვარუ
იკეკე დო იგორგოთე.
მარა ათეს დეკვირითჱ,
სო მუკოდგეს კოტოს ყუჯი,
აზონი ხესჱ ქოყუნა და
მის მუთ ოკო უკული ქუჯი.
საბოლაში აწნაჭკირა
გუბაზი ყვილირი, ბრელჲ შხვათჲ ყვილირი,
მერაბი ყვილირი, ზვიადი ყვილირი,
ალბეთ განთხისჱ ქჲანა ვეგერე,
თენერჲ ზღვა-მართუს მითონკირილი.
შინიში გარამსჱ ქალმოცაფულეს,
ეკომკინესჱ დო გეგნმობესჱ,
მუ საწმოხონო მითოძ საფულეს:
კალათიშჲ დუდი გეგნომღობესჱ.
ასე მითვოხექ კონწარჲ გალიას,
გითიფცქვირინა ღობილი ცხჱრაშე,
ბორჯი რჩქინელი მაზაკვალი რე,
ნარღის გიტენს ჰამო ბირაშე.
ჩქიმი ღორონთი, მართალი ღორონთი,
ნაწამები ქირსე, ნიტე სო რექჱ,
შური გეშამნათით სქანი ოროთჱ,
დო თინ შარასუ ქიგმოწორეთჲ.
სინთელე მოკო, ქვერსემი ხონარი,
დაჩხირ-გენიას გევუნტუათჱ,
წიმე მელჱნა სონჲ ოხონალი,
საქვარი სქუას ვეგუტუათჱ.
მიჩქჱ, ჩქიჩუეფი ქათაძღირკუნა,
ქათაბირძღუნა ქვერსემჲ ოღალსჱ,
ჩქინჲ ოჭმარეშა ჭიჭე მირკჱნა,
ვათვოღურათჱ შხვაშჲ უმოღესჱ.
ღორონთი, დაფარი კინე ყვილირი
აწომძჱდანი დუდჲგანგარალო,
ხეშე გეწიფშქვათ შურჲ, დოკირილი,
დიხათ მიღუდანჲ გიობარალო.
2009 წანა, ჯუმითი