Novella IX della Giornata I del Decamerone (Lumbaart)/41

by Giovanni Papanti

Ona novella del Boccasc

Dialett de Biella

Giovanni Papanti I parlari italiani in Certaldo p. 314

I digh donca ch'ant ij temp dël prim re 'd Cipri, daprè che Goffrè 'd Buglion a l'éja pià la Tèra Santa, a l'è rivà che 'na sgnora ëd Guascògna a l'è andà dë pelegrin-a al Sepolcro e, tornand a cà, rivà 'n Cipri, d'òmn baloss a l'han malprisàla motben; ëd scio-qui tant sacrinà, ël pënsà d'andè lamentèsso dao re. Ma quajcun a l'ha dìcije ch'a l'avrìa facc 'n travaj a non ess, përché o re a l'era aussì chercatèpe e bogia vuèro, che nen mach ël vendicava gnint ij ingiuri dij èt, ma con viltà franch vërgognosa a në sofrìa ciël tanti ch'a-j féjo, ch'a finìa più; a la mira che cii ch'a l'éja quàich sacrin a lo sfogava fasendje quàich dispressi o quàich ficugnà. La fomna, sentend parècc, disprà dla vendèta, për consolèssi 'na brisa dël sò sacrin, a l'ha pënsà ëd dèje 'na foratà a 's pòvr do re e, piangend, a l'è andàje dëdnen e a l'ha dìcije: "Sgnor, i ven nìe dë ciël për ch'i spècia vendèta dël dispressi ch'a i han facc-mi, ma për pasièmi 'n pòch, i lo pregh ch'a 'm mossa 'me ch'a ël fa a sofrì coi ch'i sento ch'a-j fan a ciël përché, amprëndend dë ciël, i pòssa sofrì con passiensa ël mè, ch'i darìa voëntera, ël Signor lo sa, vghend ch'a ij sofriss aussì ben".
O re, fin andoca tant mècio e facc a desse, com a 's dis-géissa andoca, comensand dël dispressi facc a costa fomna, ch'a l'ha vendicà a fil dë spà, a l'è facc-si 'n përsecutor dël diào ëd tucc coi che dë lì a 'prè a féisso quaicòss contra l'onor dla soa coron-a.
Giovanni Papanti, Parlari italiani in Certaldo, 1875, pagg. 314-315

Dialett de Pettinengo

Pettinengo se troeuva a nord-est de Biella, in direzion de la Valsesia.

Doca i digh che aj temp dël prim re 'd Cipri, apreu la conquista fàcia dla Tèra Santa dë Gotifrè 'd Buglione, a-j è rivà che 'na gëntil fombra ëd Guascògna 'n peligrinagi a l'è andà al Sepolcro e, dë là tornand, a l'è stàcia dë quàich mascalson vilanament insultà; e 'd cio-qui ciëla sensa niun-a consolassion a 's lamëntava, e a l'ha pënsà d'andè a reclamè dël re; ma quaicun j'ha dìcij che l'avrìa përdù ël temp, përquè che ciël a l'era 'n bozaron pigron e dë gnè, e in cambi ëd vendichè ij angiùrie dij èt con giustìssia, ël tolerava cole che i-j féjo a ciël con bruta vërgògna e viltà; tant che coi che i éjo quàich fastudi, a sfogavo la soa cagnin-a con fèje a ciël quàich dëspressi o vituperi. Cio-lì sëntend, la fomna, dësprand dla vendèta, për quàich consolassion do sò dëspiasì, a l'ha pënsà ëd voléj stussichè la viltà ëd col re; e a l'è andà piangend dvèn dë ciël e a-j ha dìcij: "Mè car e, mi ven gnè dë ti për ciamè vendèta dl'angiùria ch'a m'han fàmi ma, an leu, i 't pregh che t'ëm mòssi com ët faghi a sofrì cole ch'a 'm digo che 't fan a ti, përquè i pòssa amprendi a soportè con passiensa la mia che, se lo piss fèlo, lo sa Dio se voëntè i 't regalrìa, përquè ti 't sè portèje tant ben".
Ël re, stacc fin andoca 'n rablon pigher, come fussa dës-gëssì sël seugn, cmënzand dl'angiùria fàcia a 'sta fombra, a l'ha vendicàla bruscament, e a l'è vgnù gran persecutor ëd coi che contra l'onor dla soa coron-a a féisso peu quàich dëspressi.
ibidem, pagg. 320-321