Lojadabiliet
Domadünan äletom lädi kulivik yunik ini vobacem, ed ämogolom poso ko vöds: „Söl: ‚Jenkins‛ okömom onu lä ol“. Läd äzilogof nuläliko in cem, ab nos ädabinon, kel äjonon, das in cem at balan manas sagatikün Yuropa ävobom. Len völs gavots Linglänik vönädik älagons, su tab buks e gaseds äseatons pemiko in brul pänabajönik. Tü timül at yan ämaifikon e ‚Joe Jenkins‛ ästanom fo jivisitan.
„Stunob, o läd! das ya äsevol, das etävob lü ‚London‛.“
„Älilob fädo osi äsoaro,“ läd ägespikof. „Övegol de ‚Paris‛ lü ‚London‛, in el ‚foyer‛ ela ‚St. James-theatre‛ äspikoy dö atos. Äfredob, ven älilob osi, o söl: ‚Jenkins‛! atosi kanob sagön ole! Labob sevabo dini vemo veütiki, keli mutob bespikön ko ol.“
„Ven vom yunik plitülik ä liegik se el ‚society‛ di ‚London‛ visitof obi göda ya tü düp: degbal, tän atos muton vo labön kodi veütik!“ täktifan äsagom smililölo.
„Jenöfö!“ ägespikof. „Himatan obik igo no sevom, das binob lä ol, ed ob it äsevob bü düps anik i no nog atosi. Tik äsüikon änu pö ob. Ab süadob, das himatan obik olobülom visiti at, pato bi om labom dämi gretikün sekü midun.“
Täktifan äseidom oki. „Konolös nu seimna obe veitöfiko utosi, kelos ejenon!“
„Cedob, das nem, keli ereidol su visitakad obik, no binon nesevädik pro ol“ jivisitan äprimof.
„Klülo no!“ täktifan äsiom: „In ‚Paris‛ ereidob i nomiko delagasedis di ‚London‛, ed in ons elogob klüliko, das daut ela ‚Honorable Jim Sutherland‛ ematikof ko bijutel sevädik: ‚James Wimbledon‛“.
„Verätö! Mat at pävipon fa pals de flans bofik. Binos niludo sevädik pö ol, das fat obik binom monemik. Ed i söl: ‚Wimbledon‛, as geran soelik bijutabüsida: ‚Wimbledon Bros‛, dalom flagodön kalieti: liegik.“
„Binom-li fiaman soelik?“
„Si! fat omik edeadom bü yels anik, e ‚James‛ estäänükom veütiko büsidi. Spekuls omik in ‚Amsterdam‛ e ‚Paris‛ ebinons dü tim semik yegäd spikotas valik. Äkanob kludo labön fümi, das söl: ‚Wimbledon‛ no ämatikom ko ob demü mon obik; atos binon bos, keli obs: dauts fatas liegik ai mutobs demön. Klüliko jigamagivot obik no binon mikömik; pö tedan, äsä binom, mon ebo ai fruton tü del seimik.“
„Ekeblinol-li monamödoti gretik ini mat? o läd: ‚Wimbledon‛!“ el ‚Jenkins‛ äsäkom zogiko?
„Pounis teldeglulmil.“
„Ö! balionat lafik jilidas! Mödot vo no neplitik!“ täktifan äsagom.
„Äsä niludo omemol mated obsik päzelon me zäl gretik in lotidöp: ‚Claridge‛. Pos at ädetävobs lü Kanariyuäns, ko desin ad gekömön ün mayul deg. Vüo fat obik iremom pro obs domi in ‚Kesington Square‛, ed ibüedom blimön oni. Mot obik ikälälof lasumi dünanefa; val öblümon tü del degid mayual.“
„Ab“, ‚Jenkins‛ älogedöl kaledi ävüspikom spikami ofik, „tü timül at binos pas del mälid mayula!“
„Verätö!“ läd yunik äsiof smilölo. „Okonob ole utosi, kelos binon kod atosa. Himatan obik no äkanom sufätön lunüpikumo nosduni in ‚Teneriffe‛. Kösömom ad vobön deliko de düp zülid jü düp lulid, ed us no äkanom dunön votikosi, äsä svimön, sailön e seatön in solam. Ün prim mayula äsagom, das no äsufätom lunüpikumo osi, e kludo äsludobs ad getävön bü tim pirajanöl lü ‚London‛. Ädesinobs ad dabinön nesevädo in ‚London‛, go romato. Ölödobs dü dels anik in dom nulik obas in ‚Kesington Square‛, nes ek ösevon bosi atosa! Atos i no pänunon pales obik; te sevädans anik ela ‚James‛ äsevoms osi; ämutom sevabo tivön ko oms tefü büsidadins.“
„E dünanef-li?“ täktifan äsäkom.
„I dünanef no pinunedon,“ läd: ‚Wimbledon‛ ägespikof smilölo. „Äcedobs osi droliki, das obs it ödunobs dü dels balid konömi; ökanobs ga fidön in staudöp! Dü dels lätik ob it ekvisinob; atosi elärnob in ‚Lausanne‛! E kanob sagön ole, das äbinos süperik!“
„Dö atos no dötob, o läd!... Dalob-li nu säkön ole...“
„Sunädö! o söl: ‚Jenkins‛!“ No badocedolös osi obe, das binob boso prolidik pö nüdugot obik ab atos zesüdon pro suem gudik dina, soäsä onu oküpol. Äsoaro äseadobs tü düp: vel ad fidedön, ven klokül pätoenon. Äcedobs atosi küpädiki, bi nek äsevon komi obas. Himatan obik ägolom ad maifükön; äbinos penediblinan ko spidapened, ed in pened at biliet äbinon pro lojad in el ‚St. James-theatre‛. Lä at penedil äibnon ko vöds: „Rätolös seimna, kin seidon-li bilieti at?“ Benö! no emeditobs lunüpo atosi.
Ba äkömon de söl: ‚Atkinson‛, kel ejonülom obes dü matirajan obsik pluna plütotis smalik somik, ba i mögos, das pesedon fa jiflen, keli äkolkömob fädo äzedelo in ‚Oxfordstreet‛. Alo biliet äfruton ebo obis, ed egebädobs sunädo oni. Telefono äbüedobs kömön toodi ed ävegobs lü teatöp. Nu mutol küpälön gudiko. Ven ägekömobs tü düp: degbal e laf dönu lomio, no äfägobs ad maifükön yani. Pos töbid mödik äplöpos, e bi äcedobs atosi nekösömiki, ägolobs sunädo löpio lü vobacem himatana obik. Yan ämaifon, du äsevob fümiko, das ifärmükob oni, ven äsegolobs. Änükurbob in cem liti, e din balid, keli älogob, äbinon monaramar pimaibreiköl! Yan pimaifükon mekädo, bijuts obik e mon valik ämoons! Dil gretikün monema himatana obik petifon!“
‚Jenkins‛ äfronükom flomi okik, ed äsäkom: „Kis binon-li kod, das himatan olik älabom lomo moni kädöfik so mödiki?“
„Himatan obik ämutom dunön ünü brefüp remis gretik, iramenom kludo mödoti ze gretiki de bank, pato i, bi binos adelo ‚bankholiday‛.“
„Vö! lojadabiliet et eblinon sio fruti givane giviälik!“ täktifan äküpetom ko smilil.
„Enunedobs sunädo poldi,“ läd: ‚Wimbledon‛ äfovof. „Edunoy vestigi büfik, ed obs ölelilobs sio fovo tefü din. Suemol, das äneito no eslipobs mödiko, o söl: ‚Jenkins‛! Agödo süpiko tikod äsüikon pö ob, das ol bo okanolöv yufön obis. Äsumob toodi, ed äkömob mögiküno spido isio.“
„Obinos fred pro ob, ad bitön pro ol in din at, o läd! Labol-li bo niludi, kin kanonöv binön kodädan atosa?“
Vom yunik ätikof dü timül, ed äsagof täno: „Nö! o söl: ‚Jenkins‛! vero no.“
„Kis äbinon-li nog plu in monaramar plä mon e bijuts?“
„Lepenäds e buks büsidi teföls.“
„Eleadoy-li seatön atis?“
„Plä mon e bijuts nos defon.“
„Mens liomödotik sevons-li, das binol in ‚London‛?“
„Lul u mäl.“
‚Jenkins‛ älogom su pokaglok okik. „Kiöpo söl: ‚Wimbledon‛ binom-li tü timül at?“
„In bür okik.“
„Kitimo kömom-li lomio?“
„Tü düp mälid.“
„Täno kanol spetön, das obinob tü düp lulid lä ol, e givolös täno obe lisedi pösodas, kels äsevons, das igekömol ini ‚London‛.“
Ven ‚Joe Jenkin‛ ätoenom kloküli len dom in ‚Kesington Square‛, läd: ‚Wimbledon‛ it ämaifükof yani.
„Bos nog ejenon-li fovo?“ täktifan äsäkom.
„Nos, o söl: ‚Jenkins‛!“
„Täno viloböv nu vilöfo logedön seimna monaramari.“ Pos minuts anik ‚Jenkins‛ älogedom seiliko ramari pemaibreiköl. „Labol-li kiki?“ äsäkom. „Si“, ägespikof, „ati ekipobs ai lä obs.“
Küpälo täktifan älogedom ninädi monaramara. „Dodol-li, das nülogob bukis?“ :as:ajin fubi,
Älülogof säkölo omi. „Mögos, das okanob tuvön jonädi seimik se buks at“ äfovom. „No tupobös vüo oli in jäfots komunik olik! o läd! At binon, vo-li, luveratiko bürod himatana olik?“
Änutof siölo.
„Labol-li kiki ata? Ba okanob tuvön in at nog retodi seimik.“
„No kredob, das nedol sukön us, o söl: ‚Jenkins‛!“ läd: ‚Wimbledon‛ äsagof smilölol. „In bürod te penäds nenvöladik dabinons. Fe no labob kiki ata, oni himatan obik labom. Vilol-li nu dälön obe nekomi dü düp lafik?“
Boso pos düp: mäl söl: ‚Wimbledon‛ äkömom lomio. No äbinom soelik, poldacalal: ‚Wood‛ ela ‚Scotland Yard‛, kel ya ivisitom omi in bür omik, äkekömom ko om, ad vestigön nogna pösodiko topi miduna.
„Eseividol-li bilieti et lä sevädans olik?“ poldacalal äsäkom, du älöpiogoloms ve tridem.
„Esäkob osi ele ‚Atkinson‛ ed ele ‚Dawson‛: büsidaflen votik, ab bofikans äsevoms nosi dö din. Fe, flens obik kanoms töbo paminiludön tefü din at; oms vo-li ga fümo no önübreikoms lä ob?“
„Ga fümo binos ek, kel sevom, das binol in ‚London‛,“ poldacalal äbleibom lesagön. „Binos-li in cem at?... He! ekö! us sevädan dabinom! Benö! o söl: ‚Jenkins‛! lio stadol-li?“ Äpedom ladöfiko nami täktifana famik. „Dönu-li egekömol ini Linglän? Ilelilob ya bosi atosa, e sunädo-li dönu voböl?... Ibinos cedü ob no zesüdik, ad kompenükön in din at söli: ‚Jenkins‛,“ äsagom äflekölo oki lü ‚Wimbledon‛: „Cedob, das i om, leigoäsä obs, no osevom säditreti se jenet klänöfik at!“
„Ob no evokob söli: ‚Jenkins‛,“ ‚Wimbledon‛ ägespikom koldäliko.
„Atosi ob edunob,“ läd: ‚Wimbledon‛ äsagof, kel ebo äninikof. „Spelob, das lobülol osi, o ‚James‛!“
„Klüliko, o löfäb!“ ‚Wimbledon‛ äglidom zadiko jimatani okik. „Dredob te, das söl: ‚Jenkins‛ no okanom frutön obis mödiko. Älilol utosi, kelosi poldacalal: ‚Wood‛, kel labom ga plaki zesüdik, esagom änu.“
„Verätö!“ poldacalal älobülom omi. „Igo söl: ‚Jenkins‛ no okanom kludön mödikosi se atos. Monaramar pemaibreiköl, e fovo jonäd no bal dabinon. Nos, kel gevon jonädi in lüäl semik!“
„Benö!“ ‚Jenkins‛ äsagom ko smilil takedik, „bosi monaramar ga nunon obe!“
‚Wood‛ älülogom no suemölo täktifani.
„Elogol-li jenöfiko nosi patik len ramar et? o ‚Wood‛!“
Poldacalal älemufükom noölo kapi.
„Logedolös seimna gudiko yani!“
‚Wood‛ ävestigom yani, ab äjinom logön nosi patik len on.
„Nö! vilob sagön, das mutol logön oni ninao!“ ‚Jenkins‛ äsagom.
‚Wood‛ e ‚Wimbledon‛ älogedoms nu ninaflani yana, i läd: „Wimbledon“ inilikof.
„Nu nog patikos nonik edrefon-li küpäli olik?“
Ab e ‚Wood‛ e ‚Wimbledon‛ äkanoms tüvön nosi patik.
„Benö! elogols fümo, das yan pemaisteigon,“ täktifan äfövom sagi okik.
„Klüliko, atosi elogob.“ ‚Wood‛ äsagom ko smilil keliedik. „Lök pebevobon me stegülaflam, e poso etölatoy fovo yani me cid!“
„Ab utos, kelosi klülabiko no eküpol,“ täktifan äfovom, „binon, das yan no pemaicidon plödao, ab ninao!“ Poldacalal älülulogom täktifani ko logs gretik.
„Klu...“
„Klu,“ ‚Jenkins‛ ävüspikom ome sagi, „klu ek, kel älabom kiki, e kel kludo äfägom ad maifükön monaramari nen geb mekäda, etölatom yani me cid, posä imaifükom büiko oni!“
„Ab sekü kod kinik-li?“ poldacalal ävokädom stuniko.
„Sekü kod kinik-li? Benö! ad koedön jinön, das nübreik ejenon-la!“
„E labol-li niludi seimik, kim enoganükom nübreiki pemiagöl?“ ‚Wimbledon‛ äsäkom raudiko.
Dü timül täktifan älülogom dudraniko bijuteli, täno äsagom takediko: „Ol, o söl: ‚Wimbledon‛!“
Täno bos äjenon, keli nek ibetikom. Me bun balik bal ‚Wimbledon‛ äbinom lä yan, ämaitirom oni, äfäitirom oni po ok, ed ätülom kiki in lök. Älieloy doniorönön omi ve tridem, ed ün timül fovik domayan äfäijutedon. Atos valik ijenon so lekläravifo, das nek ikanon stöpädön omi.
„Ispetob atosi,“ ‚Jenkins‛ älülogom keliedo lädi: ‚Wimbledon‛. „Ispetob, das ‚Wimbledon‛ övälom vegi at! Pidob osi, o läd! Cedob osi yamiki, das mutob konön ole verati lügik at, ab binos gudikum ad lelilön verati lügik, kas mutön lifön pö kodüls jönik.“
Läd: ‚Wimbledon‛ idofalof dädäliko sui stul, ko nams fo logs okik.
„Äbedotob sunädo dini,“ täktifan äfovom. „Sosus äkonol dö detäv himatana olik se ‚Teneriffe‛, äsenälob, das in din at bos no äbinon komunik. No äkanob fomälön, das himatan olik ävilom gekömön ini dom nen dünanef, leteiko demü yof okik. Mögos, das vom yunik, äsä ol, cedof atosi romatiki, ab man-la! No-nuned dünanefa äjinon binon[1] lü ob mu miniludik.
Sunädo tikod äsüikon pö ob, das himatan olik enoganükom desino atosi. Ven kludo älogob monaramari ninao pemaibreiköli, äsuemob, das kekokädan himatana olik fümiko ibejäfom dini. Fümi ädagetob, ven ätuvob ati,“ äkipom in nam okik bilieti yelovik. „Vegamabilieti at lü Lamerikän ätuvob in bürod himatana olik, tefü kel idälob obe ad maibreikön e vestigön oni. Beliet[2] binon pro el ‚Acquitania‛, kel odetävon ogödo de ‚Southampton‛.“
Läd ‚Wimbledon‛ älöükof kapi ed älogedof da drens okik täktifani. „Ab kikodo-li... kikodo-li?“ äplonof.
„Atosi okonob ole, o läd! Himatan olik ädesinom ad fugön ko matagivot olik lü Lamerikän. Pö vestig vifilik bukas omik edagetob fümi, das himatan olik edunom dü yels lätik spekulis lienetik. Büsid äprimikon ad bankrutikön; sosus bos atosa osevädikonöv, kreditans oprimonsöv juetdi. Ävilom büön tefü ons, ed äsludom ad moikön... ko mon olik!“
„Ab mon ga äduton lü om!“ vom neläbik ägesagof. „Sekü kod kinik nu süfülam nübreika äzesüdon-li?“
„I atosi kanob plänön ole. If fug omik, ko mon olik, osevädikonöv, ed elans valik di ‚City‛ usevonsöv atosi, tän himatan olik ibo olabomöv no plu timüli takedik bal! Luveratiko orivomöv igo neföro Lamerikäni, radion omögükonöv fanäbükami oma, büä okanomöv säboidön oki. Nö! äbinos sefikum pro om, ad süükön jini, das mon valik okik pitifon; luveratiko ugetolöv de om penedi fäküköl, in kel upenomöv, das perot ekodon, das äprimikom ad päridikön, e das sekü kod at avilom[3] deidön oki. Du obelügolöv deadi omik, om onestönomöv in Lamerikän me mon olik!“
„Naudodö!“ vom yunik äseifof.
„No obinos fikulik pro om ad dagetön de nafamakompenät bilieti nulik.“ ‚Jenkins‛ äfinükom sagi okik. „Nedom te konön, das eperom oni. If vipol osi, okanobs fanäbükön himatani olik ko mon, tü timül, das boidom oki in ‚Southampton‛; poldacalal: ‚Wood‛ ovilom vo komitön oke atosi. Pidob, das din at efinikon so neplitiko pro ol. Dälol-li obe, das nu mogolob?“
(Se el ‚Het Vaderland‛.)
NOETS. (Vükifon)
Se Volapükagased pro Nedänapükans 1950, Nüm: 1, Pads: 2-4, Nüm: 2, Pads: 5-8.