Großmutting, hei is dod!

Großmutting, hei is dod!.
Author: Fritz Reuter
Text type: Gedicht
Comment:

from: Fritz Reuter: Sämmtliche Werke Band IV, Hinstorff'sche Hofbuchhandlung 1903
written: 1870/1871

1870/1871

:

I.

Großmutting sitt an den Füerhird,
Dat Füer brennt hell un warm,
Sei makt sick hüt kein Handgebird,
Slapp hängt de Hand un de Arm.

Un vör ehr sitt ehr Dochter-Kind,
En Kind von achteihn Johr.
Dat wirkt so iwrig un spinnt un spinnt,
Den Flaß, so weik, as ehr Hor.

Un buten, dor brus't de Storm un Wind,
De Regen, de gütt in Gæten,
Sei sitt so trurig un spinnt un spinnt,
Gram hett dat Hart ehr terreten.

Großmutting geiht an 't Kind heran:
»Du büst doch süs so bewandt –
Lat kamen, Kind, wat kamen kann,
Liggt All'ns in Gottes Hand.

Vertru up em, hei lett Di nich;
Giww Gott, den Herrn, de Ihr! –«
»»Großmutting, mi 's so ängsterlich,
Ick glöw, hei lewt nich mihr.«« –

»'Ne slimme Tid, 'ne böse Tid! –
Holt still, min Kind, holt still!
Un wehr Di nich, wenn dat geschüht,
Wenn Gott Di strafen will.« –

Un Wind un Storm, de brusen furt
Woll æwer dat Land un dat Meer,
Sei dragen de Kundschaft von Urt tau Urt,
Un 't weit Keiner, wohen un woher.

Sei riten von Hütten dat Strohdack dal
Un von Daglöhner-Kathen de Fast;
Sei riten dat Kirchendack dal ahn Wahl
Un dat Dack von den Königspalast.

Un 't Kind steiht up so still un sacht
Un geiht herut ut de Dör,
In ehr is 't Nacht un buten Nacht:
»Ach Gott! Großmutting, kumm her!

De ganze Hewen is bläudig rod,
Von Nurden kümmt de Schin –
Oh, grote Jammer! oh, grote Noth! –
Dat möt woll Rostock sin.« –

Un de Ollsch kümmt 'rut, un de grisen Hor
De fleigen in Storm un in Wind;
Mit blöde Ogen starrt sei dor
Un leggt de Hand up ehr Kind:

»»Dat is kein Füer, dat is kein Brand,
Dat is en Gottes Gericht,
Dat is dat Blaud, wat von dat Land
Henup tau 'm Hewen schriggt.

Dat is de Finger von Gottes Hand,
De uns sall wisen taurecht,
Dat is de Finger, de an de Wand
Hett schrewen, as Daniel seggt;

Dat is de Wedderschin von Blaud,
Dat heww ick vordem all seihn,
As de Franzmann treckte in frechen Maud
Woll æwer den dütschen Rhein,

As hei treckte in 't kolle Rußland herin
Un Dinen Großvader mi namm –
Ick süll von de Tid Wittfru sin,
Wil dat hei nich wedder kamm.

Dat was 'ne lange, lange Qual;
Ick was noch so jung, as Du,
Nu seih ick 't hüt tau 'm annern Mal
Un bün 'ne steinolle Fru.

Un doch is noch min Rath de best,
Den ick Di gewen will:
Wenn Du ok All'ns verluren hest,
Holt still, min Kind, holt still!«« –

Großmutting in de Kæk 'rin geiht,
Dat Füer gläuht hell un warm;
Großmutting ehr Hart vel warmer gläuht,
Sei höllt ehr Kind in den Arm. – –

II.

Woll Männigen seih ick in Lachen un Freud von einen Morgen tau 'm annern
Aewer Barg un Dal in fröhliche Lust de Welt, de schöne. dörchwannern:
»Gott grüß Dich, Kind! – Gut Heil, mein Freund! Hoch unsere deutschen Brüder! –
Der Sieg ist unser, sie kehren All als Sieger dereinstens mal wieder.« –
Ja, ja, 't is schön, un de Hoffnung bliwwt; æwer sacht, min Fründ, prahl sacht!
Ick seih dor Einen in deipe Trad', de wannert dörch Storm un dörch Nacht:
As dat Schicksal ut Nacht, so kümmt hei heran, as dat Schicksal ut düstere Firn;
Aewer Feller un Haiden, ümmer tau, ümmer tau! em lücht kein Mahn un kein Stirn.
Dor is von Wannern in Lust keine Red', dor is de Befehl, dat hei möt,
So girn hei ok woll mit sin Fru un sin Kind an den Aben, den warmen, mal seet.
Dat helpt em nich: hei möt un hei möt, ümmer tau dorch Storm un dörch Regen;
Hei is de Bad' ut de düstere Nacht, hei kümmt von Schicksals wegen;
In de ledderne Tasch, dor dröggt hei de Kund, dor dröggt hei Freuden un Leiden,
Dor dröggt hei Geburt, dor dröggt hei dat Graww un de letzten Grüß von de Beiden,
Hei drängt sick heran an de Hütt un dat Sloß, sin Schülligkeit is ahn Erbarmen;
Wat dat lacht oder weint, em is dat egal, kloppt an bi Riken un Armen. – –

III.

De Beiden sitten an 'n Füerhird,
De Ol'sch is still un gemaud,
Dat Mäten æwerst vor Bangen frirt;
Wo bewert dat junge Blaud!

»Großmutting hork! – Hest hürt, hest hürt? –
Dor kloppt wat an de Dör.
Großmutting, ach, mi frirt, mi frirt,
Min Hart is gor tau swer.« –

»»Wes ruhig still; dat is de Wind,
De schüddelt den Appelbom;
Giww Di gefangen, leiwes Kind,
Denk, 't is en sweren Drom.««

»Ne, ne! Dat kloppt, dat kloppt hir an!« –
Dat Mäten springt in Enn',
'Rut ut de Dör, dor steiht en Mann,
Den Mann, den süll sei kenn'n. –

»Ja, ja! – En Breiw? en Breiw für mi?
Giww her! giww her, giww rasch!« –
Hei halt em 'rut: »»Hei is an Di,««
'Rut ut sin Schicksals-Tasch.

Un as hei nu den Breiw ehr giwwt,
Dunn wendt s' em üm un üm.
»Großmutting, dat 's nich sine Schrifft,
Un ick weit woll worüm.«

Sei breckt den Breiw: ob hei lewt, oder ob – –?
De Breiw föllt in ehren Schoot;
Sei smitt de Schört sick æwer den Kopp:
»Großmutting, hei is dod!«