Main Page/Interlingua/Articulos/Triumpho del linguistica moderne

Retorno

---

INTERLINGUA – Triumpho del linguistica moderne

Un poco de homines pensa del enorme simplification de adoptar un lingua international. Tote relationes, desde que ha tourista con su hotelier usque le relationes de empleo de recerca con su companiones, include clientes con industrial o le agricultor que le subministra, molestas estranie. Le travaliatores, que pote comprender se insimul, proque illes pote mover se de un pais a altere, illes pote defender se melior de exploitation capitalista e transmission, sin barrieras de information illes pote finir prejudicios e mentitas, le causas primarimente del guerras.

Desde cento annos, de pioneros audace son attingite a carga de donar a humanitate un lingua digne de su cultura e de su ideal. Ma sin dubita, illes troppo superestimava su fortia o subestimava le enormitate de travalio a realisar; proque nulle de multos projectos presentate a publico non succedeva acceptar le benvenita que ille sperava. Vamos examinar le caso de le melior famose de illos: le esperanto

Por un inconsistentia singular, su autor introduceva su alphabeto de litteras accentuate que non se trova in imprimerias. In plus de iste falta fundamental, existe un grammatica con formas archaicas e complicate e primarimente toto un vocabulario multe limitate (700 radices) e extrahite accidentalmente ex le linguas europee principal. Non es meravilia que in despecto de dedication de esperantistas, le lingua cade retro o vegeta (100.000 adherentes en 1905, 40.000 actualitate - secundo Revuo Internacia de Esp.) 1962. Nonobstante, alteres investigatores se orienta verso un direction differente. In vice de crear un nova lingua desde zero, le famose mathematico italiano Peano partiva de latino classico e post un serie de simplificationes, arrivava a un lingua multo simple, le latino sine flexione ; le chef de station central de Viena, Julius Lott , partiva de principios de linguas europee por extraher un vocabulario international, cuje importantia proclamava. Nonobstante, le duo de linguas sic obtenite esseva plus proxime inter se, usque a puncto de que illos pote confunder se mutual. Nos trova hic un characteristica le plus marcante pro le linguas natural le conversion del systemas. Desde puncto del partita que un lingua international non debe esser inventate, totevia que existe un potential de grandes linguas de civilisation , le vocabulario international pote devenir un base commun solide e le linguas se differe solmente in detalios.

En 1924, esseva un grande confusion inter partisanos del linguas a priori. Le critica forte contra le esperanto e altere varios systemas, specialmente Ido, que se intenta se meliorar. Un femina, seniora Morris, con le adjuta del chimico americano Cottrel, creava un organisation por resolver scientificamente le problemas Isto era IALA : Association International de Linguas Auxiliares , en cuje cargas collaborava totos del systemas de linguas auxiliares. Illos esseva examinate minutiose per le linguistas international le plus reputate. al fin de 1951, post de vinti-cinque annos de labora, IALA publicava le Interlingua.

le systema artificial de typo esperanto esseva abandonate, finalmente le schola natural ganiava le justification. De facto, nulle traites artificial restava in Interlingua. Su derivatos son perfectemente natural, illos non existe si tal idiomas non es presente in le linguas controlo (anglese, francese, espaniol, portugese, italiano, russo e germano), ma anque idiomas in alteres linguas de Europa.

Un consequentia extreme importante es que Interlingua es comprehensibile a prime vista por totes, qui tene un poco de cultura. Iste comprehension immediate ha provocate le successo de Interlingua. A partir de su publication, de dece-cinque publication scientific americano incorporate su revistas de informationes medicos. Remarca que celles son le scientistas americanos qui ha adoptate iste decision, respondente assi a quales que vole dicer: "Non est necessario apprender un idioma auxiliar, le anglese es sufficiente por toto".

Nota anque que necun lingua artificial pote presentar un successo comparabile. Sin dubita, qualcunque ha obtenite articulos scientificos de partisanos, que publica per su medios. Hic se age de un usatores regular , jam plus de dece-cinque annos, durante le revistas renomine se tocca a milliones de lectores. Isto uso se confirma, quia nos ha ora trenta-tres revistas, que usa interlingua pro revistas, , salvo bulletines publicate per varios interlinguistas (un dozena de association s national, plus de organisation specialisate, associate in le Union Mundial pro Interlingua).

Interlingua es basate a patrimonio latino que subsiste nostre linguas modernas; le su vocabulario - 27.000 parolas - es plus que sufficiente por servir de lingua franca a nova Europa e inclusive toto le mundo, proque le civilisation occidental expadeva se a toto de mundo. Il non ha un grammatica plus simple que ha Interlingua, liberate de totes le complicationes linguistic per grande linguista Andre Meillet.

Quando vos es studiante le Interlingua, vos non curre le risco de prender le notitias erronee. Salvo de vocabulario international, familia vos vos con ultimos discoperitos in linguistica. Vos ha un lingua que tene le melior coefficiente de accesso del mundo. Vos pote ir a qualcunque pais con certitude de facer comprender de medicos, pharmaceuticos, sacerdotes, professores, polyglottos e advocatos, qui es un securitate precise pro le viage a estraniero. In Francia meme vos essera apellate a le personas que non sape vostre lingua materne e qui essera ben contente, quando vos pote informar les, benque illes se stupe de audir le portugese o italiano!

Hic vos ha un specimen que permittera a vos obtener un opinion: "Un sonio , vivente en nostre animas durante multe annos , esseva finalmente realisate : cameradas se incontra e parla facilemente in Interlingua unes a alteres cambiamento , cognosce co-idealistas con que illes corresponde, ma non ante vidite. Nos incontra in un ambiente fascinante, e nos discute nostre scopo commun, le lingua international, un ponte de amicitate inter le populos del mundo , e nos mitte le fundamento de progresso e del collaboration futur” P. Moth (Prime Congresso de Tours).

Solo le esperantistas, orgoliose de relative diffusion attingite per octanta annos de effortio, macula le criterio de IALA . Nonobstante, illes deberea memorar le parolas de Zamenhof: “Nos propaganda le esperanto solo provisionalmente; quando un autoritate international etablira un lingua auxiliar, nos promitte solemnemente reunir sin disputa ista nova lingua ”( Leteroj I).

Assi! Cameradas esperantistas, a que vos attende?

Rene JACOBS, Federation del Interlinguistas del R.P.

Contre-Courant, le periodico del questiones sociale, 16 anno , no 149, Ex. franco die, 20 de maio de 1967.