Ndayotewa ya Riphabuḽiki ya Afrika Tshipembe/Sheduḽu ya 2

[Sheduḽu ya vhu 2 yo khwiniswa nga khethekanyo ya 2 ya Mulayo wa Khwiniso ya u Thoma ya Ndayotewa wa 1997 nahone yo imelwa nga khethekanyo ya 18 ya Mulayo wa Khwiniso ya Vhurathi ya Ndayotewa wa 2001.]

1. Muano kana khwaṱhisedzo ya Phresidennde kana Mufarela-Phresidennde
Phresidennde kana Mufarela-Phresidennde, phanḓa ha Muhaṱuli Muhulwane, u fanela u ana/khwaṱhisedza sa zwi tevhelaho:

Phanḓa ha vhoṱhe vho kuvhanganaho afha, nahone hu na u dzhiela nṱha ho fhelelaho ha mbidzo khulwane ine nda khou i dzhia sa Phresidennde wa Khothe kana Mufarela-Phresidennde wa Riphabuḽiki ya Afrika Tshipembe, nṋe A.B., ndi ana/ khwaṱhisedza uri ndi ḓo fhulufhedzea kha Riphabuḽiki ya Afrika Tshipembe nahone ndi ḓo tevhedza, tikedza na u khwaṱhisa Ndayotewa na miṅwe milayo yoṱhe ya Riphabuḽiki, nahone nga u ḓiimisela tshoṱhe na u fhulufhedzisa uri tshifhinga tshoṱhe ndi ḓo—

• bveledza phanḓa zwoṱhe zwine zwa bveledzisa Riphabuḽiki, na u hanedza zwoṱhe zwine zwa nga i vhaisa;
  
• tsireledza na u bveledza phanḓa pfanelo dza vhoṱhe vha Afrika Tshipembe;
  
• ita mishumo yanga nga maanḓa oṱhe na vhukoni nga afho hune nda ḓivha na u kona, nahone nga ngoho ya zwine luvalo lwanga lwa mmbudza zwone;
  
• ita vhulamukanyi kha vhoṱhe; na
  
• u ḓikumedza kha mutakalo wa Riphabuḽiki na vhathu vhoṱhe vhayo.
  

(Arali hu muano: Mudzimu a nthuse.)

2. Muano kana khwaṱhisedzo ya Muthusa-Phresidennde
Muthusa-Phresidennde, phanḓa ha Phresidennde wa Khothe, kana muṅwe muhaṱuli o nangiwaho nga Phresidennde wa Khothe, u fanela u ana/khwaṱhisa sa zwi tevhelaho:

Phanḓa ha vhoṱhe vho kuvhanganaho afha, nahone hu na u dzhiela nṱha ho fhelelaho ha mbidzo khulwane ine nda khou i dzhia sa Muthusa-Phresidennde wa Riphabuḽiki ya Afrika Tshipembe, nṋe A.B., ndi ana/ khwaṱhisedza uri ndi ḓo fhulufhedzea kha Riphabuḽiki ya Afrika Tshipembe nahone ndi ḓo tevhedza, tikedza na u khwaṱhisa Ndayotewa na miṅwe milayo ya Riphabuḽiki, nahone nga u ḓiimisela tshoṱhe na u fhulufhedzisa uri tshifhinga tshoṱhe ndi ḓo—

• bveledza phanḓa zwoṱhe zwine zwa bveledzisa Riphabuḽiki, na u hanedza zwoṱhe zwine zwa nga i vhaisa;
  
• ndi ḓo vha mueletshedzi wa ngoho nahone a fhulufhedzeaho;
  
• ita mishumo yanga nga maanḓa oṱhe na vhuṱali nga afho hune nda ḓivha na u kona, nahone nga ngoho ya zwine luvalo lwanga lwa mmbudza zwone;
  
• ita vhulamukanyi kha vhoṱhe; na
  
• u ḓikumedza kha vhuḓi ha Riphabuḽiki na vhathu vhoṱhe.
  

(Arali hu muano: Mudzimu a nthuse.)

3. Muano kana khwaṱhisedzo ya Minisṱa na Vhathusa-Minisṱa
Minisṱa na Muthusa-Minisṱa, muṅwe na muṅwe phanḓa ha Phresidennde wa Khothe ya Ndayotewa kana Muhaṱuli o rumelwaho nga Phresidennde wa Khothe ya Ndayotewa, u fanela u ana/khwaṱhisa sa zwi tevhelaho:

Nṋe, A.B., ndi a ana/khwaṱhisedza uri ndi ḓo fhulufhedzea kha Riphabuḽiki ya Afrika Tshipembe, nahone ndi ḓo thetshelesa, ṱhonifha na u tikedza Ndayotewa na miṅwe milayo ya Riphabuḽiki, nahone ndi fhulufhedzisa u fara ofisi yanga sa Minisṱa/ Muthusa- Minisṱa nga khuliso na tshirunzi, u vha mueletshedzi wa ngoho nahone a fhulufhedzeaho; u sa ambulula zwi tshi tou vha khagala mafhungo a tshiphiri e nda a fhiwa; na u ita mishumo ya ofisi yanga nga nḓila ine luvalo lwanga lwa mmbudza zwone nahone nga vhukoni hanga hoṱhe.

(Arali hu muano: Mudzimu a nthuse.)

4. Muano kana khwaṱhisedzo ya u ḓiana ya miraḓo ya Buthano ḽa Lushaka, Vhurumiwa ha Tshoṱhe kha Khoro ya Mavundu ya Lushaka
1. Miraḓo ya Buthano ḽa Lushaka, vhurumiwa ha tshoṱhe kha Khoro ya Mavundu ya Lushaka na miraḓo ya vhusimamilayo ha vundu, phanḓa ha Phresidennde wa Khothe ya Ndayotewa kana Muhaṱuli o rumelwaho nga Phresidennde wa Khothe ya zwa Ndayotewa, u fanela u ana/khwaṱhisa sa zwi tevhelaho:

Nṋe A.B ndi a ana/khwaṱhisedza uri ndi ḓo fhulufhedzea kha Riphabuḽiki ya Afrika Tshipembe nahone ndi ḓo tevhedzela, ṱhonifha na u tikedza Ndayotewa na miṅwe milayo ya Riphabuḽiki, nahone ndi fhulufhedzisa u ita mishumo yanga sa muraḓo wa Buthano ḽa Lushaka/ vhurumiwa ha tshoṱhe kha Khoro ya Mavundu ya Lushaka/ Muraḓo wa vhusimamilayo ha vundu ha C.D nga vhukoni hanga hoṱhe.

(Arali hu muano: Mudzimu a nthuse.)

2. Vhathu vhane vha khou ḓadza zwikhala kha Buthano ḽa Lushaka, vhurumiwa ha tshoṱhe kha Khoro ya Mavundu ya Lushaka, kana vhusimamilayo ha vundu vha nga ana kana u khwaṱhisa vha tshi tevhedza tshiteṅwa tsha (1) phanḓa ha Mudzulatshidulo wa Buthano ḽa Lushaka, Khoro kana vhusimamilayo sa zwine zwa vha zwone.

5. Muano kana khwaṱhisedzo ya Mulangavundu na miraḓo ya Khorotshitumbe ya vundu
Mulangavundu kana Mufarela-Mulangavundu, na muraḓo muṅwe na muṅwe wa khorotshitumbe ya vundu, phanḓa ha Phresidennde wa Khothe, kana Muhaṱuli o rumelwaho nga Phresidennde wa Khothe, u fanela u ana/khwaṱhisa sa zwi tevhelaho:

Nṋe, A.B., ndi ana/khwaṱhisedza uri ndi ḓo fhulufhedzea kha Riphabuḽiki nahone ndi ḓo tevhela, u ṱhonifha na u tikedza Ndayotewa na miṅwe milayo ya Riphabuḽiki; nahone ndi fhulufhedzisa u fara ofisi yanga sa Mulangavundu/Muthusa-Mulangavundu/muraḓo wa Khorotshitumbe ya Vundu ya C.D. nga khuliso na tshirunzi, u vha mueletshedzi wa ngoho nahone a fhulufhedzeaho, u sa ambulula zwi tshi tou vha khagala kana zwi si khagala mafhungo a tshiphiri e nda a fhiwa; na u ita mishumo ya ofisi yanga nga nḓila ine luvalo lwanga lwa mmbudza zwone nahone nga vhukoni hanga hoṱhe.

(Arali hu muano: Mudzimu a nthuse.)

6. Muano kana khwaṱhisedzo ya Vhaofisiri vha zwa Vhuhaṱuli
1. Muhaṱuli kana Mufarela-Muhaṱuli muṅwe na muṅwe, phanḓa ha Muhaṱuli Muhulwane wa Khothe kana muṅwe muhaṱuli o rumelwaho nga Muhaṱuli Muhulwane u fanela u ana kana u khwaṱhisedza sa zwi tevhelaho:

Nṋe, A.B., ndi ana/ khwaṱhisedza uri sa Muhaṱuli wa Khothe ya Ndayotewa/ Khothe Khulwane ya Khaṱhululo, Khothe Khulwane/ Khothe ya E.F. ndi ḓo fhulufhedzea kha Riphabuḽiki ya Afrika Tshipembe, tikedza na u tsireledza Ndayotewa, na pfanelo dza vhuthu dzi re khawo, nahone ndi ḓo shumisa khaṱhulo kwayo kha vhathu vhoṱhe nga u eḓana hu si na u ofha, na tshiṱalula hu tshi tevhedzwa Ndayotewa na mulayo.

(Arali hu muano: Mudzimu a nthuse.)

2. Muthu o tholiwaho kha ofisi ya Phresidennde ane a saathu u vha muhaṱuli nga tshifhinga tsha musi a tshi tholiwa u fanela u ana kana u ita Khwaṱhisedzo phanḓa ha Phresidennde wa Khothe ya Ndayotewa.
3. Vhaofisiri vha zwa vhuhaṱuli, na Vhafarela-Vhaofisiri vha zwa vhuhaṱuli hu sa katelwi vhahaṱuli, vha fanela u ana/ khwaṱhisedza hu tshi tevhedzwa mulayo wa lushaka.