Page:Agmoak-Didiwiten-Noli-Pangasinan-nen-Jose-RIzal-1963.pdf/460

This page has been proofread.


wet; no labay yo basa yoy ibabaga nen P. Gaspar de S. Agustin.(1)

“Say sakey a biin nadusay onia nasabisabin ayewen ton isambay agew a pananak to ta say pantaltalaran toy pangako toy dusa singa to inanatnat so panirap to, tan sakey ni, singa to nanaerep ed pagew toy panangaroy ina. Diad sulit na kapalaran nananak ya ag naano, tan diad sulit na kapalaran met, pinmaway so ugaw a mabisbiskeg tan mataba. Kalabas na duay bulan ed impananak to, sinumpal so dusa ed baleg a inkapda ray totoo ya isisipen dan akasumpal la ray nabebetangan da. Lapod anggapo lay kareenan ton manbibilay ed saraman a palandey, tinmaynan ya iba toy duaran anak ton a maarap ira ed kaabay a luyag a diman. ira nanbilay a singa ra ayep, a kabusol da ra tan kabusol da met ya ami too. Samay pangoloan ta diad onman lan asabi bi­ lay dan segsegang et agto ni alingoanan so impanugaw ton mainawa tan maliket, kabaleg to nanmaliw a tulisan tan binmawag ed pigapigan luyag so ngaran ton Balat a tatakotay binaleybaley, tan diad pangibabales toy asagsagmak na boleg ton segsegang, nanmaliw a maruksa ya aliwa labat lan mantatakew no agta nanpapa tey tan nanpopoul. Samay yogtan ta maong a loob tan anlemek a puso, intepel ton andi esel so sulit na kapalaran tan kababaingan to, ya agto inalisay ina to; manbibilay ira ed nanaala rad man ed katakelan, tan mansosulong iray kawekawes iran agilaygilay tan luplupot ya ibabanbantak da ray ondadalan a manbabaroy. Anggapo lay mamibitlay ngaran nen ina to; say mabawag lan pananawag dad sikato “nankasalanan,” “paakar,” “abakbak;” sikato, anggapo met so ngaran to tan kabat da labat ya “anak nen ina to” ta diad tamoy na ugali to agda nasisian anak ton may nanpoul, tan lapo met ed mainomay lantin panduaruaay simpit na ugali ray indio. Asabin siansay agew a narel si Balat
________

(1) Si Padre Gaspar de S. Agustin sakey a Dominiko ya sinmabi diad Pilipinas nen 1668 tan inatey ed Ibale nen 1724. Sakey yan managsulat tan sakey ed saray gawa ton libro, sakey ya awaran a nipaakar ed impakala ray kakastila ed Pilipinas. Sa balet so nibawabawag a gawa to say sakey a sulat ya angibagaan toy nambabangil a kaugsan day indio ya sikatoyay akasengeg ed impaway ton may salita ya:

Say babuyan matubotubo
Ed kawalaan day indio.

Balet ta pinmaway lan lamang a saray indio ya sasalitaen tod sulat to saraman manayay impapaugaw ed saray konbinto tan abong day kakastila.

— 436 —