Jv/Pararaton
SĔRAT PARARATON,
ATAWA
KATUTURANIRA KEN ANGROK.
__________
Om awighnam astu namas siddham.
Nihan katuturanira ken Angrok. Mulanira duk dinadekĕn manusa, hana anakira rangdyaning Jiput, lumaku tan rahayu amĕgati apusira pinakapaman-cananing byang Suksma; sah sira saking Jiput, angungsi sira ring mandaleng Bulalak. Parabira sang abatur ing Bulalak sira mpu Tapawangkĕng, agawe gopuraning açramanira, pinalampahan wĕdus bang sapalaki dening hyanging lawang. Lingira Tapawangkĕng: "Nora olihing apĕningan dadi agaweya papapatakaning awak, yan amatimatia janma, norana ta amutusakĕna papalakoning cara wĕdus bang ika". Dadi ta sang amĕgati apus angling, asanggup maka-caruaning lawangira mpu Tapawangkĕng, satya ta sira, asanggup pinakacaru, marganira muliha maring Wisnubhuwana tumitis, mareng wibhawajanma, mareng madhyapada muwah, mangkana pamalakunira. Irika ta duk inastwan tumitisa denira mpu Tapawangkĕng tinut i rasaning kapralinauira, amukti ta sira pitung mandala. Ri huwusnira pralina irika ta sira pinakacara denira mpu Tapawangkĕng. Tĕlasira mangkana mür ta sira maring Wisnubhuwana, tan liñok ing rasaning sangketanira sang pinakacara amalaku ta sira titisakĕna ri wetaning Kawi. Sira bhatara Brahma angilingilingi ta sira rowanganirayugaha, huwusing mangkana bana ta wong apangantenan hañar, sĕdĕng akurĕnan sih, lanang aran sira Gajahpara, wadon aran sira ken Ĕndok, angulahakĕn atatanen. Maring sawah ken Ĕndok angirimi lakine Gajahpara, araning [ 2 ]Page:Verhandelingen van het Bataviaasch Genotschap van Kunsten en Wetenschappen, XLIX.pdf/30 [ 3 ]Page:Verhandelingen van het Bataviaasch Genotschap van Kunsten en Wetenschappen, XLIX.pdf/31 [ 4 ]Page:Verhandelingen van het Bataviaasch Genotschap van Kunsten en Wetenschappen, XLIX.pdf/32 [ 5 ]Page:Verhandelingen van het Bataviaasch Genotschap van Kunsten en Wetenschappen, XLIX.pdf/33 [ 6 ]Page:Verhandelingen van het Bataviaasch Genotschap van Kunsten en Wetenschappen, XLIX.pdf/34 [ 7 ]Page:Verhandelingen van het Bataviaasch Genotschap van Kunsten en Wetenschappen, XLIX.pdf/35 [ 8 ]
ken Angrok: ,,Yen ingsun dadi wong adanaha pirak ring kaki mandaleng Bapa' Kawërta sira ken Angrok ring nagareng Daha, yen arusuli asenëtan ring Tu-ryantapada, ingilangakën saking Daha, rinnruh dening wong saking Daha, lungha saking mandaleng Bapa, angungsi sira maring gunung Pustaka. Sah sira
5 saking rika, angungsi ring Limbehan, wilasa sira buyuting Limbehan, inungsi sira ken Angrok, wëkasan ananakti, wekasan ananakti sira ken Angrok maring Rabut kedung Panitikan. Katurunan sira widhi, kmon mara ring Rabut gunung Lëjar, ring dina Budha birëng ing Warigadyan, sira paradewa ahum akukumpul, mangkana lingira nini ring Panitikan: „Mami angrowangana asenëtana kita bapa, tan
10
ken Angrok maring Rabut këdung Paniti«
sira
mami ta ananapua ring gunung Lëjar sedënging dewa ahum kabeh." Mangkana lingira nini Panitikan. Ya ta mara sira ken Angrok ring gunung Lëjar. Katëkan pwa Budha hireng ing Warigadyan, mara pwa sira ring pahëman. Ya ta sira asenëtan ing pawuhan ingurugan sukët deuira ra-
10 hananing wrulia,
Panitikan.
nini
Tëkër muni kang saptaswara gëntër pater lindu këtug
kilat
15 halisyus kaliwawar, hudan salah masa, tanpantara teja wangkawa, ndan samang-
kana
humwang gumuruk,
angrëngö gabda tanpantara,
sira
rasaning ahuma-
ning watëk hyang: „Ikang angukuhana ring nüsa Jawa, yaya tandi mandala".
Mangkana
watëk dewata kabeh sama asalanggapan
ling sang
ujar:
„Ndi kang
yogya prabhua ring nusa Jawa", patakoning watëk hyang kabeh. Sumahur hyang 20 Guru:
„Wruhanta kabeh watëk dewata, hana
si
yugamami, manusa
wijiling
wong
Samangka mëtu ta sira ken Angrok saking pawuhan, katinghalan sira dening watëk hyang, sama kayogyan sang watëk dewata, ya ta inastwakën sira bhiseka bhatiira Guru, mangkana kastwanira de sang watëk dewata, asurak asanggaruhan. Winidhyan sira ken Angrok angangkëna 25 bapa ring sang brahmana makanama sira danghyang Lohgawe, wahu tëka saking Jambudwipa kinen apanggiha ring Taloka; samangkana mulaning brahmana hana ring wetaning Kawi. Duk maring Jawa tanpahawan parahu, atampakan Pangkur, ika angukuhi bhüuii Jawa."
tëlung tugël, mëntas sira anuju pradega ring Taloka, midër
kakatang
roning
danghyang Lohgawe angulati
sira
sira
ken Angrok.
Lingira danghyang Loh
„Hana rare adawa tangane, aliwat ing dëkunge, tulise tangane tëngën cakra, kang kiwa gangka, aran ken Angrok, katon ing pujamami, kadadinira bhatara Wisriu, pawarahira nguni duk ing Jambudwipa: eh danghyang Lohgawe
30 gawe:
wus mono denta muja ring Wisnuarccha, mami tan hana ring kene, ngong angjanma manusa maring Jawa, kita tumutureng mami, aran ingong ken Angrok, 1.
anakti.
—
B.
dadia.
—
B.
adaha.
Rabut gëdung,
A.
— —
—
— 4.
A. angun^sira
B. mara
7.
maring.
—
5.
B. awilasi.
maring, C. maraha maring.
—
—
B.
inungsi dera ken.
—
6.
A.
Budha, C.
—
9.
B.
B. dina ring
id.
— 10. C. ahulium.— 14. kalatalasyasaliwawar. — — A. en C. yogya, A. watëk.— B. ndi ndi kang ontbreekt. — — 24, B. A. syuga. samangkayogyan. prabhu. — 20. 21. mëtu. 22. B. A. — C, — — 27. B. tanpawan, C. winidhya. — B. ngangkëna, C. angkëna. — 25. A Logawe. — 26. B. samangka, C.
ling
C,
ranini.
hnman.
A. asenëtan hana.
17.
B.
angakuhana.
—
C. kitanakita bapa.
—
B.
tadi,
C.
19.
16.
B.
18.
id.
ta
sira
ta
id.
id. ri
—28.
B. tëlung punzgël, C. id—29.
—
ngani uduk, A. pawararingani nlak.
B.
B. e.
angulat
—34.
B.
ing.— 30. A. en anjaauu, B.
id.
C. tulis.
—
— B. ksn
31. A.
dadenira.— '62. A.
ontbreekt. [ 9 ]Page:Verhandelingen van het Bataviaasch Genotschap van Kunsten en Wetenschappen, XLIX.pdf/37 [ 10 ]Page:Verhandelingen van het Bataviaasch Genotschap van Kunsten en Wetenschappen, XLIX.pdf/38 [ 11 ]Page:Verhandelingen van het Bataviaasch Genotschap van Kunsten en Wetenschappen, XLIX.pdf/39 [ 12 ]Page:Verhandelingen van het Bataviaasch Genotschap van Kunsten en Wetenschappen, XLIX.pdf/40 [ 13 ]Page:Verhandelingen van het Bataviaasch Genotschap van Kunsten en Wetenschappen, XLIX.pdf/41 [ 14 ]Page:Verhandelingen van het Bataviaasch Genotschap van Kunsten en Wetenschappen, XLIX.pdf/42 [ 15 ]Page:Verhandelingen van het Bataviaasch Genotschap van Kunsten en Wetenschappen, XLIX.pdf/43 [ 16 ]Page:Verhandelingen van het Bataviaasch Genotschap van Kunsten en Wetenschappen, XLIX.pdf/44 [ 17 ]Page:Verhandelingen van het Bataviaasch Genotschap van Kunsten en Wetenschappen, XLIX.pdf/45 [ 18 ]Page:Verhandelingen van het Bataviaasch Genotschap van Kunsten en Wetenschappen, XLIX.pdf/46 [ 19 ]Page:Verhandelingen van het Bataviaasch Genotschap van Kunsten en Wetenschappen, XLIX.pdf/47 [ 20 ]Page:Verhandelingen van het Bataviaasch Genotschap van Kunsten en Wetenschappen, XLIX.pdf/48 [ 21 ]Page:Verhandelingen van het Bataviaasch Genotschap van Kunsten en Wetenschappen, XLIX.pdf/49 [ 22 ]Page:Verhandelingen van het Bataviaasch Genotschap van Kunsten en Wetenschappen, XLIX.pdf/50 [ 23 ]Page:Verhandelingen van het Bataviaasch Genotschap van Kunsten en Wetenschappen, XLIX.pdf/51 [ 24 ]Page:Verhandelingen van het Bataviaasch Genotschap van Kunsten en Wetenschappen, XLIX.pdf/52 [ 25 ]Page:Verhandelingen van het Bataviaasch Genotschap van Kunsten en Wetenschappen, XLIX.pdf/53 [ 26 ]Page:Verhandelingen van het Bataviaasch Genotschap van Kunsten en Wetenschappen, XLIX.pdf/54 [ 27 ]Page:Verhandelingen van het Bataviaasch Genotschap van Kunsten en Wetenschappen, XLIX.pdf/55 [ 28 ]Page:Verhandelingen van het Bataviaasch Genotschap van Kunsten en Wetenschappen, XLIX.pdf/56 [ 29 ]Page:Verhandelingen van het Bataviaasch Genotschap van Kunsten en Wetenschappen, XLIX.pdf/57 [ 30 ]Page:Verhandelingen van het Bataviaasch Genotschap van Kunsten en Wetenschappen, XLIX.pdf/58 [ 31 ]Page:Verhandelingen van het Bataviaasch Genotschap van Kunsten en Wetenschappen, XLIX.pdf/59 [ 32 ]Tumuli bhre Tumapĕl angganteni prabhu.
Bhre Paguhan angilangakĕn, wong Ti lunggalating, katur ing Majapahit.
Tumuli palindu çaka paksa-gananahut-wulan, 1362.
Bhre Paguhan sira sang mokta ring Canggu dhinarmeng Sabyantara. Bhra Hyang mokta dbinarme Puri. Bbre Jagaraga mokta. Bbre Kabalan mokta dbinarmeng Sumĕngka tunggal dhinarma. Bhre Pajang mokta tunggal dhinarmeng Sabyantara.
Tumuli guntur pakuningan i çaka wĕlut-wiku-anahut-wulan, 137. Bhre prabhu mokta i çaka bahni-parwata-kayeku, 1373, bhisekaning dharmma ring Kĕrtawijayapura.
Bbre Pamotan añjĕnĕng ing Kĕling, Kahuripan, abkisekanira cri Raja-sawarddhana. Mokta sang Sinagara, dhinarma ring Sĕpang i çaka wisaya-kuda-nahut-wong, 1375.
Tëlung tahun tan hana prabhu.
Tumuli bhre Wĕngkĕr prabhu, bhisekanira bhra Hyang purwawiçesa, i çaka brahmana-saptagnyanahut-wulan, 1378.
Tumuli guntur palandĕp i çaka pat-ula-tĕlung-wit, 1384. Bhre Daha mokta i çaka gana-brahmanagni-tunggal, 1386. Bhra Hyang purwawiçesa mokta, dhinarma ring Puri, i çaka brahmana-nagagni-çitangçu, 1388. Tumuli bhre Jagaraga mokta.
Bhre Pandan salas anjĕnĕng ing Tumapĕl, anuli prabhu i çaka brahmana-naga-kaya-tunggal, 1388, prabhu rong tahun. Tumuli sah saking kadaton. Putranira sang Sinagara, bhre Koripan, bhre Mataram, bhre Pamotan, pamungsu bhre Kĕrtabhûmi, kapĕrnah paman, bhre prabhu sang mokta ring kadaton i çaka çunya-nora-yuganing-wong, 1400.
Tumuli guntur pawatu-gunung i çaka kayambara-sagareku, 1403.
Iti Pararaton.
Tĕlas sinurat ing Iccasada ring Çela pĕnĕk, i çaka wisaya-guna-bayuning-wong, 1535. Ngkana kowusanira sinĕrat dina Pa., Sa., Warigadyan, masa krsnapasa dwitiyaning karwa. Sampun tan kapakarjaha de sang çuddhamaca. Tunalĕwihing sastra durbhiksa tan opĕn kwehaning naça, mapan olihing arddha punggung mahw asisinahu. Om dirgghayur astu, tathastu, astu, om çubham astu kintu sang anurat.
__________