La Cuces da Nadèl

La Cuces da Nadèl (1913)
by Josef Runggaldier
Gherdeina
166395La Cuces da Nadèl — Gherdeina1913Josef Runggaldier

La Cuces da Nadèl.


L fova n iede n gran seniëur, che ie jit na sëira te n teater de zità y à udù iló na ciantarina, ch' i plajova termënt.

L' auter di val, bel da macaron, zënza se pessé giut, debota y compra dodesc cuces nduredes, les gëura su dutes, mët ite t' uniuna n zechin, les ncola inò, scrij n puech de lëtra, fej ite dut te n papiere y dà l pachetl a si pedienter, che l dëssa l purté a chësta cumediantra. L pedienter va bën debota, ma l fova n chël di n puch lize y da pantan, y ël te na prëscia sflelel, toma sul pachetl, y duta la cuces tl pantan! Cie spavënt, se pënsel, tel cuces tan da ledam ne possi mei purté a na tel seniëura.

Iló dlongia fovel na tel bona vedla buteghiera, ch' ova ënghe tel roba da vënder. L' à udù y se menova ades picià de chëst puere ciorca, che la i fova jita tan mel. Po dijela: "Ie te les barate bën, ie, sce t' ues; te me des n puech de velch jonta; tlo vëgnel per l solit mé tei puere cosci a cumpré ite, chëi n' ie pa tan muelesc; po possi pa bën nce i les dé n puech miëur marcià."

L pedienter i pieta n dasset jonta y l barat ie fat; po sautel cula cuces y la lëtra da chesta seniëura, aspieta su na resposta y se n vën inò a cësa.

L patron l damanda: "Cie ala pa dit, chëla bela?" — "O, l' à bën rot su n valguna cuces, po les ala scirmedes jun mespies cun na drëta luna."

"O, se pënsa l seniëur, śën vëighi bën, che cun tel cumediantres n' iel nia da nfé, tel jënt n' ie mei cuntënta."

Ntant ie passeda na tel puera fëna dlongia chëla pitla butëiga via, po sveia ora la cramera: "Landa! ne cumprëis' a nia velch per vosc pitli śën per Nadel?"

"O Die, l fossa lier cumpré, sce n n' ëssa tan la stënta; avëi puech y nia da maië y mo ulëi dì de cumpré tel robes!"
"Unide pu n puech ite, anda Mariëusa, cialëde, tlo ëssi n valguna cuces nduredes; chi pitli ëssa segur na drëta legrëza; n fossa dodesc, les ie danz n puech da ledam, ma ve les dé pa nce bon marcià defin; me dajëis doi dassec, po ieles vostes."
"No, plu de chindesc scioldi ne possi propi no ve dé, che ne n' é l muet."
"Bën bën, po n nome de Die, tulëveles mefun."

Canche l' oma ie reveda a cësa, po à i mutons, che aspitova bele ert che la unisse, bën scumencià debota a rumpì chësta cuces. Po, cie maruëia! Dlonch fovel n zechin d' or laite. Po sveia l' oma: "O, ma l bambin Gejù ie bën tan bon cun nëus, l savova bën, ch' on tan la stënta."

Ma da sëira, canche l pere ie revà a cësa y ch' i i l' à cunteda, s' al prëst pensà, che l muessa vester stà na sbalieda de zeche sort. L di do abenëura tolel la cuces rotes y i zechins d' or y va dala buteghiera a damandé, cie y co, y a nriescier cie che l po vester stat.

Chësta i à po cuntà, che l' à baratà la cuces al pedienter de tel y tel seniëur. L puere paur, galantom, va dal seniëur y ti conta la storia, dut coche la ie suzeduda. Po dij l seniëur: "Arjache la ie jita nsci, te doni la cuces cun zechins y dut. N auter iede cialarei de fé dl bën, ulache l toca. Son cuntënt, che la ie tumeda ora nsci."