O kłamstwie dziwnem

<<< Dane tekstu >>>
Autor Kornel Makuszyński
Tytuł O kłamstwie dziwnem
Pochodzenie Połów gwiazd
Data wydania 1908
Wydawnictwo Księgarnia H. Altenberga
Druk Drukarnia „Słowa Polskiego“
Miejsce wyd. Lwów
Źródło Skany na Wikisource
Inne Cały tomik
Indeks stron
[ 11 ]

O KŁAMSTWIE DZIWNEM




[ 13 ]

Nie wejdziesz w dom mój, o najmilszy bracie,
Bowiem się słońcem twoje oczy palą,
A nikt słoneczny w mej nie będzie chacie.

Dom mój podmywa słońce świateł falą
Lub jak gad pełza popod próg obłudnie,
Albo mi węgły pali, albo dachy,
Albo znużeniem pęta mnie w południe,
Lub złote na mnie w śnie nasyła strachy.
Krew o zachodzie w moją leje studnię,
Skrzepłą wężowym i trującym jadem,
Albo mi nagle w okien szkło uderzy
Dyamentowym, niezliczonym gradem;
Albo źrenice oczu swych rozszerzy
I błyśnie w oknie licem bardzo bladem,
Gromem mi ciska w dom z kościelnej wieży...

Przetom się czujny stał jak zwierz, lub człowiek,
Któremu jeszcze z krwi nie oschły suknie...
Me oczy, bracie, już nie mają powiek,
A kto mnie strwozyć zechce — w drzwi niech stuknie.


[ 14 ]

Przeto nie wejdziesz w dom ten, o mój bracie,
Bowiem otarłszy z krwi twej nóż mój ostry,
Plakaćbym musiał potem po twej stracie
I matkę twoją cieszyć i twe siostry.

Masz słońce w oczach a na uściech słowo,
Które gdy padnie, to zadźwięczy złotem,
Masz apostolski święty krąg nad głową,
I szedłeś do mnie z dobrych ramion splotem,
I szedłeś dobry wszystek, Złotousty, —
Ale nie wejdziesz, — dom mój nie jest pusty.
Wypiastowałem w piersi świetną żmiję
Kiedym na piękno chorzał i był cichy,
Gdym trwonił skarby, co były niczyje,
Gdym w pył murrheńskie rozbijał kielichy
Za pól urodzaj, za szczęśliwość wieczną,
Za snów przepychy, za złudę słoneczną,
Aby mi trwały aż po dni żywota,
Kiedy mnie zmorzy dobra śmierć — tęsknota.
I otom kłamał duszy, słońcu, tobie,
I szczęśliwości wiecznej i tęsknocie,
I śmierci cichej i piękna chorobie,
I snom i nocy i zorzom we złocie...
śledziłem kłamstwa ród, lecz nadaremnie:
Nieurodzone, wiecznie było we mnie.
I teraz mieszka ze mną, a gdy rano
Idę strzedz drzwi mych, by nie weszło słońce,

[ 15 ]

Twarz mą całuje, bardzo milowaną,
I żegna, jak się żegna swe obrońce.

Kłamstwo to piękne jest. A mam je w twarzy,
I w oczach mam je i mam je na wardze,
W każdem mem słowie jak motyl się waży,
W kanzonie pustej i bolesnej skardze.
I wszystek jestem w niem, a ono we mnie,
Żywota mego w onem jest podnieta,
Więc nie wchodź z słońcem w domu mego ciemnie...
...................
I Chrystus znał je, przedziwny poeta.






[ 16 ]

W tobie jest kłamstwo i w nim jest i we mnie,
Wieczyście było i wieczyście będzie.
Gdy ziarno siejesz, nie trudź się daremnie,
Albowiem kłamstwo zejdzie ci na grzędzie:
Kwiaty, kłamiące wonią i barw tęczą,
Tęczowem kłamstwem pracę pszczół uwiodą,
Kiedy się pszczoły pośród nich rozbrzęczą.
Dzwonieniem cisza kłamie ponad wodą,
Ofelie wabiąc wezgłowia pieszczotą,
Snem nieprzespanym i koroną złotą...

Choćbyś całował hostje tysiąc razy,
Kłamstwo ci świętość z bladych ust ukradnie,
Będzie wraz z tobą w górę toczyć głazy,
I razem z nimi na pierś ci upadnie.
Słońce słoneczność skłamie ci, albowiem
Kłamstwo się cieniem za tobą powlecze,
Żar na powieki padnie ci ołowiem
I spali w tobie wszystko, co człowiecze.
Dusza ci skłamie sny swe, ty zaś duszy
W dzień nieśmiertelność będziesz kłamał cudnie,

[ 17 ]

Pustka samotność skłamie ci wśród głuszy,
A noc spokojną skłamie ci południe.

Źródło ci piaski pustyń skłamią płowe,
Gdy ci spękają wargi; wichry wieści,
Że w dali zamki widać kryształowe,
I że u murów święty gaj szeleści.
Oczy ci skłamią długość twojej drogi,
Kiedy powracać będziesz w dom z podróży,
A kiedy czołem w swe uderzysz progi,
Skłamie ci spokój, bo cię męka, znuży.

Kochanka miłość skłamie ci, ty zasie
Tysiąc jej skłamiesz przysiąg, a wzajemnie
Skłamiecie mękę. Bowiem w każdym czasie
Kłamstwo jest w tobie i w nim jest i we mnie.
Milczenie nawet kłamie w nas sfinksowe,
Albowiem kłamie wargom; tajemnice
Milczeniem kłamią, gdy zwiesiwszy głowę
Noc przez piramid włóczy się ulice.
Kłamliwy będzie spór twój z samym sobą,
A kiedy zemrze w tobie coś na wieki,
Kłamstwem się czarnem skryjesz jak żałobą,
I łzy swe skłamiesz, w trumnę bijąc ćwieki.
I nikt z was królestw bożych nie posiędzie,
Bo chrystusowe kłamstwem jest orędzie.


[ 18 ]

I nikt nie wstanie z martwych... Ta nauka
Jest od anioła, co w miesięcznej ciszy
Na cmentarz chodzi i w grób każdy puka
I czeka, czyli krzyku nie usłyszy,
Który rozsadzi grób wykuty w skale,
Czy kto nie wstanie uwielbiony w chwale...
Do Emaus dusze wam się rwą?! Niech będzie
Ta pochwalona wiarą która kłamie
I ludziom martwym białe szaty przędzie
I tka chorągiew, chrystusowe znamię!
Dobre jest kłamstwo, które dobro czyni,
Piękna potworność, która piękno rodzi,
Dostojny wszelki szczęścia śmiech — w świątyni,
A godzien hymnów prometejski złodziej!
A przeto idźcie na rozstajne drogi,
Lotne całując po pustyni ślady...
Może z zachodnich, krwawych łun pożogi
Chrystus podejdzie ku wam, bardzo blady
I powie słowo do śmiertelnej rzeszy
A pożar może nad wami przeleci...
Idźcie, — wszak jednym ruchem was rozgrzeszy,
Żeście na brzegach porzucili sieci
A poszli, męki cierpiąc i katusze,
Brzemię potworne niosąc mu: — swe dusze.

O, jako życie śmierci swojej kłamie,
I w oczy ciska jej słonecznym pyłem,

[ 19 ]

I jak, — w dantejskiej nawet stojąc bramie,
Sądzeniem jakiemś podli się zawiłem,
I sprawę czyni o błysk każdy słońca,
Anioły wszystkie na świadectwo wzywa
I mniema, że mu Chrystus jest obrońca,
I jego kłamstwa rzecz jest sprawiedliwa!...

Kłamstwo, przedziwne kłamstwo i odwieczne!
Kiedy nie było jeszcze dróg na ziemi,
To się błąkało poprzez drogi mleczne,
W wichry skrzydłami bijąc anielskiemi.
I pychę rodząc bożą w archaniołach,
Paliło słońca, na których Bóg klęczy,
Kiedy się modli światu, — a w popiołach
Grzebało siebie. Wtedy z chmur przełęczy
Archanioł pędził na skrwawionych kołach,
Grzmotami dudniąc na pomoście tęczy...
Kłamstwo, przedziwne kłamstwo! bądź słodyczą
Złości żywota i śmiertelnym lekom,
W pierś bijąc wszystkich, co swe prawdy krzyczą:
Bo człowiek kłamie chwilom, a Bóg — wiekom.

A to jest wiara moja. Z tem przychodzę
Z dróg mych dalekich, z nocnej mej włóczęgi;
Resztę zgubiłem na zawrotnej drodze,
Kędy o prawdzie mędrce piszą księgi.

[ 20 ]

A dokąd zajdę z taką wiarą, — nie wiem...
Jeśli napotkam wieś spokojnych ludzi,
Wieś im podpalę moich kłamstw zarzewiem,
A noc na trwogę krzykiem ich obudzi,
I sad uczynią na mnie. Jeśli w puszczy
Chrystusa spotkam, kiedy od aniołów
Uciekać będzie i wyjącej tłuszczy,
Pójdę z nim razem na gwiazd bożych połów.
A jeśli życie spotkam, to mi powie,
Żem jest pijany dziwnych prawd szelestem —
I na bluźniercę rzuci anatema.

I pójdę, kłamstwo wziąwszy za wezgłowie
Poszukać śmierci, bowiem cichy jestem.

A śmierć jest prawda jedna. Drugiej niema.







#licence info
Public domain
This work is in the public domain in the United States because it was first published outside the United States prior to January 1, 1929. Other jurisdictions have other rules. Also note that this work may not be in the public domain in the 9th Circuit if it was published after July 1, 1909, unless the author is known to have died in 1953 or earlier (more than 70 years ago).[1]

This work might not be in the public domain outside the United States and should not be transferred to a Wikisource language subdomain that excludes pre-1929 works copyrighted at home.


Ten utwór został pierwszy raz opublikowany przed dniem 1 stycznia 1929 r., i z tego względu w Stanach Zjednoczonych Ameryki Północnej znajduje się w domenie publicznej. Utwór ten nadal może być objęty autorskimi prawami majątkowymi w innych państwach, i dlatego nie zaleca się przenoszenia go do innych projektów językowych.

PD-US-1923-abroad/PL Public domain in the United States but not in its source countries false false