Hiel ‚Pedro Serrano‛
No fago de nisul gretik: Kubeän in mel Vesüda-Lindänik klifanisul soalöfik smalik topon, su kel te tortugs e melaböds susnumik lifons. In nil ona su nedibäd ün tumyel degmälid naf Spanyänik änafädon, kel kobü dabinanef valik oka äpärädikon; te matrod balik bal, labü nem: ‚Pedro Serrano‛, kel äbinom sviman mu skilik, äplöpom ad savön oki lü klifanisul, kele igivoy latikumo stimü om nemi: ‚Serrano‛.
Ilükömölo us äküpom, das stad okik äbinon levemiko miserabik, ibä ni drinavat, ni boad, ni plans ädabinons us, medü kels ökanom nulüdön oki. Ävipom nu, das i om buikumo ipärädikomös pö nafäd! - ibä faemodeadam fümik äbinon spetabik pro om, e nafs öbeisailöl-li? lio öküponsöv-li bo omi, if no ökanomöv givön ones mali? Ädrenölo ädojedom oki sui sab ad lifädön neiti balid, ab slip nonik äfärmükon logalipis omik, so vemo stad lejeikik omik äglifükon omi. Ven sol äsülöpikom len horit äduzivegom nisuli smalik, kel äjonidon as steböp oma. Ätuvom len jol koanafis e krabis anikis, kels mel isejedon: ab änaudom ad fidön onis krüdiko, e fili ad kvisinön onis no ädalabom. Nulüdot gudikum pro om turtugs äbinons, kels nevifiko äkripons se vat ad solön okis. Ä pöjutom[1] onis ed ägüflekom nimis, dat no ökanonsöv mogolön. Me pokaneif oka, keli benofatiko isavom, ädeidom tortugis pifanöl ed ädrinom bludi vamik onsik, kel nu äbinon dü lunüp nulüd balik oka. Miti äkötom ad taneds lunik, äsägükom atis in sviets filik sola, ed äkipedom oke stoki somik atas. I jeleds tortugas suno ävedons frutiks pro om, bi äkanom konletön e kipedön reinavati in ons. So nemu ädagetom drinedi gudik; ab nog dü tim lunik tortugamit äblebon nulüd balik oma. Nims at äkomädons su nisul ön mödot tuvemik; ans äbinons so smaliks äsä dalders, votiks so gretiks äsä tubs, e ven el ‚Serrano‛ ävilom steifülön ad bemastikön onis, so bo äjenos, das ons, ven äseadom su bäk onsik, ägolons kobü om ini mel.
So pijelölo ta faem e soaf el ‚Serrano‛ äbetikom, va no ömögos bo lü om ad jafidön fili. Täno ökanomöv loetön miti oka e givön nafes obeigolöl mali medü smokakölüms. Steif lölik omik kludo nu äbinon ad jafidön gronastoni u flintoini, me kel ökanomöv dagetön fili dub flap len bäkaseim pokaneifa oma. Su nisul it ye te sab ädabinon; ägolom nu ini mel, ädaivom donio, ed ätuvom jenöfiko stonis pötik tel, kelis ädäflapom ta od, sodas ädagetom diledis gulöfik, me kels nu äkanom vobädön fili. As zud dil jita omik ad rägs ävoriköla ädünon. Läb kion! el ‚Serrano‛ nu älabom fili, keli älaibinükom me bleds gretik lalegas e varäkas, kelis mel älüsveimon lü jol. In atos ya progred mu gretik e gudikumam gretik stada omik ijenikons, kel ävedon nog gudikum dub jen, das äbumom pro ok me tortugajeleds gretik ludomi, dub kel ädagetom jeli ta sol.
Laibinükam fila e loet tortugamita äbinons nu vobod balik oma. Töbo muls tel ipasetikons, ven om sekü rein e lut luimöfik, kels dareigons in topäds at, iperom klots valik oka, kels jenöfiko ädävorikons in rägs. Sol filiköl äböladon omi, ed ad jelön oki ta strals ona, suvo äkripom ini melavat len sabajol. Yels kil äpasetikons ön mod balfomik at, e do el ‚Serrano‛ dü tim at ömna äloegom beisailön nafis, keles ägivom malis medü smokakölüms, nonik äkömom usio ad savön omi. Jenavalautan Spanyänik: ‚Oviedo‛, keli is sökonob, lesagom, das klimat e hit sola ivobedons ün tim at somo in skin ela ‚Serrano‛, das pitegom-la me pläd jenöfik, e das om, bi i balib e kapaherem oka lunio iglofons, plu älogotom äs nim, kas äs men.
Tü soar semik, ün tim, ven ‚Pedro Serrano‛ äbetikom nemu mögi somikosa, älogom su nisul oka mani. Lüköman nulik inafädom ün äneit su nedibäds, ed isavom oki lü jol su boed nafa inafädöl. Ilogom smoki, ed ilüodikom ma at, bi iniludom ad rivön somo topi pibelödöl. Ven mans bofik ätuvoms odi, balan ästunom nog vemikumo ka votikan; el ‚Serrano‛ vo dub jen, das älogom meni, e votikan dö maged, kel äkodsgolon[2] omi: om pifanetöl in lukred ettima nemu ätikom ad logön fo ok diabi. „O Yesus! o Yesus! yufolös obi!“ äluvokädom fugölo ko vög fäkik; ab ‚Serrano‛ ästepom takedükölo lü om, du äsagom ome: „No dredolös! o svist! binob men ä kritan äsä ol!“ ed ad fümükön flenami, keli äbligidoms kol od, bofikans äspikoms lekoefi kritik. Pos atos äkonoms ode brefo lifafätotis oksik, kels älabons sümi so gretiki, e ‚Serrano‛ ädaifidom kompenane nulik tortugamiti e vati. Nu älifädoms kobo delis, ävobädoms turno fili, äkonletoms len jol melalalegi e boadi ad laibinükön oni, ed ätovädoms su sabajol koanafis fidovik.
Tim balid äpasetikon so go gudiko; täno äjenos, das balan äriprodom votikane, das no ikälälom gudiko fili. Vödafeit ävedon ai vemikum, zanäd levemik ädavedon, e fin äbinon, das äditoms de od, ed äreguloms lödatopis oksik in fagot oda. So vemo zaniäl e feitiäl dabinons in natäl mena. Igo su nisul pöfädik at mens, kels demü kosäd ga älabons te odi, no äkanons lifön püdo! Ab lunüpo no äsufidoms diti; senäl gudikum omas ävikodon, äbegoms rezipiko pardi, ed älifoms nu nog dü yels fol kobädiko. Ömna älogoms nafis, ab bi ats ai ädevegons dönu de nisul, so spet omas aiplu äläsikon, ed alan äcedom, das ömutom-la lifädön düpi lätik lifa okik fago de volanef retik.
Fino, fino, ga naföm äpubom, kel äseseidon boti ad vestigön kodi smoka. Soalans bofik ye idagetoms dü pasetikam tima logoti so lenaudodiki, das matrods äjekoms kodü oms, ed ärefudoms ad lasumön omis, jüs ävokädoms laodiko nemi Goda. Äblinoy omis sui naf, kö sufots pibeliföl omas ästunükons no nemödiko skipi lölik. Ven änilikoy dönu nilü jols Spanyänik, tep levemik äsüikon, in kel kompenan ela ‚Serrano‛ äperom lifi okik. Om it ye ärivom benofätiko Yuropi. Bi lampör: ‚Carlos‛ V ästebom ün tim et in Deutän, so el ‚Serrano‛ as sot natastunidota päsedom usio. Valöpo in zifs, da kels ädutevom, pöp äkoborunädon ad logön omi. Fino äkomikom lo lampör, kel ästunom no nemödiko dö men heragik, ed äfäkölo dö konot omik e dö lif omik, ägivom pänsioni veütik, keli el ‚Serrano‛ ösötom getön in ‚Lima‛: cifazif Peruväna. Ädeadom ye dü getäv lü Merop. Ab lemem dö om älaidulon nog dü tim lunik.
NOETS (Vükifonät):
Se Volapükagased (Zänagased pro Volapükanef) 1960, Nüm: 2, Pads: 5-7.