La fiera da Sentʼ Orsola

La fiera da Sentʼ Orsola  (1904)  by Tita Piaz
ladin
LA FIERA DA SÈNT' ORSOLA

Ere giusta sul paion,
No ere strach e no aee son,
E canche nia dormir me lascia,
Peisse semper a mia Fascia.

Dut te n colp me ven tal ciaf
Laìte l'é giusta l temp dai raf,
E canche i raf i é sora tera –
Da Sènt'Orsola i fasc fiera.

Oh che bel che l'é pa anché,
Veder le vace sun chi pré,
E io esser chiò sudà,
Madresanta, che pecià.

Laìte l'é dut n cori – cori
De touse, fenc e vace e tori,
E par me soul a la cagna
Nience l fum de na castagna.

Io me é semper tant godù
A sentir chel gran muh – muh!
E segur che l'é n piajer
A sentir tant de gaser.

E par dir la verità,
No jir a fiera l'é pecià,
Perché se n veit de ogni sort
Chi él chel manz che me dasc tort?

N'é da Neva, n'é da Dier,
L'é l batibala da Primier,
N'é da Fie e da Eggentol,
O po chela "jo sel bol"

I rua sa Vich, che dut i sua,
A forza de tirar la Kua.
Parfin valch ciaura da Capen
Via da Grava fasc ten – ten.

Da Soraga e da Moena,
Se no i à ame i vegn sù n schena
E da Fiem i é scaji duc,
A tor fora i morc e i muc.

L'é l sogare e l parolot
L'é cal orbo, l'é cal zot,
Mencia soul Martin dai Masc,
Ade l'é mort e lascia pasc.
 
Ence l Dosses da Gardena
Dotrei boile l le derena.
Mo dal rest i Gardener
I sauta ca che l'é n piajer.

Chi da Dander e Ornela
I à n musciat, i vegn ca en sela,
E segur che no i é soi
A passar ca par Pordoi.

Chi da Araba e da la Pieif
I vegn ca, se ence l neif.
E chi de Verda ence i ne n spia,
Valch bon patriot da Badia.

Enscin da Ora e da Lavis
Vegn valch veie pien de pisc,
Se no auter par veder
La val de Fascia inant che l mer.

E i marcanti da farina
No i stasc ló a ciapar la brina
I cor ite ence a pie jonc
Par giustar ben ben i conc.

Vegn de not e zenza lum
chel da Dier, chel da la fun,
Perscin n Puster da Bruneck
L'é vegnù a comprar n bech.

Se sà ben ju da la Val
I vegn desche a jir per sal.
Se n resta cent da chela su
Voi deventar Sènt Belzebù.

Che i se part jà da le sie,
A vegnir con si vedìe,
Parché para, spenji e tira
Te trei ore i mer de ira.

E su – te dighe – sbachetède,
Ju par ste èneme danède,
Maledet bastèrt de n pich
Te vene gé ve su sa Vich.

Ciampedel passé che se é,
L par l'arca de Noè.
Vace, ciaure, śoi e vedìe
E duc chenc sun cater pie.

E sota ju da Fontanac
Ge vel sentir che sort de ac,
A veder parfin se mef
Le gialine che fasc ef.

Bie Fascegn! no se eniron,
Esser stat tant zenza n stradon,
Parché en scì fato biterbot
L roina più che n teremot.

Sa Moncion, Ronch e Soal
No se sent nience piu n gial,
Ma l stradon su da Muncion
L'é segur mez pe più fon.

Da Mazin, Poza e Pera
No i resta nience più i raf en tera,
Zim e zom, zach e zich,
Para dret su sa Vich.

Jan de Bertol zenza sal,
L cor sù con so ciaval.
E se un l disc: che bel!
Dal content l sauta n cel.

Pere cos l'à demò n eie
Ma l'é po ence mìngol veie.
No fasc nia, a passar ciaria,
Da la superbia l va par aria.

Jan zenza bestie mer da freit,
Almen n mus da tiradeit.
Amancol chel l con pa aer,
Canche l pert col Gardener.

E se mi pare domanade
L respon zenza asenade,
N mul de Jan co na peada
L me à portà scaji en Fuciada.

Se sentissade Jan, che ac
Con si orbi e musciac,
E se no l pel far da scianscer
L mer segur da crepacher.

Ence Bata Pavarin
L para sù zeche ciapin
Che l'é proprio na vergogna
Se ence nia no à la rogna.

Zenza ciaure e n becament
Pavarin no l'é content.
E l'é più mort che n giat te n fol
Se no l pel sù con n bel śol.

Doi bie corgn ge vel a n bech
No fasc nia se ence l'é sech
L val semper diesc fiorin,
Ma l peisa a so tacuin.

E se i beches de jir no i é bogn
L ge empresta ence i scufogn.
No l la fasc pa massa bela,
Che l mena a fiera n bech a sela.

Mariana de Francesch
Ence chela l'à su n desch.
Cal Piston che stasc via Pra,
Segur che ence no l'é malà.


pagina:4
E la Petera e la Cionera,
Dute doi le vel far fiera.
Proprio l'é na roba bela,
Se no le se dasc da la minela.

L'é su l Croce e l Borcanela,
Un l ven farina, l'auter fianela,
Ma afar i fasc duc doi,
Enceben, che no i é soi.

Bepo Checo dai musciac
L vegn sù con mile ac,
Zotichian dò le carogne,
Dute piene de vergogne.

E Salvester de Piston
Saede ben che l'é mie non,
L compra sù mesa na stala
Cinch – sie vace e na gran bala.

Dapò l disc: Gio son todesch
L reversa ite sot desch
Ma en Sènt'Orsola n'é amò
De chi che vel parlar col "Jo".

Trei gendarmi e n polizei
Vestì n cana olle drei
I cogn vardar, che sta gran fiera
La fenesce almen da sera.

I cogn vardar naturalment
Che no passe sù n arment
Che no fosse constatà,
Che no ge puze niece l fià.

Po dal rest co na gran stopa
Nia da nef rompir la copa.
Canche i é teisc i vac i chega
Enveze i omegn i fasc bega.

E chi che grigna l'é Leopoldo,
A chel scì ge cor dò l scioldo
Con mez vin e mez aga
L ven fasc chegar pien braga.

A mi me par che chist sie un,
Par poder dir, che l'é pecià,
Se n cal dì dai vinteun,
No i cor sù sa Vich jajun.

Tant ades no l'é amò nia,
A respet chela alegrìa,
De canche ne delibera i todesć,
Oh enlouta scì balon sui desć.

Oh hailige Ursl! su fai prest
Ai fascegn preége ben fest,
Con undesc mile toe compagne
Cal bel temp de le toe cucagne.