1633 წ. 12.25. - წყალობის წიგნი როსტომ მეფისა სახლთხუცეს ქაიხოსრო ბარათაშვილისადმი





ქართული სიგელ-გუჯრები






საბუთის დაცულობა

edit

დედანი: დაკარგულია.

პირი: 1450-12/129

საბუთის ტექსტი

edit

საბუთის ტექსტი: 2018 - გოგოლაძე თამაზ - № 20



ქართული ტექსტი.

[ქ. ნებითა დ]ა შეწევნითა ღ(მრ)თისათა.

ჩუვენ, მეფეთ-მეფემან, პატრონმან როსტომ და თანამეცხედრემან ჩუენმან, დედოფლითა-დედოფალმან, პატრონმან მარიამ ესე ამიერით უკუნისამდე ჟამთა და ხანთა სამკჳდროთ და [სა]ბოლოვოთ გას{ა}თ{ა}ვებელი წყალობის წიგნი და სიგელი შეგიწყალეთ და გიბოძეთ თქუვენ, ჩუენსა ერდგულსა და მრავალფერად ერდგულებით და თავდადებით ნამ<ე>ს{ა}ხურსა ყმასა, სახლთუხუცეს, ბარათაშვ{ი}ლს ქაიხოსროს და შუილთა თქუენთა - გუგუნასა, ნიკოლოზს და ბარათასა, მომავალთა ს{ა}ხლისა თქუენისათა ყოველთავე.

მას ჟამსა, ოდეს მოგვიდეგით კარსა და მამულის წყალობას და გუიაჯენითა და ჩუენცა ვისმინეთ აჯა და მოხსენება თქუენი და მოკითხული ვ<ა>ქენით და სოფელი ნახშირისგორის ჴევ<ა>ში, თავითგან თქუენი სამკუიდრო მამული ყოფილიყო და მერმე ჩუენი მემკ<ა>უიდრე ყმა, იესე ერისთავი შემოგუარიგეთ და თქუენის ქართულით შეკრიფეთ და მისთ მუქაფათ შეგიწყალეთ და გიბოძეთ ვერისჴევში, სოფელი ნახშირისგორი ქვემოთი უბ{ა}ნი და ზემოთი უბანი, ვიდრე მთით ბარ{ა}მდეს უნაკლულოთ წყალითა, წისქულითა, ველითა და ვენახითა, ს{ა}ხნავითა და უხნ{ა}ვითა, შენითა და ოჴრითა და უსყიდითა, ყოვლის მისის სამართლიანის სქემითა და სამზღურითა უნკალულოთ, გქონდეს და გიბედნიეროს ღ(მერ)თმან ჩუენსა ერდგულათ სამსახურსა შიგან, აროდეს არ მოგეშალოს, არა ჩუენგან და არცა შემდგომათა სახუათა მეფეთა და მეპატრონეთაგანა.

აწე, მოგახსენებთ კარისა ჩვენისა ვექილ-ვეზირნო და მდივანო და ვინგინდავინ იყოთ და ანუ დღევის წაღმა ვინ გინდა ვინ იქნებოდეთ, მერმე ესე ჩვენგან ნ{ა}ბოძები მამულის სიგელი თქვენცა ასრე დაუმკვიდრეთ და დაუმტკიცეთ, რომე <ა>რარიგადც ამა ჩუენგან ნ{ა}წყალობევას ფარვანში ეწეროს, ნუ ოდეს ნუ მოუშლით და შეცილებით თჳნ{ი}ერ თანად<ა>გომისა და შე[წე]ვნისაგან კიდე.

დაიწერა ბრძანება და ნიშანი ესე ქ(ორონი)კ(ონ)სა ტკა, ქარისშობის თუვესა ოცდახუთსა, ჴელისა მდივან-მწიგნობრისა ყორღან{ა}შვილის მერაბისათა. [როსტომ] [მარიამ]

სპარსული ტექსტი

გამოვიდა მაღალი ბრძანებულება მასზე, რომ დიდებული ქაიხოსრო-ბეგ ბარათაშვილისა და მისი შვილის ბარათასადმი მაღალი ყურადღების გამო, ჩვენ დავუმტკიცეთ თიულად ხსენებულ სიდიადის საფარველს, ქათმის წელიწადის წესისამებრ დავუმტკიცეთ ხსენებული სიდიადის თვშესაფარს [ქაიხოსრო-ბეგს] და მის შვილს ბარათას, ღორის წლის სამთვეობის დასაწყისიდან, სოფელი ნახშირგორა..., რომელიც წინათ ხსენებულის [ქაიხოსრო-ბეგის] წინაპრების იყო და ერთ ხანს აგრეთვე... თურქისტანიშვილის მფლობელობაში იყო. ხსენებული სოფლის გლეხებმა, დაწერილის თანახმად დამტკიცებულად იცნონ [ეს და] მალუჯათი და სახელმწიფო გადასახადი [თვისი], საქართველოს დასტურლამალის თანახმად [მას, ქაიხოსრო-ბეგს] გადასცენ და გადაუხადონ ამის შესახებ [გამოცემული] ბრძანება იცოდნენ და სავალდებულოდ აღიარონ [მისი შესრულება]. დაიწერა დიდებული შა’ბანის თვეს 1[0]45 წ.

საბუთის დათარიღება

edit
საბუთს აქვს თარიღი: ქორონიკონი ტკა ქარისშობისთვის (გადამწერის შეცდომაა, უნდა იყოს ქრისტეშობისთვის) ოცდახუთი, ანუ 1633 წ. 25 დეკემბერი, სპარსულ ტექსტშია 1045 წლის შაბანის თვე, რაც შეესაბამება 1636 წლის იანვარს. იმის გამო, რომ სპარსულ ტექსტში აღარაა მოხსენიებული ქაიხოსროს უფროსი შვილი გუგუნა, რომელიც ამ ხანებში ჩანს გარდაცვლილი, გამორიცხული არაა, რომ სპარსული ტექსტი მოგვიანებით იყოს დაწერილი.

საბუთის შინაარსი და პერსონალია

edit

1633 წ. 1 ოქტომბერი - წყალობის წიგნი

საბუთის გამცემი: მეფეთ-მეფე როსტომ, მისი თანამეცხედრე დედოფალთ-დედოფალი მარიამ

საბუთის მიღები: ბარათაშვილი ქაიხოსრო, მისი შვილები გუგუნა, ნიკოლოზ და ბარათა.

საბუთის რაობა: მეფისთვის იესე ერისთავის შემორიგების გამო როსტომ მეფემ უბოძა ქაიხოსრო ბარათაშვილს მისივე სამკვიდრო მამული ვერისხევში სოფელი ნახშირგორა (ნახშირისგორი), რომელსაც რაღაც ხნით თურქისტანიშვილი ფლობდა.

საბუთის დამწერი: მდივან-მწიგნობარი ყორღანაშვილი მერაბი

პუბლიკაცია

edit