Lasam valemik e mobs Späna

Dokel Fernández Iparraguirre

'


Kanobs lägivön nuins nemödik tefü lasam.


Lenunods valik ota, kelis gaseds volapükik e nevolapükik aipüboms noeloms das, in koköms vel du dels kil, aibinoms betikäl gletikün e ladälöf mödik, ko blöfs lestimik e löfafulik tefü datuval volapüka.


Lasam ekoyumom pladalis netas difik, mödikums deutel e löstänels. Jikomitel de Flent äbinof läd Pallier kelof ägetof tefodi gletikün e äsiadof in top bizugamik nebü söl Schleyer. Pladal se Nelijän äbinom söl Dornbusch, se Dän söl Enna, se Nedän söl Van der Stadt.


Slud veütikün, zu pepüböl ya, äbinom ozitön konsälemi nilikün, du yel 1889, in Paris.


Sek lasama aivedom garan plöpa sunik volapüka.


Egeton, segun Cogabled, mobis suköl:


  1. De söl Bernhaupt in Beirut mobis 6 bevü kels anik leigom obsik.
  2. De vpaklub Antwerpen mobis 5, kelas 2, 3, 4 e 5 binoms 4, 6, 2, e 1, ti 7 obas.
  3. De vpaklub Wien-Meidling mobis 3 tefü otos.
  4. De söl Kniele mobi bal tefü otos.
  5. De söl Liedbeck mobi bal tefü otos.
  6. De söl Mehrens mobi bal tefü nezesüd tanamala pos bisilabs ji e of.
  7. De söl Holden mobis 4, kels binoms ti 19, 20 e 24 obas.
  8. De vpaklub San Gall mobi bal tefü stenogaf volapükik.
  9. De vpaklub München tefü stitam sunik kadema e kluba valemik.
  10. De zenodaklub vpik Späna mobis 8 tefü noganam e pakam volapüka, mobis 31 tefü votams glamata e vödasbuka.
  11. De vpaklub Halle mobis 6, kelas 1, 3, 4, 5 e 6 binoms 31, 4, 6, 2 e 1 obas.
  12. De vpaklub Weimar mobis 6 vpaklub aHalle, e zu mobis 2 tefü fünam kadema e nems mulas.
  13. De söl Aaen mobis 6, kelas 1, 3, 4 e 5 binoms 31, 4, 2 e 6 obas.


No egetobs nümis suköl Cogableda, ab egetobs mobis 6 söla Kerckhoffs, pebüköl flentiko, kelas 1, 2 e 6 binoms 4, 31 e 10 obas, ab pla liens kil obsik söl Kerckhoffs gebom flanis 5 gaseda oma. Zu gebom flanis 11 leigik plo mobs 3, 4 e 5. Mob 3 tefü deklin, keli söl Kerckhoffs vipom smalön, nosom uti nemas lönik (mob 4 obas), ladyekas (mob 8 obas), subsatabidas, ladvelibas (mob 14 obas); nosöl i gebi kimifala pos pläpods (mob 6 obas), deklin pläpodas (mob 15 obas), e gebi fomas obsa, obse, e l. (mob 10 obas). Mob 4 tefü konyug dejafom fomis nezesüdik. Mob 5 tefü fomam vödas ninom mobis 7, 17, 14 e votikis obas, mödöl söl Kerckhoffs dölis mödik vo lensumik.


Tefü mobs Zenodakluba vpik Späna egetobs cödatis gönikün de läns valik e de söl datuval ot.


Te söl Kerckhoffs eblamom jalepiko dabalodis pülikün omas, noe in peneds tel, ya pegepüköl fa obs, sod in nüm 10 gaseda flentik.


Ogepükobs blami at ko lestim paimelidöl fa tidel vönik obas, dilekel nuik kadema. Ab ogepükobs volapüko, ibo no aipenobs plo flentels ni plo spänels, sod plo volapükels, e vipobs vitön das sagon-la dö gased obas kelosi epenon obes dö gased sembal: «Logob ko gäl das gased olik aivedom gletikum e..... bevünetikum; tadilo bled..... blibom netapükik e jinos das söl.... dledom penön volapüko». Obs no dledobs penön volapüko, do mütobs-la mekön atosi spidiküno, e pökön kludo.


Ibo binos nefikulikün pökön, ven penon spidiko, noe volapüko, sod flentiko. So söl Kerckhoffs, in pened blamöl oma, pökom levemo.


Söl Kerckhoffs sagom obes: «fip (fit) no binom maläd»!


«Snipam (snip) no malom dunami»!


«Fitin (pit), stafin (staf) no binoms nems materik». Also binoms tikälik.


«Lutofep' (lutöt), gologep (gölog), no binoms plans»!! Kludo binoms nims u mins.


«Kituk (kvit) no binom fluk.»!!


«Foetäb (deutiko Wildling), kiläb (deut. Drilling), migäb (d. Mischling) binoms nems pösodas»!!!

.................................................................
.................................................................


Söl Kerckhoffs lensumom plidiküno as plülüen pur sang, ab malöl s'il vous plait cedom omi as afreux germanisme. E yedo obs epökobs kodemöl vödi at! No kapälobs atosi.


Söl Kerckhoffs etuvom te vödi bal, beginöl me p, leigöl sufafomis velibas. Ab vöds, pärädön, penatamön, penodön, penotön, penapömetön, pesevön, posdunön, posgonön, posotopön, pospenön, pospotön, publügön, e l. leigoms sufafomis. Yedo koefobs das votam at no binom zesüdik.


Fino, söl Kerckhoffs blamom fomi moba obsik vödatopam aibinomöd glamatik. Ab, bi glamat vpik in dins nepelöuöl binom glamat genik, alim ekapälom uti keli desidobs tefü vödatopam, e söl Kerckhoffs ot ekapälom das balamobs ko om tefü atos.


Kludo lemänos de krüt oma suam vödas pökik kel osuämom bo 30 u 40, bevü sams ba mil kelis ezitatobs in mobs obas.


E kodü atos söl Kerckhoffs edledom nogna levemo neseki lasama e neplöpi volapüka!! Läbo, du söl Kerckhoffs ädlemom, mens visedik länas valik, bevü kels äibinom[1] jikomitel dinitik kluba flentik, ästitoms kademi, ävälöl bavögiko e sküliko as dilekel söli Kerckhoffs, kel logü telegam nunöl atosi älüvom cedi oma «no binos nog tim stitöna kademi», e sis nu odilekom omi föseföl pakami volapüka in vol lölik.


Läsevobs känüdiko väli e lensumi, benovipöl lasami, dilekeli kadema, e volapükelis valik, kels laboms nu giti spelöna mostepis sefik e vifik döla gletik de Schleyer.



Se Volapük: Gased bevünetik tedelik, nolik, literatik e gälodik 1887, Nüm: 9, Pads: 81-82.

  1. Jiniko bükapök; pla: äibinof.