Nifavietil

< Märs popa deutik

Blods Grimm

Äbinos sembalna zenodü nifatim. Nif äfalom dono de sil äs müepen, e jireg sembal äsiedof len litöp, kel älabom flemi de bäad blägik, e änägof. E ven änägof so e älogof al nil, äspinof oki in fined me nad, e tofs kil bluda äfaloms in nif. E bi ledikos änidos so jöniko in nif vietik, ätikof: „If älabob-la cili so vietik äs nif, so ledik äs blud, e so blägik äs boad flema at.“ Suno poso ägetof jisonili, kel äbinof so vietik as nif, so ledik äs blud e so blägahelik äs bäad, e kel pänemof Nifavietil. E ven cil pimotof, jireg ädeilof.

Yel bal äfegolom, tän reg ämatom jiregi votik. Atof äbinof vom jönik, ab äbinof pleidik e tulanimik e no ävilof palovön fa ekof tefü jön. Älabof loki milagik; alif ätlidof bifü om e älogof in om, äsagof:

„Lokil len völ, lokil löfik,

Kif jönikün in län lölik?“

e tän lok ägepükom:

„Ol it, jireg, is jönikün binol“.

Nu äbinof kotenik, ibo änolof, das lok äsagom ai velati.

Ab Nifavietil äglofof e ävedof ai jönikum, e ven äbinof velayelik, äbinof so jönik äs del klilik e mödo jönikum ka jireg it. Ven atof äsäkof sembalna loki:

„Lokil len völ, lokil löfik,

Kif jönikün in län lölik?“

ägepükom demü atos:

„Jireg, is jönikün binol,

Ab Nifavietil binof nog milna jönikum ka ol“.

Vöds at äjekoms jiregi e ävedof yelibik e glünik sukü glöt. Alif älogof füdeno Nitavietili, lad ofa äflekom oki in kop, so ähetof jipuli. E glöt e pleitäl äglofoms äs lukeb in lad ofa, ai umo, so das no ätuvof takedi, ni delo, ni neito. Ävokof fino yageli ofik e äsagof: „Moblinolöd cili in fot, no vilob fälo logön ofi. Ofunol ofi e oblinol luegi e foapi ofa oe, dat logob, das älobedol.“

Yagel ädunom, äs pidübos ome; ämodukom Nifavietili e ven äzugom yaganeifi e ävilom jokön omi in lad nedebik jipula, atof äbeginof dlenön e äsagof: „Ag, yagel löfik, no funolöd obi; vilob gonön in fot e negelo gekömön domo“. E bi äbinof so jönik, yagel äsenom koliedi e äsagom: „Vo, gonolöd, cil pöfik“. „Nims foetik ulufidoms suno ofi“, ätikom, e deno äbinos ome, äsif ston äbinom-la perolöl de lad oka, bi nu no ämutom funön ofi. Svin yunik äbunom lenu bei om; äfunom omi, äsumom luegi e foapi se kop e äblinom bofikosi jirege as blöfis lobeda okik. Kukel ämutom kükön omis me sal, e vom badugik äfidof omis e äniludof, das ifidof nu luegi e foapi Nifavietila.

Cil pöfik äbinof nu leo soalik in fot gletik e ävedof so tlepik, das ädledof bledis valik bimas e no änolof, liko äsötof yufön oki. Nu äbeginof gonön e ägonof ovü stons tipik e da spinabujads, e nims foetik äbunoms bei of, ab no äviodoms ofi. Ägonof so lonedo, as futils äkanoms gonön, e ven tim "nailom vendele, älogof domili smalik e ätlidof in om al takedön.

Valikos in domil äbinos smalik, ab levemo dekik e klinik. Tabil petegöl me liabastof vietik ästadom is e su om smabovs vel smalik äbinoms, smabovil alik älabom spunili; tän neifils vel e fokils vel e köpils vel äbinoms is. Bedils vel ästanoms nebü balvoto len völ, e liabs vietik äs nif äseistoms ovü oms. Nifavietil äbinof vemo pötütik e nelümik, e sikod äfidof de smabovil alik bosi de glüned e bod, e ädlinof se köpil alik tofis anik vina; ibo no ävilof mosumön valikosi bale. E bi äbinof so fenik, äseitof oki in bed nilikün, ab ni at äpötom ofe ni votiks; balim äbinom tu lonedik, votim tu blefik, fino bed velid äpötom e äblinof in at, äplekof al God e äslipof suno.

Ven ivedos dag, labels domila äkömoms, efe smamens vel, kel äcopoms e äsöpoms in bels diseinü tuvön müni. Efiläboms litabis vel okik, e ven nu ävedos klil in domil, älogoms, das ek ibinom in om, ibo anikos ästaons no so leodiko, äs ilüvoms osi. Balidel äsagom: „Kim esiedom su stulil oba?“ telidel: „Kim efidom de smabovoil oba?“ kilidel: „Kim edesumom de bodil oba?“ folidel: „Kim efidom de glüned oba?“ lulidel: „Kim espinom me fokil oba?“ mälidel: „Kim ekötom me neifil oba?“ velidel: „Kim edlinom se köpil oba?“ Tän balidel älelogom bedi e änoetom, das at äbinom peninpedöl boso; äsagom: „Kim ätlidom in bedil oba?“ Nu i votikels ägonoms al beds omsik e ävokoms: „Ek eseistom i in bedil obik“. Ab ven velidel älogom in bed oka, änoetom Nifavietili, kel äseistof in om e äslipof. Nu ävokom votikelis; ats äkömoms e äluvokoms sukü milagam; ädeblinoms litabilis vel okik e äbelitoms nifavietili. „Ö, ö, Godö! Godö!“ ävokoms, „cil at lio binom jönik!“ e ägäloms okis so meköfiko, das no ämekoms ofi galön, sod äletoms ofi slipön in bedil. Smamen velid äslipom nu lä kamadels omik, lä alik du düp bal, e tän neit ifegolom.

Ven äbinos gödel, Nifavietil ädagalof, e äsenof jeki, ven älogof smamenis at vel. Ab äbinoms flenik e äsäkoms: „Nem ola kiom binom?“ „Panemob Nifavietil“, ägepükof. „Liko ekömol in dom obsik?“ Nu äkonof, das lumot ivilof, das funonöd ofi; das yagel no ilobedom jirege; das igonof nu du del lölik, jüs ätuvof domili at. Smamens äsagoms: „If vilol kälön domi obsik, e vilol kükön, bedön, vatükön, nägön, stogön e kudön, das valikos binos leodik e klinik, tän dalol blibön lä obs e nos odefos ole.“

„Si“, Nifavietil äsagof, „vilob dunön leviliko valikosi at“ e äblibof lä oms. Äkudof, das valikos äbinos in leod: ägoloms gödelo in bels e äsükoms müni e golüdi, ägekömoms vendelo, e tän fid ämutom binön pekofüköl. Du del lölik jipul äbinof soalik; smamens gudik ämonedoms ofi demü atos, dat kautofös, e äsagoms: „Jepolöd oli tefü lumot olik, kel onolof suno, das binol is; no dalolöd, das ek kömom ino.“

Ab bi jireg äniludof, das efidof luegi e foapi Nifavietila, ätikof, das binof nu denu jijönikünel, äpladof oki bifü lok e äsagof:

„Lokil len völ, lokil löfik,

Kif jönikün in län lölik?“

E lok ägepükom:

„Jireg, is jönikün binol,

Ab Nifavietil lä smamens vel,

Kels lödoms poü velabel,

Binof nog milna jönikum ka ol“.

Vöds at äjekoms ofi, ibo änolof, das lok nevelo sagom nevelatikosi, e äsenitof, das yagel icütom ofi, e das Nifavietil nog lifof. E nu äsiämof e äsiämof denu, vio äkanoföv funön ofi; ibo no älabof takedi sukü glöt, ünä no äbinof jönikünel in län lölik. E ven idatikof fino bosi, äkölof logodi oka e äklotof oki äs jicanel bäledik e äbinof leo nesevik.

In föm at ägolof ovü bels et vel al smamens vel, änokof len yan e ävokof: „Cans jönik, jönik, jönik!“ Nifavietil älogof da litöp e ävokof: „Deli, vom löfik! kisi selol?“ „Canis gudik, canis jönik“, ägepükof; „skitatanis vielik al zönön klotis“ e äjonof skitatani peflököl se satin mödakölik. „Vo! dalob dälön, das vom at snatik ninkömof“, Nifavietil ätikof, ädezugof kikaleli de yan, e älemof skitatani at jönik. „Cil!“ jibäledikel äsagof, „no plidol so obe! Vo, vilob zönön oli plobo!“ Nifavietil äniludof nosi badik, äpladof oki bifü of e äletof zönön oki me skitatan nulik. Ab jibäledikel äzönof vifiko e so stenüdiko, das natem älüvom Nifavietili e das äfalof äs pefunöl. „Nu ebinol jönikün“, jireg äsagof e ämospidof.

No lonedo pos atos, vendelo, smamens obsik vel äkömoms domo, ab lio jek omas äbinom gletik, ven älogoms Nifavietili löfik omas su fluls e no ämufof oki boso, äsif ibinof-la edeilöl. Ätovoms ofi suso, e bi älogoms, das äbinof pezönöl tu vemo, ädikötoms skitatani; nu äbeginof natemön boso e ägegetof pianiko lifi. Ven smamens äliloms, kelos ijenos, äsagoms: „Jicanel äbinof zelado jireg et naudik! Sikod kautö! no dälolöd, das ek kömom ino, if no binobs lä ol“.

Ab ven vom badik ikömof domo, ägolof bifü lok e äsäkof:

„Lokil len völ, lokil löfik,

Kif jönikün in län lölik?“

E lok ägepükom denu:

„Jireg, is jönikün binol,

Ab Nifavietil lä smamens vel,

Kels lödoms poü velabel,

Binof nog milna jönikum ka ol“.

Ven älilof atosi, blud valik ofa äflumom al lad, so päjekof; ibo älesevof nu, das Nifavietil igegetof lifi. „Nu“, äsagof, „vilob datikön bosi, kelos onosos oli“ e ämekof köbi venodik medü lekans magügik, kelis äsevof. Tän ävotof so klotis, das äjinof binön vom bäledik votik.

Nu ägolof ovü bels et vel al smamens vel, änokof len yan e ävokof: „Cans gudik, cans gudik!“ Nifavietil älogof seo e äsagof: „Ga, mogololöd; no dalob dälön, das ek kömom ino“. „Ab dalol zelado lelogön canis obik!“ jibäledikel äsagof, äsumof se bäset köbi venodik e ätovof omi in geil. Äplidom so gudiko cile, das päfedugof e ämanifof yani. Ven ibalamofs suämi, jibäledikel äsagof: „Nu vilob köbön plobiko oli“. Nifavietil pöfik no äniludof badikosi e ädälof, das jibäledikel köbof ofi, ab venod ävobadom in timil ot, in kel jireg ästegof köbi in hels jipula, e atof äfalof nen notlug. „Jijönikünel“, vom badugik äsagof, „nu no oskanol obi fälo!“ e tän ämogolof.

Läbo ävendelos suno e smamens obsik äkömoms nu domo. Ven älogoms, das Nifavietil äseistof äs edeilöl su fluls, ämemoms foviko lumoti, äsükoms e ätuvoms köbi venodik. Äzugoms omi se hels e nu Nifavietil ägegetof suno lifi e äkonof, kis ijenos. Nu äkonsäloms nogna ofe, das kautoföd e no manifoföd yani eke.

Domo jireg ätopof oki bifü lok e äpükof:

„Lokil len völ, lokil löfik,

Kif jönikün in län lölik?“

E lok ägepükom denu:

„Jireg, is jönikün binol,

Ab Nifavietil lä smamens vel,

Kels lödoms poü velabel,

Binof nog milna jönikum ka ol“.

Ven älilof loki pükön so, ädlemof e pälemufof fa zun. „Nifavietil mutof deilön!“ ävokof, „ifi ob it ämutob-la deilön.“ Tän ägolof in smacem löliko pesävöl, in kel nek äkömom e äkofükom is podi venodik. At äjinom senediko binön jönik, vietik ko cügs ledik, so, das alik, kel älogom omi, ädesidom omi, ab, kel äfidom bosi de om, ämutom deilön.

Ven pod pikofükom, äkölof logodi e äklotof oki so, das äjinof binön vom feilela, e tän ägolof ovü bels et vel al smamens vel. Änokof, Nifavietil ästegof kapi seo da litöp e äsagof: „No dalob dälön, das ek kömom ino; smamens vel änedaloms osi obe“. „Obö“ jifeilel ägepükof, „oselob vo podis obik votöpo. Ab eko! legivob ati ole“. „No“, Nifavietil äpükof, „no dalob lensumön omi“. „Ba li-dledol venodi?“ jibäledik äsagof; „logolöd! kötob podi in dils tel; ol fidolöd cügi ledik, ob ofidob cügi vietik.“ Ab pod äbinom pemeköl lekaniko e te cüg ledik äbinom pevenodöl.

Nifavietil ädesidof podi jönik, e ven älogof, das jifeilel äfidof de om, no äkanof fälo bevikodön desidi ofik, ätenof nami seo e äsumof lafi venodik. Ab in timil ot, in kel älabof smalili en in mud, äfalof su fluls e äbinof edeilöl. Jireg älelogof nu ofi me logeds dledlik, äsmilof lejekliko e äsagof: „Vietik äs nif, ledik äs blud, blägik äs bäad! - atosna smamens no okanoms mekön, das dagalol.“ E ven äsäkof domo loki:

„Lokil len völ, lokil löfik,

Kif jönikün in län lölik?“

lok ägepükom fino:

„Ol it, jireg, is jönikün binol.“

Nu lad glötik ofa ätakedom, if valiko lad badik e glötik kanom takedön.

Ven smamens äkömoms vendelo domo, ätuvoms Nifavietili seistöl su fluls, e no änatemof fälo e äbinof edeilöl. Äsutovoms ofi, äsükoms, va kanoms tuvön bosi venodik, ädezönoms ofi, äköboms helis ofa, ävatükoms ofi me vin e vat, ab vanliko: cil löfil äbinof edeilöl e äblibof so. Äseistoms ofi su polad e valiks vel äsiadoms okis len at e ädlenoms demü Nifavietil du dels kil. Tän äviloms sepön ofi, ab äjinof nog tu flifik; äsümof mene liföl e älabof nog jönikis cügis ledik. Äsagoms: „No kanobs sepön atofi in tal blägik“ e ämekoms kofükön kofini glätik, dat kanonöd logön ofi väflaniko, äseitoms Nifavietili in at e äpenoms nemi ofa me tonabs golüdik su kofin e äpenoms alos, das äbinof jison rega. Tän äpladoms kofini seo su bel, e bal omas äblibom ai lä om e äjepom omi. E nims äkömoms i, e ädlenoms demü Nifavietil, balüdo lül, tän rab, fino pejinil.

Nifavietil äseistof nu lonedo in kofin, e kop ofa no äpuodom. Äjinof slipön, ibo äbinof nog vietik äs nif, ledik äs blud e blägahelik äs bäad.

Ab äjenos, das regason sembal äkömof in fot e ägolof^[1] in dom smamenas al blibön is du neit. Älogom kofini e Nifavietili jönik in om su bel, e äliladom, kelos äbinos pepenöl su kofin me tonabs golüdik. Nu äsagom al smamens: „Loveletolsöd kofini obe; vilob givön oles plo om, kelosi vilols labön plös“. Ab smamens ägepükoms: „No givobs omi tökü golüd valik vola“. Nu äsagom: „So legivolsöd omi obe, ibo no kanob lifön nes logön Nifavietili; vilob stimön ofi äs löfikünosi, kelosi labob“. Ven äpükom so, smamenils gudik äsenoms koliedi ko om e älegivoms kofini ome.

Regason äbüdom nu, das dünels oka mopolomsöd kofini su jots. Nu äjenos, das äfaloms ti kodü ston gletik in veg; e dil et poda, keli Nifavietil idebeitof, päjedom se nökeb sukü muf meköfik. E pos tim blefik ämanifof logis, ätovof tegadi kofina, äsulüodof oki e äbinof denu lifik.

„Godö! kiöp binob?“ ävokof. Regason ägepükom gäliko: „Binol lä ob“, e äkonom, kelos ijenos e äsagom: „Löfob oli umo ka valikosi in vol: kömolöd ko ob in ledom fata obik e binolöd jimatel oba“. E bi Nifacil älogom, vio vemo pälöfof, äsagof: „si“ e tän ägolof ko om, e matazäl pästitamom vemo magifiko e gloliko.

Ab i lumot badik Nifavietila pävüdof al zäl. Ven iklotof nu jöniko oki, äpladof oki bifü lok e äsagof:

„Lokil len völ, lokil löfik,

Kif jönikün in vol lölik?“

Lok ägepükom:

„Ol it, jireg, in län at jönikün binol,

Ab jireg yunik binof milna jönikum ka ol“.

Nu vom badik äsevokom neläbadi jekik e ävedof tlepik, so tlepik, das no änolof, kelosi sötof dunön. Balüdo no ävilof visitön matazäli; ab netaked meköfik ätomom ofi so, das ämutof mogolön al logön jiregi yunik. E ven ätlidof in säl regik, älesevof Nifavietili, e nu ästanof is e no äkanof mufön oki sukü tlep e jek. Ab juks lelik pipladoms ya ove kolatafil; päpoloms nu ino me zäps lelik e pätopoms bifü of. Ämutof nu stegön futis ofa in juks at glutöl lediko e ämutof danüdön, jüs äfalof pefunöl al fluls.

NOETS. (Vükifonät)

1. Bükapök; pla: äkömom, ägolom.