Gretchen Grosser's Fertälstere in dän GA, 2000

<< Haudsiede
<< Uursichtssiede Gretchen Grosser's Fertälstere in dän GA

Düsse Siede is noch in Oarbeid

- 23.12.2000 - Min groote Wiehnachts-Wonsk

Iek hiede tou Wiehnachten daach tou jädden fon’t Kristkindken en Puppe hääbe wäild. Iek bestoalde dän altied wier, man kriegen hääbe iek silläärge naan. Iek kude mie ful beeter ap uus Puppentante Engeline ferläite. Wie bestoalden älke Jier bie hier en Puppe.

Suumerdeeges spielden wie appe Moalkdom inne Büül- soand un inne Oarebierige. Boalde älke Däi koom Engeline mäd hiere NSU-Motorräd bie uus foarbiekinääterjen. Wie heerden hier al wäil fon wieden un woarden uus. Masttieds moaste ju oaber uk oustiege. Hier NSU öilde toumäts in dän Büülsound hääruume un wüül nit fiehre.

Dät waas dan foar uus Bäidene ju Gelägenhaid, hier tou fräigjen: "Waneer brangst Du uus dan en Puppe?" "Gau, gau", ruup ju uus dan toumäite, un wie kuden uus ap hier ferläite.

Tou Wiehnachten hääd ju uus nit insen en Puppe broacht. 1940 koom ju deermäd bloot goud een Mound tou leet. 6. Feeber waas dät. Do liech so hooch Snee, gans uunmundich. Wie Bäidene doasten nit buute spielje. Man, an düssen Dai, smäidens gans ädder, geen Baabe mäd min Bruur un mie ätter Bääsemääme tou. Iek weet noch seküür, dät iek mie domoals wunnerde, dät wie nu uutgunge wüül’n bie sun roar Weeder. Die Snee geen uus Hans un mie bit anne Kniebele.

Wie hougeden ja nit fier tou loopen, bloot ieuwen truch Umme Heede, un dan wieren wie ja al bie Taljans. Uus Baabe liet uus bie Oma’s, un hie geen gau wier ap uus Huus an.

Middeeges koom Ubben’s Johann tou de Köakene fon uus Bääsjemääme ienhächeljen un ruup: "Gretchen, komm schnell, der Storch war bei euch und hat euch einen kleinen Jungen gebracht." Mon, wät waas iek uus Puppentante do oaber dul. En Wäänt hiede ju uus dät lääsde Moal daach eerste broacht, düt Moal waas daach wäil moal wier en Wucht dran.

Un dann wude iek uk noch fon Johann wies, dät die littje Wäänt Hermann heete schuul. Dät gefäl mie daach gans un goar nit, min Baabe hiet daach uk al Hermann. "Waas die Stork dan bie uus in Huus?" fräigede iek Johann. "Ja, meende hie, "der ist durch euer Oberlicht geflogen".

"Oarich", hääbe iek do toacht, "dät uk noch die Stork littje Bäidene brangt". Touken Jiehr wüül iek oaber en Puppe uut Puppentante’s Kuffer, dän ju altied bääbe ap hiere Motor- rääd meebroachte, hääbe. Dät schuul oaber en littjet Wucht weese.

Un wuddelk, in Oktober 1941 broachte Engeline uus moal wier n’ Puppe, mien littste Suster Helena. Dät waas ja juust nit tou Wiehnachten. Dät waas oaber nit so läip. Nu moaste dät bloot noch mäd’t Kristkindken goudgunge. Die Puppe, dän iek mie wonskede, schuul ja goor nit läbändich weese, noa bloot uut Zelluloid, un die schuul uk nit altied so huulje as mien Suster Leni. Man dät waas Kriech, un iek hääbe min Puppe fon Kristkindken nit kriegen.

Gretchen Grosser, Ramsloh

http://www.ga-online.de/index.php?id=275&uidx=34937&source=75

- 16.12.2000 - Wieruum sunt wäil aal so bliede un stil?

Dät waas inne Adventstied. Ju Säärkenmeente hiede sun flugge Krippe schoankt kriegen! Deeruur waas nit bloot die Pestoor so bliede.

Kuut foar Wiehnachten wude dät Krippken apbaud. Pestoor waas uk mäd deerbie un ful Bäidene, do meehoalpen hieden, Moos tou säiken, bekeeken uk, wo do Groote ju Krippe apstoalden.

Nu waas alles kloor, un de Pestoor fertälde nu uur Wiehnachten un ferkloarde do Bäidene do eenselde Figuren. Dan meende hie: "Kiekjet moal, Bäidene, wä foar’n Bliedskup un Free dät Jesusbäiden uutstroomed. Kiekjet moal in do glukkelken Gesichtere von Maria un Josef un do Scheepere.

Un nu bekiekjet jou do Dierte: Do Schäipe steete nit, un do Säägen sunt nit bäätenunner ien, do Kamele haue nit uut. Wieruum sunt do wäil so freedelk un ferdreege sik so goud?" Do ruup n’ Wäänt mäd hälle Stämme: "Uumdät do aal uut Pappe sunt, Heer Pestoor!"

Gretchen Grosser, Ramsloh

http://www.ga-online.de/index.php?id=275&uidx=35325&source=75

- 09.12.2000 - Is al Advent?

Olwäil nu Sundai Doodensundai is, hoangje in Ait do Wiehnachtsstierne al anne Sträitenlaampen. Tougoang wieren jo oaber noch nit. Dät hääbe iek jäärsene, 19. 11., säärm blouked. Bie uns hääbe uk al en poor Winkele dät Spil tougang, ofwäil ja Sundai eerst moal noch die Dai foar uus Dooden is. Mout dät weese?

Do Greewe ap uus Säärkhoaf sunt al siet Allerseelen so fluch tougjuchtemoaked. Deeran wät dälich ful Fliet däin. Fröier waas dät nit so baldoarich. Do hiede man oaber uk al foar ju ganse groote Familie in foardäm Greewe peroat. Wan wäl stuurwen waas, noom man fluks foar aal en Steede. Eenselgreewe roate dät bie uus fröier gans säilden. Wäkke fon do Kreuzwegstationen hääbe sogoar 24 Greewe. Do mouten nu man ap Steede heelden wäide. Wät is dät foar Oarbaid un en Juurdum.

As uus Säärkehoaf ap Beernts Koamp tou Pestoor Kokenge’s Tied näi anlait wude, baude Noanewiechems Heinrich do Kreuzwegstationen ap. Insen koom hie fon düsse Oarbeid ätter Huus un kwaad tou sien Wieuwmoanske: "Een fon düsse Stationen wollen wie uk hääbe". Noa, sien Moanske wüül dät gans un goar nit.

Eerstens, waas dät tou juur un twäidens, wäl schuul dän ganse Ploats altied in Ordnung hoolde. "Iek gunge twäie in’t Jiehr mäd de Saise deerwai tou mjoon, un dan is dät goud", meende deerap Heinrich. Sun Kreuzwegstation hääbe Noanewiechens kriegen, oaber jo hääbe sik ju deelt mäd hiere Noaber, nu hääbe jo älk 12 Steeden. Dät is dälich oaber noch fulst tou fuul. Mäd twäie in ‘t Jier Mjoon is dät dälich man niks.

Gretchen Grosser Ramsloh

http://www.ga-online.de/index.php?id=275&uidx=35621&source=75

- 02.12.2000 - Barbara-Zweige

Siet August hiede Määme hieren soogentienjiehrigen Suun nit moor blouked. Bloot an ‘t Telefon boalden jo mädnunner. So wied wäch inne Waareld waas Hermann.

Ju Sehnsucht fon Määme ätter hieren Ooldsten, die deer in Saarbrücken Diskler leerde, waas so uuremäite groot. Ju waas innerlik so dul, dät Hermann nit moal schreeuw!

Oaber dan inne Nowämber koom äntelk en Bräif. Deeroane stuud, dät hiere Wäänt groot Heimweh häd un hie sik al so ap Wiehnachten in Huus fraut. Hie moate daach so jädden tou Sunnerkloas en Päckchen kriege, dät schuul him daach so bliede moakje.

Wäkker Määme heerd sowät nit jädden? Fluks pakkede Määme Sapkouke, säärmboakene Kouken, Marzipan, Sukkeloade un Bumse in n’ littjen Kasten, buppeap koom fon- säärm noch die Stutekäärdel. Nu noch gau en Bräif geschrieuwen, wieroane uk tou leesen waas, dät Hermann sien Familie juunuur so gliekgültich weesen waas un goar nit schrieuwen hiede.

Un deeruum hoalde sien Määme uut hiere Tuun noch sun littje Pietske on dän Nuuteboom. Ju koom noch mee as Rute in dän Karton, un ou geen ju Post.

Al twäin Deege leeter ruup die groote Wäänt an, bliede as en Kat. Dät Päckchen waas al in Saarbrücken. Un wät waas Hermann bliede, sun fluch Sunnerkloas-Päckchen hiede hie noch silläärge nit kriegen. Un dan kwaad hie noch tou sien Määme: "Tonk uk foar do Barbaratakken, iek hääbe do fluks in ‘t Woater stoalt."

Gretchen Grosser Ramsloh

http://www.ga-online.de/index.php?id=275&uidx=35920&source=75

Moor Fertälstere sjuch hier:

18.11.2000 Roomelse?

Wier lait dät dan? Dät wiste iek foar säks Jiehre uk nit. Do lieuwde iek noch in Russland un oarbaidede as Tierarzt. So bleeuw mie uk altied Fräitied foar mien Schüüfken, dät Volleybaalspieljen. Sport is foar mie een un alles.

As iek do ätter Roomelse koom, roate dät deer nit moal en Verein foar Volleybaal. Wät bän iek stolt deerap, dät Roomelse nu truch mie uk sun Verein foartouwiesjen häd. Uus Mannschaft kon sik middlerwiese wäil sjoo läite.

Knu moasten wie juun Delmenhorst antreede. Ofwäil dät ja goar nit so fier fon’t Seelterlound wäch is, wuden wie gans minoachtend fräiged: Roomelse? Wier lait dät dan? Wie hääbe se sloain un hooch wonnen. Nu wiete do Delmenhorster Volleybaalspieler uk, wier Roomelse lait.

Fertäld fon: Waldemar Herzog Apschrieuwen: Gretchen Grosser

http://www.ga-online.de/index.php?id=275&uidx=36572&source=75

11.11.2000 "Schreib mal wieder!"

Wät is dät fluch. Man häd Gebuursdai, un sofuul Ljude toanke an düssen Dai. Koarten of Bräiwe lääse dan feroankeld inne Postkasten, oaber dät Telefon swicht dän ganse Dai bit in dän leete Eeuwend wai nit stil.

Egoalwäch mout dät Gebuursdaisbäiden apstounde un sik mädunner loange an’t Telefon unnerhoalde, ofwäil uk noch Besäik inne Stoowe sit. Ju Koafje wät koold, of kon eerst goar nit moaked wäide, ofwäil ju Torte al loange appe Disk stoant.

Noa, iek moate daach ljauer, wan dät so waas as fröier, as wie noch neen Telefon hieden. Do roate dät froaie Koarten of Bräiwe tou’n Gebuursdai of Noomensdai un uk tou uurse Fierdeege. Do kuud iek dan ätterdäm uk noch moal wier inne Hounde nieme un leese un mie wier fraue. Dälich gungt dät oaber aal boalde bloot noch uur’t Telefon. Dät is klakker un billiger, moaked nit sofuul Moite.

Min lääsde Gebuursdai moaste iek tjountwintichmoal an’t Telefon. So kuden wie eerst een ganse Uure leeter tou Middai iete. Iek hääbe an dänsälge Dai as Sophia Loren Gebuursdai un bän uk juusso oold wuden as ju, man iek leeuwe nit, dät ju so oafter an düssen Dai anruupen wuden is, of wäil?

Do hääbe iek mie fääst foarnuumen, nit wier truch dät Telefon tou grätlierjen. Iek wol nu ädder genouch ljauer schrieuwe un mien Früünde an sun Dai nit aphoolde. Wan Goad wol, un iek duurt touken Jiehr wier moal Gebuursdai fierje, dan moate iek daach aiske jädden, dät iek wier as fröier Bräiwe un Koarten kriege.

Gretchen Grosser Ramsloh

http://www.ga-online.de/index.php?id=275&uidx=36908&source=75

21.10.2000 Bie uus in Huus is niks modern

Sundai sunt wie ap en Bau-Uustaalenge weesen, oaber ju hieden wie uus nit bekiekje moast. Wät roate dät deer foar flugge Seeken tou sjoon. Nu muuge wie in uus Huus niks moor liede.

Alleenich do Ästerken, do dät deer roate! Deerbie hääbe wie foar tjoon Jiehre al wät fon uus blaue Boadekoomer meent. Dät is deer nu ja niks moor juun. Do Mustere un Klöare, do nu Moude sunt, ferköakelje aan do Oogene. Wie hieden noch wät täiwe moast mäd Bauen.

Man nu man tou, wie konnen ja nit al alles wie ruutriete, alleenich al wäägen ju Ruusje. Ju konnen wie in uus Oaler al nit moor uum uus tou hääbe. Un alles so wächsmiete! Dät häd ja uk aal Jäild kostet. Man, wät dälich modern is, heert mäiden fillicht al tou ‘t oolde Iersen. Deermäs wollen wie uus man traastje.

Wät hääbe mie uk do flugge Huusdooren in ‘t Ooge stat. Sun näie froaie Doore mäd sun fain Glääs moate iek daach wäil jädden hääbe. Oaber wier wai mäd uus goude Doore, ju ja uk noch nit so oold is? Ju kuden wie ja man inne Zeitung sätte of anne Sträite staale bie n’ Sperrmüll. Deer lääse mädunner noch so goude Seeken, do bloot nu nit moor modern sunt.

Wät smiete wie ful wäch! Föier wude foar ju Eeuwigkait kooped, dälich bloot noch bit dan, bit wier wät Uurses in Moude is. Touken Sundai fiehre min Käärdel un iek ljauer wier ätter ‘t Kroankenhuus in Ooldenburich un besäike Hans, die so läip kroank is. Dan kuume wie toufree wier ätter Huus.

Gretchen Grosser Ramsloh

http://www.ga-online.de/index.php?id=275&uidx=37797&source=75

14.10.2000 Die Dokter wol Musik moakje

Wüülm is so kroank. Sien Kniebele dwoo him al so- loange so seer. Man hie häd Nood. Wan hie al an Operieren toankt, wät him dät gans roar. Hie kwäld sik al loange so hääruume, man dät nutsed niks, hie mout nu ja wäil in ‘t Kroankenhuus.

Al gau lait hie ap dän Operationsdisk un sjucht uur sik dän Dokter mäd n’ Maske foar de Muule. Wüülm, aal en bittjen an Dröömjen, kwät tou sin Dokter: "Jie konnen dän Skäbällenskop rauelk ounieme, iek kanne Jou ätters daach wier."

Nu wol die Dokter oaber äntelk ounfange un fräiged: "Schwester, sunt do Instrumente al kloor?" Wüülm in sien Äilend, juust foar ‘t Beduustwäiden, kon noch ieuwen kweede: "Dät is oaber nit ju faine Oart un Wiese. Iek lääse hier in mien Piene un Jie, Jie sunt wäil so bliede un wol‘n nu Musik moakje."

Gretchen Grosser Ramsloh

http://www.ga-online.de/index.php?id=275&uidx=38109&source=75

07.10.2000 Eeuwige Tjoue

Do maaste Wäärskupspoore kriege apstuuns neen Sälverhochtied moor tou pakjen. Jo gunge al ätter n’poor Jiehre wier uutnunner. Dät koom oaber bie Leni un Hermann goar nit in Froage. As sik dät ja as fröier un aleer heert, hieden Leni un Hermann sik foar fieuwuntwintich Jiehre eeuwige Tjoue ferspreeken, "in guten und in schlechten Zeiten, bis dass der Tod euch scheidet", inne Säärke un uk in’t Standesamt. Oaber, wan daach moal wät geböarje schuul, wüül älk foar sik in n’Döise foar Uuntjoue älke Moal een Aate ounsmiete.

Dan, ätter 25 Jiehre moaste ju Weerhait appe Disk. Hermann moakede sien Döise as eerster eepen, tjoo Aate kullerden hääruut. Leni wüül dät ja fonsäärm boalde nit leeuwe: "Dät hiede iek oaber nit fon die toacht. Hermann, iek ferreeke die." Nu moaste oaber uk Leni hiere Döise eepen moakje, twoo Aate kullerden hääruut.

Hermann waas ferträitelk: "Dät hiede iek nit fon die toacht, oaber, wier wie nu juust so an’t Bichtjen sunt: n’poor hiede iek foardäm al anne Siede lait." "Oach", kwaad Leni, wan wie bee nu al scheene Laie moakje wol’n: Du waast dät ja uk wäil, iek hääbe lääsde Wieke al en poor Moal Aatesoppe seeden."

Gretchen Grosser, Ramsloh

http://www.ga-online.de/index.php?id=275&uidx=38452&source=75

23.09.2000 Dät stuud an n’Boom

Bie uus tou Lounde stoant maast bie älke Säärke sun besunnern Boom, un hie is dät wäid, n’ bittje fon him tou fertällen. Naan Boom in ‘t ganse Täärp is siet hunnert Jiehre son in Ansjoon as düsse Boom. Wan dät hat: "Dät stuud an n’ Boom", dan weet älkt, wät meent is, dät kon bloot die Boom bie de Säärke weese. Die Boom bie uus Säärke ist en Linnenboom. Hie stoant so tjoon bit füüftien Treede fonne.

Säärkdoore wääge, un älke Sundai hoanged hie buntvoll fon Säädele, Bleede un Pläkoate. Foar un ättere Säärktied stounde do Monljude uum dän Boom hääruume un kiekje, wät dät Näies rakt. Wät rakt dät deer alles tou leesjen: Touken Tunsdai is Holtferkoop in Hollebierich.

Buur Harms häd Bullenkoolwere tou ferkoopjen, Heinrich sin Heinrich wol Faagere un Löperswiene ourecke, Pestoors Möie häd hiere Rääd ferlädden, Timpkens Kaline is die Huund wächronnen un inne Aula wät Theoater spield.

Düt un aal noch moor stoant bie de Säärke anne Boom. Älk nimt sin Deel mee, wät him oungungt. Ätters an ‘n Stamdisk, an n’ Trese of bie n’ Sundaisbroaden wät dät aal noch insen Truchboald.

As uus Zeitungen noch nit in alle Huuse koomen, waas die Boom bie de Säärke die eensigste Plats, um wät ountoupriesjen un dät rakt dät uk dälich noch bie uus. Wät anne Boom stoant, dät jäld un kostet neen Jäild.

Lääsden Sundai stuud an ‘n Boom, dät die Säärkplats näi moaked wäide schäl un runduumetou Parksteeden ploant sunt. Of dan uus Boom bie de Säärke uk dran leeuwe moat? Iek schrieuwe touken Sunddai an ‘n Boom, dät hie blieuwe mout!

Gretchen Grosser,Ramsloh

http://www.ga-online.de/index.php?id=275&uidx=39102&source=75

16.09.2000 Doame taie

Pestoor Kokenge moate altied jädden Spoas moakje, deerfon wüül Koaster Boschenhenke oaber goar niks wiete. Hie waas altied so ienst un uk gans fromm. Fon Wieuwljude heelt hie uk niks, hie bleeuw Junggesälle.

Boschenhenke spielde oaber middewieks grääsich jädden Skoat mäd Pestoor Kokenge un Koaster Bünger. Hie waas n’ gouden Skoatspieler, man insen wunnerde hie sik daach, dät hie n’ Spil souunferwoars ferlädden hiede. Wo kuud dät angunge?

So fräigede hie sik uk: "Wie konnte das denn passieren. Ich hatte doch die Dame gedrückt?" Nu hiede Kokenge oaber wät heerd. Doame taid un dät fon Boschenhenke?

"So, so", kwaad hie nu deerap tou sin Meespieler. "Das habe ich ja gar nicht gewusst, dass Herr Boschenhenke eine Dame drückt!"

Dät waas toufuul foar Boschenhenke. In sien Oogene waas sun Baalen al uunkeusch. Deeruum smeet hie bumsdie do Koarten appe Disk, look sin Jikkel oun un geen ätter Huus. Dät Koartenspieljen middewieks waas däin, een foar alle Moal.

Gretchen Grosser, Ramsloh

http://www.ga-online.de/index.php?id=275&uidx=39435&source=75

09.09.2000 Die Winkelknächt

Deer koom insen en jungen Jon in aan Wietweeren-Winkel un kwaad tou ju foaie Ferkooperske: "Iek wüül wäil n’Sporthoamd koopje." "Wät foar’n Grööte mouten Jie dan wäil hääbe?" fräigede dät junge Wucht. "Fjautich, man iek kon uk wäil 39 dreege. Iek moate fon bee Grööten wäkke bekiekje." "Un ju Faawe, wo schäl ju dan weese?" wüül dät Wucht nu wiete. "Deeruur hääbe iek noch goar nit ättertoacht."

Sefa geen ätter ju Boud, un boalde liegen 6 Hoame appe Tönbeboank. Die junge Mon waas oaber deermäd noch nit toufree un liet sik noch moor wiesje. Striepede, stippede un eenfaawige Hoamde koomen uut do Boude.

Unnerdääs koom die junge Mon ju Ferkööperske be- koand foar. Annewaine hiede ju dän Käärdel al moal blouked, ju kuud sik oaber nit besinne wier. Fräigje moate ju him nit. Sefa hiede him nu alles wiest, wä jo an Hoamde inne Winkel hieden.

"Moor hääbe wie apstuuns nit ap Leeger", kwaad Sefa sun bittjen ferlain. Die junge Mon hoalde joop Omme un kwaad: "O, wät spietelk, deer is wuddelk niks mee bie, wät mie gefaale kude." Hie sätte sin Houd ap un moakede gau, dät hie wächkomm.

Inne Doorkesiene kwaad hie noch tou dät Wucht: "Nu hääbe Jie ja sicher wäil n’Uure tou dwoon, dät Jie dät alles wier inne Boude rüüme. Jie hääbe mie wäil nit wierkoand, mien Wucht, iek bän die Winkelknächt uut dän groote Schouhgeschäft, wier Jie knu 32 Poor Schoue ounpaased hääbe!"

Gretchen Grosser, Ramsloh

http://www.ga-online.de/index.php?id=275&uidx=39753&source=75

02.09.2000 Die hillige Antonius hälpt

Wät hääbe iek oafter wät ferlädden! Dan hiede iek dät so foarsichtich wechlait, un kon dät dan nit wierfiende.

Dät Säiken gungt loos. Alles wät truchwöilt un ap Uunsteede broacht, oaber dät, wät iek säike, is deer nit. Dan faalt mie ien, wät mien Bääsjemääme mie al as littje Bäiden altied tou Räide roate: "Gretchen, beede tou’n hilligen Antonius, die hälpt die, wan du wät ferlädden hääst."

Dät gungt Goad wäs Tonk oaber nit bloot mie alleenich so. Hedwig hiede knu uk wät ferlädden. In hiere Släipkoomer waas ju al en ganse Schoft an’t Säiken. Ju wüül glieks mäd’n Uutfoahrt mäd de Frauengemeinschaft. Dät Jäild deerfoar hiede ju uk gans foarsichtich wächlait.

Dät wude Tied, die Bus fierde al boalde loos, oaber Hedwig foond dät Jäild nit. Nu pingelde dät al anne Doore. Dät waas hiere Früündin Anna mäd’t Auto, ju wüül hier al ouhoalje. Man Hedwig waas noch nit so fier un liet hier wiete: "Iek kon mien Jäild nit wierfinde un bän aal an’Säiken." Fluks wüül Anna hier säiken hälpe,man noa, dät schuul ju nit.

"Du doast in min Koomer goar nit oun, deer hääbe iek sun Truchnunner, dät bääst du ja nit gewoont, bie die is alles immer so froai ap Steede, un deeruum schääst du dät uk nit sjoo.

Nu fäng Hedwig luud oun tou beedjen tou’n hilligen Antonius, ju ferspriek him sogoar fieuw Mark, wan hie hier gau tälde, wier dät Jäild lait. Un-nereenswäch waas ju mäd dän hillige Mon tougoang, fons-äärm ap Schlesisch. Fillicht ferstoand die hillige Antonius düsse Sproake oaber nit. Hie hoalp hier nit fluks. Anna hiede immer noch neen Jäild. Nu wude ju uk al wäil bittje fergrällt.

"Ferpuchtes Päschla", kwaad ju toulääsd. Hedwig meende: "Nu heer ap tou Säiken, iek reeke die eerste dät Jäild, wie mouten loos, die Bus fiert uus noch wäch."

"Iek hääbe se, mien Knippe, ju liech daach unnere Matratze, nut kon’t loosgunge", ruup Anna bliede in hiere Släipkoomer. Tou’n hilligen Antonius kwaad Anna in’t Wächgungen: "Du hääst mie ja hoalpen. oaber fulst tou loange säike lät, du krichst dien fieuw Mark, oaber ... in Raten!"

Gretchen Grosser, Ramsloh

http://www.ga-online.de/index.php?id=275&uidx=40079&source=75

05.08.2000 Koaster Niemöller

Iek koom in ‘t trääde Schouljiehr, as Koaster Niemöller 1922 ätter Roomelse koom. Hie hiede ja wisse al bie Kobs Käine, wier hie inne Kost waas, deerfon heerd, wo dät bie uus inne Schoule deerhäär geen un wo die lääsde Koaster Boschenhenke fon sien Schöilere fäksiert wuden waas.

Niemöller stuud nu foar uus. Iek kon mie noch genau äntsinne, wät sien eerste Woude wieren: "So habt ihr also immer in den Bänken gesessen." Älk liech of siet so as hie wüül. Fon nu of an wude dät oaber uurs.

Dän geen nu alles sachtsinnich tou, böalked wude nit moor. Wie aal moaten fon ju eerste Uure an Koaster Niemöller so jädden liede, un nit bloot iek fraude mie altied ap Schoule. Nu hieden wie uk Natur- un Erdkunde. Deerfoar hiede uus Koaster besunners ful uurich. Bie froai Weeder geen dät dan uk häärruut in Goades flugge Natur.

Niemöller noom smoals sien Fuugele- und Ploantebouk mee, un dan geen dät ap Oosternboarch an. Twiske Akram Geert un Akram Häärm liech sun stuk Lound, wät nit beoarbaided wude. Deer wiesede uus Koaster uus dan Ploante un leerde uus, wo jo hieten un wierfoar do goud sunt. Fuugelnääste bekeeken wie uus uk wäil mädnunner.

Altied sneeundeeges sunt wie uur n’ ganse Tied ätter Umme Heede geen. Dät waas so Göttken juunuur. Ap sun fräie, lieke Steede hääbe wie mädnunner dät Ooldenburger Lound apteckent mäd älke Stääd un Meer. Foar do Meere wieren äkstroa littje Goate moaked, wier fonsäärm uk Woater oane waas. So leerden wie spieljend.

Uus Koaster wiesede mäd sin Stok ätter sun Steede, un wie tälden him, dät deer Ait lait un wieder ätter unnern Damme un nai bie die groote Dümmer See. Uur ju ganse Tied, wier wie dät in Sound abbauden, is nit insen wät stukken moaked wuden. Wan wie een Wieke leeter wierkoomen, waas alles noch so, as wie dät ferlät hieden. Dät hiede däälich nit weese moast!

Al 1926 wude Koaster Niemöller fersät. Tildes Joop weet dät noch so as däälich, dät do Schoulbäidene so uum him huuld hääbe. Hie hääd dät säärm blouked, as hie 1926 as I-Männken ättere Schoule koom. Do kreegen wie Arlinghaus as Koaster. Dät roate wier Haue in uus Schoule, fertjoont of nit unner dät Motto: "Wen der Herr lieb hat, den züchtigt er."

Seelterfräiske Kring Apschrieuwen: Gretchen Grosser

http://www.ga-online.de/index.php?id=275&uidx=41246&source=75

29.07.2000 Inne Schoule

Die Koaster kwaad tou de Bäidene: "Iek hääbe jou nu dät Spräkwoud: eerdelk duurt am langsten, uutnunner sät. Nu wollen wie mädnunner eenige Ferglieke säike, do jie säärm al so belieuwed hääbe. Wäl weet so aan?"

Nit aan fon do Schöilere fäl wät deertou ien. "Jämann, Fritz, faalt die dan goar niks ien? Tonk moal an do Huus- apgoawen!" meende die Koaster.

"O, jee, Heer Bünger, kwaad Fritz, "wan iek mien Leerden in Huus fon Jaan ouschrieuwe, dan bän iek in sun Höidie deermäd kloor. Wan iek oaber eerdelk mien Leerden alleenich moakje, dan duurt dät ful langer, langer as een Uure!"

Gretchen Grosser Ramsloh

http://www.ga-online.de/index.php?id=275&uidx=41478&source=75

22.07.2000 Hortensien,

wät sunt dät daach uk foar flugge Bloumen. Düt Jiehr blöie jo bie uus uuremäite. 36 Blössen hääbe iek bloot an aan Busk täld un aal sunt dät gans tjukke Blöiten. Maast kon me buppe neen Gräinte fon dän Buske moor sjoo, so grääsich blöie uus Hortensien, un dät dwoo jo ja bit inne Häärst häärien.

Mien Määme moate düsse Bloumen uk so aiske jädden liede. Man wie hieden do fröier nit in uus Tuun. Man, uus Määme schuul en Druust kriege fon Pestoor sien Möie (Hushollerske), Fräulein Busse. Wie geen ja alle Wieke insen ätter Roomelse ättern Religionsunterricht bie ‘n Pestoor. So koom dät dan, dät Fräulein Busse mie appaasede un mie do en grooten Druust Hortensien, gans in fein Blau, inne Hounde roate. Do schuul iek mien Määme meenieme.

Düt Moal ronnen wie nit ap dän naiste Wai ätter Huus, noa, wie söalden mäd do Wuchtere uut n’ Suudeerhouk ätter Huus. So koomen wie dan uk bie Köaken Gräitje foarbie. Dät waas domoals dät eensige Huus an düssen Dom, die däälich Molkereistraße hat. Gräite waas juust in hiere Tuun moanken aal hiere froaien Dahlien, een flugger as ju uur in hiere ferschiedenen Faawen. Nu kreegen do uur Wuchtere, do bie mie wieren, uk Bloumen inne Hounde un fääre geen dät deermäd ap ‘t Huus an. Unnerwains fängen wie oaber oun tou küüterbüütjen, bit iek toulääsd nit een Hortensie moor hiede. Nu hiede iek oaber deerfoar en gans fain bunten Bloumendruust un nit bloot aal blaue Bloumen.

So koom iek dan uk gans bliede ien. Mien Määme waas oaber nit so bliede, as iek hier do Bloumen roate iek un meende, dät jo ful flugger wieren as do fon Pestoor ‘S Möie. Mäd mie schuulden hääd Määme nit, oaber iek kude wäil sjoo, dät ju nu gans ferträitelk waas. Dät is mie naigeen. Iek hiede ljauer häiwed, wan ju mäd mie schuulden hiede.

Wan dät nu düsse Deege apheerd, tou rienen, brange iek Määme Hortensien gans in Blau ap hiere Grääf.

Gretchen Grosser, Ramsloh

http://www.ga-online.de/index.php?id=275&uidx=41758&source=75

08.07.2000 Rietstikken

Bie uus in Huus wude truchgunnens Seeltersk boald. So waas dät do oaber nit bloot bie uus. Uk bie mien Schoulfrüünde waas dät so. Inne Schoule moakede uus ju hoochdüütske Sproake so moonichmoal Nood, uumdät wie nit wisten, wo dät een un uur wäil hiet. So sieten wie uk insen inne Klasse, wie hieden juust Reekenje. Ap eenmoal mäldete sik n’ Wucht un fäng gans apgerächt mäd hiere Fingere oun tou knipsjen. "Herr Lehrer, Herr Lehrer", ruup ju, "auf die Fensterbank, da liegen Rietstikken." Wie moasten aal so laachje un so moonich aan häd dät nit ferjeeten.

Gretchen Grosser, Ramsloh

http://www.ga-online.de/index.php?id=275&uidx=42298&source=75

01.07.2000 Nochmoal: Sätze bilden

Iek geen inne Hoolfschoultied ätter buuten ap n’ Schoulhoaf. Deer studen fjauer Wuchtere fon ’t fjoode Schouljiehr anne Muure, un Leni fräigede mie: "Können Sie einen Satz bilden mit Mann, Frau, Zimmer und zwei Eier?" "Min Goad, jie Banausen", toachte iek, "wät wiete jie dan al aal?"

Ick waas nu grääsich inne Kniepe un wiste nit, wät iek deerap oantwoudje schul. Oaber, do littjen Wuchtere lieten mie goar nit tou Woude kuume. Do wieren so stolt ap dät, wät jo al aal wisten un kwieden: "Ei, ei, Frau Zimmermann!"

Plumps, deer liech nu die Steen, die mie fon ‘t Haat fäl. Deer waas iek ja goud fon ou keemen, dät hiede licht scheew gunge kuud. Noa daach uk, wät hääd me moonige Moal bloot foar kwoode Gedankene...

Hans-Hermann Ahrens, Koaster; Seelters: Gretchen Grosser, Ramsloh

http://www.ga-online.de/index.php?id=275&uidx=42598&source=75

17.06.2000 Die Opa wol nit heere

Uus Noaber hiede Tuunsdai Gebuursdai, 94 Jiehre old is hie nu. Noch inne Oktoaf wüül uk iek ätter him tou, uum him tou grätlierjen. Dät hiede nu mien littje Bäidensbäiden Anna wäil meekriegen, dät iek uutgunge wüül. Nu wüül ju mäd mie. Fonsäärm doaste dät littje Wucht meegunge.

Jaan fraude sik, dät wie him mäd twäin Mon besoachten. Hie kon fein fertälle. Man sien Dochter kwaad fluks tou mie: "Du moast fäller baale, uurs kon uus Baabe die nit ferstounde. Dät is nu ätter sin Sleek so, sietdäm kon hie nit moor goud heere." Dät waas ja nit läip, man sien dochter Elli waas mädunner daach läip luud. Dät waas toumäts al neen Baalen moor, noa ju böalkede uk.

As wie bee dan ätters in Huus wieren, kwaad Anna tou mie: "Ätter dän Opa wol ick nit wier mee wai." "Jämann, Anna, dät waas deer daach so froai", meende iek, "du hääst daach uk sun feine Torte ieten. Wieruum wol’t du dan nit wier mee?" "Ju Möie häd immer mäd dän Opa so luud schuulden." "Wieruum häd Liesbeth dan schuulden?" wüül Anna’s Bääsjebaabe nu wäil jädden wiete. Fluks oanterde Anna: "Die Opa wol nit moor heere."

Gretchen Grosser Ramsloh

http://www.ga-online.de/index.php?id=275&uidx=43180&source=75

10.06.2000 Aal ferstuuden sik

As nu Pingster deer waas, do sieten jo aal tousoamen un luurden ap dät, wät kuume schuul. Un dät duurde uk nit loange, do fäng dät oun tou suusjen un tou bruusjen fon n’ Heemel häär. Dät waas juusso, as wan n’ Stoarm apkumt, un in dät ganse Huus, wier jo sieten, fäilde man dät. Uk kreegen jo Tungen tou sjoon, as wan dät Fjuurflammen wieren. Do deelten sik, un ap älkuneen fon hier sätte sik een Tunge deel. Un jo wieren ful fon dän hillige Gäist, un jo fängen oun tou baalen in uurse Sproaken, so as die Gäist dät ienroate, dät uuttouspreeken.

Nu woonden in Jerusalem allerhound Juden, do dät mäd hiere Gloowe gans niep noomen, un fröier in ‘t Uutlound woond hieden, allerwegense, wier dät Moansken rakt unnern Heemel. Do kommen, as dät Bruusjen losgeen, in n’ grooten Swoarm tousamen un moakeden groote Oogene, dan älkeen heerde, dät jo juust in hiere sproake boalden. Jo wunnerden sik grääsich. "Sunt düsse Ljude, do deer juust baale, nit uut Galiläa? Wo is dät bloot muugelk, dät wie do heere un ferstounde älk in sien Moudersproake?

Deer sunt Perser un Meder, Ägypter un Lybier, uk Römer un masse uurs Foulk. Aal baale jo in hiere Sproake von aal dät Groote, wät Goad däin häd, un wie konnen dät verstounde! Wo is dät bloot mugelk?

So stoant dät inne Apostelgeschichte 2,1-12.

Iek hääbe mie tou Pingster Gedankene moaked un mie so foarstoalt, wan dät nu bie uus uk moal bie sun grooten Stoarm, as die bie uus uk oafter is, so geböarde. Ap älk fon uus koom n’ Tunge addeel un alle Ljude kuden sik dan ferstounde, ofwäil do Hoochdüütske, do Plattdüütske, do Seelterfräisen, do Türken, do Libanesen un Rußlounddüütske, do in uus Täärp woonje, aal in hieere oaine Sproake baale. Mon, dät waas oaber wät.

Wie kuden ap Raise gunge ätter Amerikoa, sunner Ängelsk baale tou konnen. Wie baale deer dan Seeltersk, un aal konnen uus ferstounde. Wät kuden wie uus Oarbaid, Jäild un Moite spoarje! Wie hougeden goar naan Dolmetscher un neen Sproakkurse moor, do Koastere hieden dät jul lichter un do Schoulbäidene uk. Of dät wäil beeter waas? Wäl weet? Dan roate dät wildäge wäil noch moor Ljude sunner Oarbaid, un iek säärm hiede uk neen Schüüfken moor.

Gretchen Grosser, Ramsloh

http://www.ga-online.de/index.php?id=275&uidx=43456&source=75

03.06.2000 Riek, oaber bloot foar’n Oogenblik

Min Noaber is rick, die häd ful Jäild. Sien Oolden lieten him ful bääte, un hie hougede mäd neemens tou deelen. Hie häd ful Lound un Pound, n’oain Huus, un nu häd hie sogoar noch een baud, gans froai. Man hie is eensoam. Auto fiere kon hie nit, un nu ap ‘t Oaler is Benni uk nit moor goud tou Fout un kon uk nit moor mäd Rääd fiere. So sit hie nu ful foar ‘n Fernseher, un of un tou ropt hie bie mie an, of iek inne bän. Dan wol hie wäil ieuwen ätter mie toukuume. Benni kon goud fertälle un weet Bescheed, wät inne Wareld los is.

Eerjäärsene hääbe wie wier moal mädnunner Tee droanken. "Mon, Benni, wät lät dien näie Huus fluch, dät häd oaber uk wäil wät kostet", meende iek. "Jee", dät gefaald mie uk grääsich, man fon Jäilds wäägen, kude iek noch wäil so een deer wai baue läite, och, wät kweede iek, uk wäil noch two." "Wan dät so is, Benni, dan reek mie as goude Noaberske daach n’ bittje fon, Benni, du waast ja wäil, dät iek mien littje Rente goud iendeele mout", kwaad iek tou min rieke Noaber. "Dan diest du ja uk n’goud Wierk, iek bän daach uk altied foar die deer", liet iek Benni wiete. Man die Käärdel gniffelde bloot, deermäd waas hie oaber wäil gans un goar nit ienfersteen.

So kanne iek him oaber uk ja al loange, tuuske wol iek nit mäd him, so alleenich moate iek nit weese as die äärme Käärdel. Uur Dai moaste iek nöödich ättere Boank. Deerwai kon iek säärm mäd mien Auto fiere un bruuke neen Taxi as Benni. As iek mäd aal dät Uurwiesjen fon Reekenge kloar waas, noom iek bie ju Geläägenhaid uk noch gau mien Auszüge uut dän Apperoat mee. Iek smeet noch ieuwen n’ Blick ap dän lääsde un tjoude mien Oogene nit.

Toueerst toachte iek an n’ Gewinn in Lotto, man dan kreech iek tou sjoon: Geschenk Benni Olliges: 20 000 Mark. Neen Moanske waas glukkelker as iek. N’ drinsjende Kuh kricht altied wät un wan dät uk wäkke mäd de Stok is, toachte iek bie mie. Benni is daach n’ gouden Käärdel, stoalde iek nu fääst, Sundai wol iek him nu uk tou’n Middai-Ieten nöigje. Wät foar n’ Bliedskup!

Wät wol iek nu mäd aal dät fuule Jäild moakje? N’ näi Auto moaste iek uk wäil hääbe, een mäd fjauer Dooren schuul dät dan weese. Dan wol iek Benni uk moal meenieme, die äärme Käärdel kumt ja uurs naagends. Dät liet iek mie aal truch min Kop gunge, un unnerdääs waas iek uk al wier in Huus. Ick wüül juust Teewoater apsätte un Benni anroupe, do geen mien Klüüsen eepen, un iek waas juusoo äärm as jäärsene.

Gretchen Grosser, Ramsloh

http://www.ga-online.de/index.php?id=275&uidx=43883&source=75

20.05.2000 Marienbloumen

Marienbloumen, de moate iek al altied so jädden liede. N’ Bloumentuun hieden uusen fröier nit, älke fräie Steede wude mäd Fruchte besät. Wie hieden so bloot Wüüld-Bloumen.

Ick waas noch neen tjoo Jiere oold, as iek foar mien Määme buute bääter uus Schäin Marienbloumen plukked hääbe. Iek broachte hier do inne Köakene, wier ju juust mäd min littje Bruur tou dwoon hiede. Man düsse Blöimks studen leeter in n’ littjet Fuselglääs appe Finsterboank.

Iek waas oaber wier ätter buuten geen un soachte noch moor Bloumen. Dan geen iek kemoudich sitte un reet aal do wiete Bleedere ou un toulääst liegen bloot noch littje jeele Kullerken in min Schoot. Mie fäl nu niks Uurses ien, as n’ poor deerfon in miene bee Nosepüüpen tou steeten, so fuul as deer man oungeenen.

Loange hiede ick mie deerbie ferwielt, bit toumoal Määme ätter mie uutkeek. Ju saach uk fluks, wät iek in ju Tied uutfreeten hiede. So tjukke Noosepüüpen hiede iek noch silläärge nit häiwed. Ju greep mie, pakkede mie as sun Meelpüüt unnern lerm un ron mäd mie truch Umme Heede ätter uus Bääsjemääme tou.

Möie Anno un Marie wieren uk inne. Mäd en Hiernäddele pröakelde Möie Marie mie do jeele Bloumen wier uut mien Noose uut, ju unnerdääs uk ounfangt waas, gans läip tou bläiden. Iek böalkede deerbie mien Äilend uut.

Poor Wieken leeter, 24. April 1937, stuud bie uus n’ littjet Wucht ap, mien Suster Angela. Ju koom mäd n’rood Paad unnere Noose appe Waareld, un nu hiet dät altied, wan wäl dät Littje bekeek, dät ick und do Marienbloumen deeran scheeld weese schuuln, an dät roode Paad unnere Noose fon mien Suster.

As ick littjet waas, leeuwde iek dät ja fonsäärm, un dät diede mie ja grääsich läid. Man ätters, as iek säärm Bäidene hiede, waas iek unnerdääs ja wäil wies wuden, dät so wät bloot in do eerste Mounde, wan me ap uursen Fout is, geböarje kon un nit noch in do lääsden Deege.

Gretchen Grosser, Ramsloh

http://www.ga-online.de/index.php?id=275&uidx=44450&source=75

06.05.2000 Die Düüwel mäd do glöinige Oogene

Böhmann’s Jaan waas fon Beruf Snieder. Hie säide uk in Huus, oaber maasttieds geen hie ap Daier. Jädden geen hie altied wier ätter Boaljene tou säien. Deer waas hie ja apwoaksen un in Krömer-Häärm’s Huus in Hollnerfoan ienhilked.

Immer wier wude fertäld, deer an dän Domm, die nu Eschstraße hat, schuul dät spoukje. Sukke Spoukputsen heerde me in’t Seelterlound maast in Tjuustergen an’t eepene Fjuur, wan dät noch tou ädder waas, uum dät Gaslucht ountoustikken.

Jaan geen deer oaber altied loangs, dät waas ja uk die naiste Wai ätter Boaljene tou. Man hie hiede deer noch silläärge niks Läipes blouked, uk nit bie dän Huddenjeboom, wier Häksen weese schuuln. Jaan hiede noch neen tou sjoon kriegen, uk nit dän Leibhaftige, dän Düüwel, die deer uk mäd glöinige Oogene inne Buske hääruumeluurje schuul.

Insen waas Jaan dät seeuwends gjucht leet wuden. Hie wüül dän Jikkel kloar moakje, uumdät hie nit dän uur Dai noch moal wier ätter düsse Ljude gunge moaste bloot wäägen sun poor Knoopgoate. Nood hiede Jaan fonsäärm nit, wan dät uk al Bäädegungenstied wuden waas.

So sakkerdaude hie dän Sounddomm addeel ätter Roomelse tou, al n’bittje wuurich un gans in Gedankene an dän fergeene Dai. Oaber toumoal wude Jaan gans woak. Äuwerch saach hie toumoal dän Düüwel mäd glöinige Katteoogene in n’Struuk sitten. Wuddelk, twoo gräine, fjuurige Oogene keeken him toumäite un täiwden al ap him.

Jaan was oaber nit mäk. Hie noom gau sien Äälne fonne Schuller un häu dän Satan n’gouden Sleek deermäd midde in sien Zifferblääd twiske sien glöinige Oogene, un fluks geen do bee Luchtere uut een foar alle Moal. Die Satan schuul nit noch insen wier ap Jaan täiwe.

Dän uur Dai look Jaan’s Sweeger-Baabe mäd sien Heedschäipe dän Boaljener doom uumehoch. Deer foont hie do sien littje Loum wier, wät him fergeene Eeuwend ferlädden geen waas. Dät hiede sik ferdwääln un hoangede in n’Hoageltoudenbusk fääst. Ansteede dät äärme Diert tou befräien, hiede him wäl twiske bee Oogene aan foare Kop roat.

Gretchen Grosser Fertäld 3. April 2000, fon: Lukas Mariechen, Seelterfräiske Kring

http://www.ga-online.de/index.php?id=275&uidx=45122&source=75

15.04.2000 Halleluja

Poolmsundai hieden wie uus Hannes nit bloot tou de Poolmwäihe meenuumen. Wie wieren uk mäd him inne Homisse blieuwen. Hie hiede sik uk gans artich benuumen.

Paaskesundai wüül hie wier mee, dät doaste hie dan ja uk fonsäärm. Man düt Moal waas hie loange nit moor so goud bie de Seeke as n’ Wieke foardäm. Moonige Moale moaste hie tousoamenstuuked wäide, wan him die Oargelbeen tou läip pakked hiede. Dät kuud oaber uk weese, dät hie toumoal gans seküür toulusterde, sik apriskede un dan gans ienkieksk uum sik tou keek. Iek hiede mien ljoowe Last mäd him.

As wie uut de Säärke koomen, fräigede iek dän littje Sakkerloter, of hie noch insen wier mee ättere Säärke gunge wüül. Hie schäddekoppede un kwaad gans kross: "Noa, silläärge nit gunge iek wier mee ättere Säärke."

Dät statte mie daach n’ bittjen foare Kop. Dät schuul hie mie eerste moal gjucht ferkloarje. "Dät Wierk gefaalt mie nit", meende uus Wäänt. "Die Pestoor boald bloot altied mäd uurswäkke. Tou mie häd hie nit moal een Woud kweeden. Aalmantou ruup hie: "Hallo Julia! Nu fertäll mie is, wäl fon do fuulen Möien waas nu dan Julia?"

Gretchen Grosser, Ramsloh

http://www.ga-online.de/index.php?id=275&uidx=45980&source=75

08.04.2000 "Der zerbrochene Krug"

Schoulroat Diekgerdes kumt inne Klaase, uum tou kiekjen, of do Schöilere wäil wät leerd hääbe. Toueerst ropt hie Fritz ap un fräiged him: "Was weißt du über den zerbrochenen Krug?" Fritz wät rood un stoomert: "Ich war es bestimmt nicht."

Die Schoulroat kikt dän Koaster tou un fräiged uum sien Meenenge. "Also Fritz, der war es bestimmt nicht, dafür lege ich meine Hand ins Feuer", kricht hie tou Oantwoud. Resigniert ferlät die Schoulroat dät Fäild un mäldet dän Fal dän Direktor. "Ich bin ganz bestürzt über diesen bedauerlichen Vorfall", kricht hie tou heeren, "doch wir wollen nicht viel Aufhebens von der Sache machen. Hier haben Sie zehn Mark, kaufen Sie sich einen neuen Krug, und lassen Sie uns diesen Vorfall vergessen." Schoulroat Diekgerdes rakt ap.

Eenen Deeges träft hie dän Kultusminister un fertäld him uk, wät hie läästens inne Schoule belieuwed häd. Deerap kwaad die Kultusminister: "Also nach meiner Meinung war es der Direktor, sonst hätte er Ihnen niemals die zehn Mark gegeben."

Gretchen Grosser Ramsloh

http://www.ga-online.de/index.php?id=275&uidx=46303&source=75

01.04.2000 Mauseleum

Jan hiede sik inne Zoo-Winkel in Ait en Schlange kooped. Ju friet oaber bloot griese Muuse. Deeruum broachte Jan sik fluks hunnert Stuk mee.

As do nu aal apfreeten wieren, mooaste Jan wier mäd Rääd ap Ait an un wüül noch insen wier 100 Muuse koopje. "Noa", kwääd die Winkelknäächt, wie hääbe neen Muuse moor, un wie wollen uk neen wierhääbe. Du moast nu al ätter Berlin fiehre un deer in n’ Zoo ätterfräigje, dät sunt do eensigsten, do in Düütslound noch griese Muuse hääbe.

Nu mout Jan ap Berlin an, fonsäärm mäd de Such. Deer hiede hie aber uk sun Päch. Do Ljude hieden uk neen Muuse moor un fertälden Jan, dät dät do Muuse bloot noch in Moskau roate. Ju Adresse: "Mauseleum bei dem Kreml", kricht Jan fluks uut Berlin mee, sticht wier inne Such in Richtung Moskau.

Ättern Wieke eerst kumt Jan wier in Huus an. Do Ljude in’t Täärp sunt grääsich näischierich un fräigje him, wo dät dan aal weesen is. "Iek bän gans läip enttäuscht wuden! As iek deer ap dän "Roode Plats" waas, do studen deer wäil duusent Ljude foar dät Mauseleum, do Muuse koopje wüül’n. Jän, un as dät dan äntelk so fier waas, dät iek anne Riege koom, do waas die Ferkooper dood."

Gretchen Grosser Ramsloh

http://www.ga-online.de/index.php?id=275&uidx=46667&source=75

18.03.2000 Wan jie jou fertöörnje, sändiged nit!

Ferdreeget jou wier, befoar ju Sunne unnergungt! (Eph.) 4,26)

Wo stuur is dät daach, wan Moansken sik fertöörnt hääbe. Twiske Mon un Wieuw duurt dät oafter loange, bit wier n’ goud Woud kweeden wät. Dät sunt dan eensoame un sweere Uuren. Ju Ljoofte soacht dän Free un gungt moonigemoal sunnerboare Poade.

Deerfon fertäld die Dichter August Winning: "Min Baabe un mien Määme", so kwaad hie, "pleegeden nit loange mädnunner tou muuljen. Maasttieds waas Baabe die eerste, die wier sien Hounde tou’n Fergungen uus Määme touloangede.

Eenmoal oaber waas Määme so dul, dät ju Baabe’s Hounde nit sjoo wüül. Ju wüül neen Woud mäd him baale. Toulääsd, as alles niks hälpe wüül, geen Baabe bie un statte bie hällerljoachte Dai n’ Lucht tougoang un geen deermäd truch’t ganse Huus. Eerst geen hie uure Toal, inne Stoowe, inne Köakene. Hie steech sogar do Stappen ättere Släipkoomer uumehooch. Hie geen, as wan hie wät soachte. Eerst keek Määme sik dät Spillwierk oun un kwaad niks, oaber as hie bie de Schappe ounfäng un deer roun luchtede, do kuud ju dät nit moor uuthoolde: "Kwät is, wät soachst du bloot?" Un hie oanterde: "Iek säike n’ goud Woud fon die." Do moasten jo alle bee laachje, un alles waas wier goud."

Gretchen Grosser Ramsloh

http://www.ga-online.de/index.php?id=275&uidx=47350&source=75

11.03.2000 Mien Raise ätter ju Fräisensäärke in Rom

In’t Jiehr 2000, dät hillige Jiehr, fiehre of fljooge ful Ljude ätter Rom. Die Vatikan reekent mäd moorere hunnertduusende fon Pilgere, man eerst 80 000 hääbe sik anmäldet. Ful Moansken stat dät läip foare Kop, dät juust in sun Hillich Jiehr deer in Rom dan alles ful jurrer ist. Wät foar’n Gluk, dät iek al fergeene Jiehr mien Raise ätter Rom unnernuumen Hääbe.

Immer al wüül iek deerwai, uumdät iek äntelk moal ju Sä-ärke fonne Fräisen tou sjoon kreech. Midde inne Winter waas dät dan so fier. Wie liegen al ap Bääd, as min Mon gans uunfeerwoars tou mie kwaad: "Morgen fährst du mit dem Bus nach Rom, ich schenke dir die Reise."

Iek sproang handich uut mien Lääsekant. Min Kuffer moaste ja pakked wäide. Iek reet mien Klooderschap eepen, un niks waas deeroane tou’n Ounluuken, neen Klood, naan Rock un uk neen Bluse. Iek ron in mien Kontor un keek deer in mien littje Schap. Iek hiede ju Doore noch nit gans eepen, do klöaterden mien Ordner, Alben, Bouke, Döisen un Kasten toumäite, oaber niks, wät iek ounluuke kude.

Nu Trappe addeel inne Waskköakene. Deer stuud alles inne Week as fröier un aleer. Alle Wonnen, Ommere, Kumme un Potte wieren bit buppe wai ful mäd Wäske inne Week, ju Waskmaschine ron un die Druuger uk.

Bedröiwed koom iek wier inne Koomer ätter mon Käärdel tou. "Schatz, leg dich hin, du kriegst Geld genug mit und kaufst dir dann in Rom neue Klamotten!" So look iek uur Dai smäidens mien jeel Hochtiedsklood mäd kuute Sleeuwen oun, un dät midde inne Winter.

As iek in dän Bus steech, keeken alle Ljude mie oarich toumäite. Jo hieden ja gjucht, n’oold Wieuw mäd n’jeel Suumerklood in Snee, dät kon ja nit gans noarmoal weese! Mie waas dät oaber uk gans maal tou, iek hääbe mie läip schoomed.

Do Ljude schuul’n sik oaber ätters noch wunnerje, wan wie man eerste in Rom wieren. Iek bän deer oaber goar nit ankeemen. As wie boalde bie ju Fräisensäärke wieren, woakede iek ap un liech in Oosternboarch in mien oaine Bääd.

Dän uur Dai hääbe iek mien littje Schap gans froai aprüümt.

Gretchen Grosser Ramsloh

http://www.ga-online.de/index.php?id=275&uidx=47668&source=75

04.03.2000 Ju Techniek

N’ Ooldenbuurger un n’ Oostfräise sieten bienunner anne Disk in n’ Weershuus un lieten sik dät Mäddenbrood sätte. Die Oostfräise noom dät Oai, häu dän Kop runner, noom dät Soaltfät un wüül deermäd straie. Man hie kuud schäddje, as hie wüül, deer koom naan Koarel Soalt uut. Spietelk schoof hie dät Oai un dät Soaltfät biesiede.

Die Ooldenbuurger noom uk sien Oai un häu dän Kop deerou, noom dät Soaltfät, man hie hiede uk neen Gluk deermäd. Do noom hie n’ Rietstikke un statte in älke Gat eenmoal roun, fersoachte wier un hiede nu dät fluchste Soalt bie sien Oai un so fuul, as hie man wüül.

Seeuwens fräigede Frou Sanders hieren Mon, wo him dät in Ooldenbuurg gefaalen hiede. "Bäästens", kwaad hie, "man eens mout iek daach kweede, wät ju Techniek oungungt, sunt do Ooldenbuurger uus daach wied foarruut!"

Gretchen Grosser Ramsloh

http://www.ga-online.de/index.php?id=275&uidx=47984&source=75

19.02.2000 Snittje uutbrange

As Bäiden besoachte iek naitou alle Deege mien Bääsjemääme, ju ja gans appenaite fon uus woonde, oaber bloot nit do Deege, wan deer n’Swien sloachted wude. Iek hiede Nood, sogoar foar dät Swien anne Laadere. Dan bän iek in Huus blieuwen. Man, dän twäide Dai waas iek oaber wier deer. Dät doaste iek fonsäärm nit ferjuumje. Wan do Mätwuste kloor wieren, doaste iek Snittje uutbrange. Dan roate dät smoals wät bie do Ljude, poor Groskene, Bumse of n’apsmeerden Twiebak. Altoumäts wude mie ju Tied uk tou loang. Dät duurde eenfach tou loange, bit dät do Wuste anne Riege koomen. So spielde iek insen willst mäd mien Steen-Püüpe. Do Liebesperlen, do deer oane wieren, hiede iek al apieten. Nu waas dät oaber so wied. Möie Anno roate mie n’Jutetaaske inne Hounde, iek kude mie ap Stap moakje. Mien Püüpe liech iek soloange appe Finsterboank. Dan ron iek uure Tjaaske twäärstruch toueerst ätter Fernants wai un koom so uk gau wier ien. Fluks hoalde iek mien Püüpe fonne Finsterboank. Oaber, wät hääbe iek mie ferjoaged, as iek ju Steelpe deerfon hoochklappede. Do Wustemoakere fängen oun tou laachjen. Man iek waas so dul un smeet ju fernäilde Püüpe in’t Eedbak. Dät kude iek min Ohm August loange nit ferjeete. Wät hiede hie däin? Wilst iek ap Boskup waas, hiede hie dän ganse Riege Knoope, do unner ju Mutte sieten, ousnieden un do in mien Püüpe taid. Dät waas domoals foar mie naan Spoas, gans un goar nit.

Gretchen Grosser, Ramsloh

http://www.ga-online.de/index.php?id=275&uidx=48709&source=75