Page:Agmoak-Didiwiten-Noli-Pangasinan-nen-Jose-RIzal-1963.pdf/389

This page has been validated.


Anem bulan kasakbayay inggapo to nian uliran, arapat toy sankarakpan a pirawat to, say kugip na enteron bilay to ya akasengeg na angitalirakan toy gayaga tan likeliket na kalangueran, a pati saray malet a sipan na panangaro ya ineesaes nen Kapitan Tiago ed layag to odino inkakanta to no petekan to. Atrasado Jan tua so impakarapat toy pikugip to; balet ta si Donya Victorina ya anggan pikewet so panangastila to et mas kastilay pangipapasenan tod inkasikato nen si dilin Agustina de Zaragosa,(1) amta to may kuan ya “Mas maong ni atrasado nen say anggapon balot” tan sikato yay pamapaliket tod inkasikaton dili. — “Anggapoy nagnap a liket diad tapew na dalin,” so sakey met a bongay sangi ray totoo ya apakpaknaan to, anggaman sarayan dua et wala ra labat ed kanunotan to ta agtora bitbitlaen a balot ed arap day arum a too.

Si Donya Victorina ya nayarin ibagan apalabas to lay inmona, komadua, komatlo, tan komapat a kalangueran to ed impangipelag toy iket ton pangeerel tod dayat na mundo na agto pakaugipan a pantintindekan ton naerel, apasout a pinasarag to la kalamor so inaboloy na kapalaran ed sikato. No talomplo tan sakey taon to labat komon ya aliwan talomplo tan dua, (say sakey taon ed panagkuenta to balbaleg so gawaen ton duma) agto komon inakoy iiter ed sikatoy Kapalaran ta nanalagar ni komon na mas maong ya ontokuy ed dilin panagpili to. Balet ta Luanda lanti man ya “tooy mangipropone tan say pankaukolan so mangi disponi” sikato ta mapalalo lay pankaukolan toy mangasawad sikato, inako to lan pinasarag kalamor iman a masegsegang a laki ya aiding toy singa inbantak na Estremadura(2) ya kayari ton nanliwagliwag ya anem ono pitoy taon a singa balon Ulises(3) et asagmak tod Poloy Luzon so totoo ran amarawes ed sikato, kuarta tan sakey a Calipso(4) ya kinmebet la, ya inasawa to odino nanmaliw a “kapisag ton dalandan” unong ed panangibaga ray arum ... salambengat to agay met lay apseng ton
________

(1) Sikato yay bilay a bii ed babasnen ya “The Maid of Zaragoza” ya nibantog ed makapakelaw iran gawa to legay inpanliktob day sondalo ed saman a siudad nen binakal a loloobay Francia nen taon a 1808-09.

(2) Sakey a pasen ed abalaten a sagor na Espana ya sinakop to ray luyag na Badajoz tan Caceres.

(3) Ari ed Itaca tan asawa nen reina Penelope.

(4) Unong ed mitologia, anak nen Atlante, tan diosay keneng, tan reina ed poloy Ogigia, pasen ya angipu'geran ton taloy taon ed Ulises ya arakep na enkanto to.

— 365 —