An Kaduntan Han Bungto – ni Jose Rizal, 1962/8
kababayin’an ngan bin pirahay nga mga hermanos terceros,<15) ito nga karuhaan ako didto katuig!
—Kundi waray ko sinasabutan kun ano in labot hito han pagkuhaa ha mga estangko han tabako(is) —binmaton an mabulaw nga batan’on pagsingalit han dalikyat nga paghunong han padi tungod han pagtay-ong niya bin usa kakopita nga heres.
Hi Fr. Damaso dapit kinalasan, gutiay la hibul-iwan an nabibitbit nga maburuong nga tagayan. Gintinutok niya anay hin usa kadali an batan’on ngan magsiring:
—Ano? ano? — an pamulong may dara nga dapit dako nga paghipausa. —Diri ka hito nakita nga dayag ito sugad han adlaw? Diri ka hito nakita, anak sa Dios, nga ito ngatanan nagpapahayag hin waray ruhaduha nga an binubuhat han mga Ministros pangiba han mga sugo waray katadungan?
Dida hini an mabulaw na man nga batan’on hapahungat, an tenyente dinmugang pagkuriot, an nga tawo nagpakiwakiwa han iya ulo daw an baga nauyon han katadungan ni Fr. Damaso, daw an nariwa man. An dominiko tinmalikod la ha ira ngatanan.
—Ginmamatuuran mo nga . . . ? — puno hin paghitingala nakapakiana pa gihapon an batan’on han padi.
—Kun ginmamatuuran ko? Sugad han Evangelio! An indio uraura hin kahubya!
—Ah! tabi, diri ta ikaw patatapuson, — namulong an batan’on hin haruhamubo nga tingog ngan ihinaruharani ha padi an iya lingkuran;— linmuwas ka hin usa nga pulong nga nakakaaghat ha akon hin panginsayod. Totoo ba nga kinaiya han mga dinhianon an kahubya o tingali nahananabo dinhi an sugad han sumat hin usa nga taga iba nga tuna, nga ini pagtahob ta la han lugaringon ta nga pagpasibaya, han aton kawaray uswag ug kamaraot nga kahimo han aton dinhi ha ira iginpapasugot? Nahananabi hiya hadto hin lain nga tuna nga sinakop man liwat ngan an mga umurukoy didto sarama hin gikan han mga pilipinhon . . .
—Aa! kaawa! Pakiana la kan Sr. Laruja nga nakilala man bin maupay hini nga tuna, pakiana la ha iya kun may ada pa ba masugad kahubya ngan kaignorante han indiyo! —Kamatuuran, — binmaton an gutiay nga tawo nga amo an hinngaranan;— waray mo hikikit’an ha bug-os