ხუმუშჷ ქური

ხუმუშჷ ქური
by [[Author:გური ოტობაია|გური ოტობაია]]
99179ხუმუშჷ ქურიგური ოტობაია

ინგირჷ ნირსით დოქუნელე,
პარონს ცხენეფჷ ჭირხინუნა,
ნაბაზარა ოსურეფი
საყებუროთ ირხინუნა,
ხარკალა დო გინძე ხოპი
მაქურქათუ ხირხინუნა,
გახუზებულჷ კამეშეფი
ჩალამეფშე ყირყინუნა.
რჩინჷ ბირგულსუ იჭუაფუ,
ირკოჩჷ ჸუჩა მინჭუაფუ.

ფულანდიში ჟირი ნიში
ყულევშე რე მოღალირი,
ბრელჷ ორინჯი გუნუჸუნაფჷ
ჭკოლა დო ტჷ მოღალირი,
ბრელჷ მუთუნჷ რე ცხოვრებაშა
საწმოხუნოთ დოღალირი,
სერჷ დო დღაშით ვოუღჷ სვანჯი,
ოშჷ ლური აფჷ გოხარილი.
ღორონთჷ ღურა-რინა შქასუ,
კოს პარონო გინაშქვანსუ.

რუსიშჷ ხენცფექ ანჩბეიას
თე პარონი უპადარკუ,
გეგნოლჷ არძაქ უსახელეთ
კოჩანობას უკათარქუ,
ბრელი ასეთჷ იჟღილინუ,
დიარასუ მუკადარგუ.
ჟინცაშჷ კარიშჷ მეკილასუ,
ირჷ ქონება ეკილასუ,
ღორონთიში ჩარდახიშა
ხვალე სახელქ ეკილასუ.

ადრე ბაჟის მითინჷ ვეგანდჷ
ასე რე წესჷ დოთირესუ,
ჯიბეს ელუტიშონუნა
მანგარსუ დო მობირესუ,
ოხართალი დოხართეს დო
ოკირალი დოკირესუ,
ბრელსჷ დუდი ქუდაცესუ
შქაბანია ონკირესუ.
მოლქუ შარა დომოლუას,
მუთუნჷ ვაცილჷ ქომოლუას.

გურცუ ამბე მაცხვანტალუნჷ
ცინდათ ვარე რაგადელი,
ფაფალაში პუხუეფი
ჭველეფით რე რაბადელი,
ჸვა ბაშლაყის გუსკუბოჭუ,
ხუჯეფი რე ნაბადელი,
თიშჷ დინახლე ენინტირე
კოჩიშჷ რინა ლაკვატელი.
კოჩანობა ირო ჸოფე,
ბჟაშა მუთუნჷ ვემკისოფე.

ჩემნაშჷ კარეშჷ ომანგეთუ
თოფიქ ქიანა დოპელეტუ,
ჸვერე ტყვიაქ ჭანდარიში
დიდა-ნოჸელჷ გოფელეკუ,
გემკურთინუ ნაგანქ ხურდა,
ბარჭყილო დო მოჸვერეთუ,
ხუმუქ ბირგულჷ გეგნიფართხუ:
“თურმე მი რე ჸოფერეთუ?!”
ხუმუ გვარო _ ანთარია,
ედემშამო ლანდარია.

მოზისხირე ნტერი აფუ
ომაღურეთ მიდგას თხოზნა,
ცხენეფქჷ ჸუჯი გაცქვირინეს,
ძღაბეფჷ ნიშის ენოთორსჷნა,
პროლს გეხუნა ოსურეფი _
ითამჷ ქანა ეკუმორსნა,
ხუმუქ: “პარონჷ დართინევა!”
ბრელი ღურუშჷ გჷნამორსნა.
ჸათე რინა გოზღვაპილი,
მუსხიშა აფ გოსხაპილი.

მის რე ხუმა ეკაღინე,
კაბამსუ თუ შარვალამსუ?!
ხე გეუძუ ბერდენკაშა,
ედემშამო ვარკალანსუ,
ხუმუშჷ გაპაპარანება
ბორია დო ჯაქალასუ!
მარა მუშ ტერს თხოზჷნა დო
გუნჯას ოკო კარჷ მალასუ.
ხუმუ გვარო _ ანთარია,
ედემშამო ლანდარია.

ხუც უმარგენს გიმი-ცირა,
უპატონე მესხიაში,
მი რე იჸი ოსურჷ მაჟრა
ომორდუალჷ თესხი აში,
მარა ნამთინჷ მუში ვარე,
შხვაშა ქიმუსქუალებუ,
თინეფიში ხვარჩალუა
მიდგარენშა დუვალებუ.
შური ოშშა გოკაშილი
ნონტყელო რე დოჸაშილი.

პარონჷქ მიკირთ მოლეშე დო
გვიჩიქჷ ცხენი ქატურინუ,
მათხოზინექჷ თოფის დუკინჷ
დო დუჸჷ ნიკის ქათურინუ,
ამდღა ნამსჷთ შურჷ აცვათუ
შხვანერჷ რინათ ვადურინუ,
ეფშა რდჷ და გეშასქირუ,
სქირი რდჷ და მადირინუ.
ბორჯშა მის მუ დაღალებე,
შური ვემიახალებე.

გიმშა გური აფუდუ დო
მუჟამს ხუმუ ქისხუნუნი,
თე ჯღირკალი გელენაქუ
კითჷ ჩამინით ქიწყუნუნი,
ევრე ლაიტიქ დიკაკალუ,
ავრე თხირქუ დისხუნუნი,
გიმჷ დო ხუმუშჷ ჸოროფაშე
ფანდურეფი ხანტურანა,
ტუმინუნა ოსურეფი,
მუჟამს ჭკიდის ტატურანა.

ვითჷ ბაღანა გარჩქინუ დო
ვოუკვანწუაფ ართშა ონწე,
მინჷ დგებიას ქიმიასქუალჷ,
ითამჷ ქიმეჩჷ შარა გონწე,
თოდუა დო მიქაშჷ ყებურს
ბრელი პინტი გეკოწონწე,
ჰამო ლური ვაჭარაფუნჷ
ეთეშჷ რინი გეკორონწე.
უპატონე ომონჷ ჯიში,
ჭუნს ჸოროფა ქომონჯიში.

გვაჩის ართშა უროპოტუ:
“სქუალეფცუ ორღვანცია
თულეფცალო, ითამუდა
ურთანდასუ ორღანცია,
ჩხეშა გილუძჷ შარაშა დო
ეთუკირუ ნორღვაცია,
ნიტე ხუმუს მუ ახვილუ
თე მართალო ზორყანცია.”
დაფშინესუ ნაჩიებუ,
გიმის თუმა დარჩიებუ.

ვაკინდესუ გელენაქუ
ქვერსემია თოლონჭესუ,
მორო ნოქურჷ სოდგა ძირეს
დოფურკეს დო დოლონჭესუ,
მუნერჷ ეკოშანქარუნი,
თინერჷ ჰამო-კოლო ჩესუ,
სოვრედგაშე გითორთუნი
თევრე ქიმთაჩოლონჩესუ.
მეტჷ უმოსო ვერდუ კილი _
კოჩი ქიცა გერთუმილი.

ვაკვათესუ ნინაქ ვარა
ვადარკესუ შხვა მუთუნი,
“თითო-თითოთ მორთითია,
წორო გილეჟღამუთუნი,
ბზიმათია ართიანი,
გოკონჷ თოფჷ დო ხამუთუნი,
ვაბაღუნდა, ხოლო ქორე
თაქ მაპალუ ნამუთუნი.”
ა _ თოფი დო ა _ გელენა,
ამარჷ _ თიში ნაჸელენა.

ქიმუღესუ თხოზინელეფს
ამბე ართო კაჭალერო,
“თაქჷ თქუნი, ხე გიდუა,
ართჷ დიხაშა” , მაჭარენო,
ხუმუქ წარცუ ქეუკინუ
გური გიმოჭაჭალერო,
გიმის ძიცაქ გეუტირხუ,
უკულჷ რკიუ ოჭვალეთუ.
გოხილჷ თუმათ იშქიორუ
ონჯუა დო ოჭმარეთუ.

ძჷ თენერი ნტერალა დო
ინგირს ცხენი მეჭვირთუნსუ,
უმოსჷ უფი მუკმოხორცქუ
გელენაში ბედჷ ჭვილჷ დუსუ,
ნტერჷ უკახლე ტყვიათ თხოზუ,
წოხლენჷ კისერს მეჩვირთუნსუ,
მიპუროსკუ ინგირი თუ
ჸვაშე უფი მეჯვირთუნსუ.
უჯგჷ აბარწას ქეწიბორე,
ჭარაშა ხე ვეწიფორე.

ხუმუ პარონს გიმარენჷ დო
გინაძახანს მელენარსუ:
“ვეიწიშქვავა ხეშე ტყვია,
მუთუნქ ვენას გელენასუ,
ვეგნირთავა ჩქიმი ნტერო,”
ათეშნერო ჸელენანსუ,
ოჭიშიში ბუძგურია
დუცუ გინოჭველენანსუ.
ხუმუ გვარო _ ანთარია,
ედემშამო ლანდარია.

მელენარი შონია რე
დიდი არსენაში მოთა,
ჩენჯაცალო გოლაფირი
დო ჭყონშორო ნაგორგოთა,
მარულასუ დემარცხუნი
გვიჩიქ სუმშა გოხარხაშუ,
“სო რე შონხეშჷ მაგებელი” ,
ნინას თაში დულაბაშუ.
ყამა დღასუ ვარრგალუნო?
“ხე” ოსურჷ რე მარგალურო.

უკახლეშე ტყვია თხოზჷ დო
წოხლე _ წირღით ებუნაფა,
ხაზირი რე ალდაჩხირით
გეჰენიაშჷ მეფუნაფა,
ჩხომი ვარექ დუდი ტუცე
შქაბანია პელაგონცუ,
ჩიტი ვარექ მითიყურშე
ჯიჭონა დო ჭველაფონცუ.
მინჭუაფუ პარონიშა,
დუდიშჷ ოჭყვიდარონიშა.

მითინჷ მუთუნს ვეჩიებუ
შურჷ მიხირუ ინგირჷქ ხოლო,
სინთე ენიკაკაბუდუნჷ
ასე ენიქვანთალჷ თხოლო,
ქვარას მანჭირჷ ორტყაფუქ დო
ჩაფლაქ ქიგინჷ კუჩხიშჷ ფოლო,
ყორყელს ლერჭყვა არყინტუაფ
შიშიშჷ სუნელს ეზადილი,
გვალო ეფი ვაჸოფერე
ღურუს სქანით მეზადინი.

ცხენიშჷ ფოფორს ელაბირძღუ,
იფართონებ პარონითუ,
ოსურეფი რაჸვალანა,
კოჩეფჷ დიო დღარონითუ,
თუთუნს უფუთქურუანა
ყალიონი ტარონითუ,
ტანშე ბარგის მიკირღვანსუ
გვაჩი რტყილი წარონითუ.
ამარჷ გერე კოჩჷ ტარკალე,
ქირსეთუთა გოსარკალე.

მიდგარენი ქიმიოხვალანს,
მიდგარენი ქიმიოკვინჩანს,
ჟინბორია ხვამილაფირჷ
ქიცას ნირსის ქიმიოკიჩანს,
პარონჷ წყარიშჷ ოშქაშეს რე,
წყარ ფაფალას ქიმიოხიჭანს,
ოჩოკოჩის უჯინენა
მონტყორელი თუმა-ქვიჩას,
ხუჯჷ ფართო დო კუჩხი ღულა,
რე ფირსაშე ეშნაულა.

გეგნიჸოთანს ნაბადიას
აჸონებულჷ ჸათე ხუმუ,
ცხენამ კოჩის ქიგნაქუნანს,
ხოპიქ ხონარჷ ქათეხუმუ,
ანანგერი დინაფილჷ რე
ნეძიშჷ კეხი ხათე ხუმუ,
გვაჩის განთხშა ვეგერინუ,
უმბელოშათ ვაგეხუნუ
დო გოსხაპუნს ელაფონშა,
ცხენი მართუ-პელაგონშა.

უკულჷ ბრელშა დოშირუნსუ
ეფშა თუთას ხუმუშჷ ქური,
თუნთეფიში ქანჩაფითუ
ტყას კვეტელე ხუმჷ უშქური,
ბრელ ხათეცის ნიკოიაქ
მოზარეფი ქუმუშქუნი,
საფულეში ორთუმელშა
ბრელს ზღოური წუმუშქუნი,
ხვალე ხუმ დო გიმი რენა,
წორო გილაკიბირენა.

თენეფითუ ქიკინდესუ
ართშა რხინუ ჯარგვალიას,
გიმი თუთას ენორე დო
წუთის ელუ თართალიას,
ქიანა თოფით ირაბადუ,
ითამ ონტუ ფართალიას,
იბარბანჯუ მუხურონი,
ღალი იჭყანს ჭყვარტალიას,
ჯა დუს ჩხვიჩხვშა მითიღანსუ,
თოფი თეში ფინთიხანსუ.

სრაჟნიკეფი ქისირუნა,
ურწყებელა ნაგანიშე,
მიდგარენეფჷ გოქურსანა,
ეკოჭყელი აკანიშე,
ჯარგვალია დიჩვარჩვალუ,
თუთა ეშმურს არკვანიშე,
თეფერს ჩქიჩქი გორსხიანსუ
დუდმოხილი ლაგვანიშე
დო მუ სარკო გელენასუ,
მუშით ქიმიაჸელენასუ?!