Page:An-El-Filibusterismo-ni-Jose-Rizal-1961.pdf/262

This page has been validated.


252

Hi Basilio nagpadayon ngadto ha Universidad pa- nginano man gad pa bukas an secretaria, ngan pagtirok man liwát hin notisya. An sekretariya sinadhan, didá han balay han Universidad bagá may urusahon nga pangilos. Nagkakasaka ngan nagkakalugsad didá han mga hagdan in mga prayles, mga militar, mga partiku- lar, mga daan nga abogado ug mediko, bangin nagpapa- sabót han ira pagbulig han ira kabudlay didá han ka- mutangan nga may kataragman.

Harayo pa hinkit'an niya hi iya sangkay Isagani nga ginduduas ngan, tugób hin batan'on nga kahusay, naglalaygay hin pipirá nga mga katarampo ha klase, dako an tingog bagá sugad hin waray la niya kaalantad kun hibatián han bug-os nga kalibutan.

-Bagá di tuurón, senyores, bagá di tuurón nga in sugad la hiní nga hinabó magkakalilisáng kitá ngan mag- siplag sugad hin mga maya kay ginbantad an kaya! Anó, amo pa iní hanabó nga in mga batan'on manhihi- sulód ha bilangguan tungod han kagawasan? Hain in mga patáy, hain in pinamagpusil? Kay anó nga mag- didiwará kita yaná?

-Kundi, hino ngani an lurong nga nagsinurat hito nga mga paskin?- nagpipinakiana in usa nga naiinit na.

-Ano aton labot?-nabatón hi Isagani; -waráy ta kinahanglan hin pag-usisa, usisahon nira! Ugsa kitá masayod kun tipaunano ito nga mga kasurát, waráy kita kinahanglan hin pamarayaw hin ginagapilán ha mga panahon nga sugad hiní. Kun hain an katarag- man ngadto an aton pagdapig kay aadto didto an dungóg. Kun itón siring hiton mga paskin nahauuyon han aton dungóg ngan han aton mga pagbati, bisan hino an nagsurát hitó, maupay an binuhat, angay ta pag- pasalamatan ngan ha gilayón angay ta ibulig ha iya an aton mga pirma! Ta, kun diri angay han aton. dungóg, an aton ngahaw pamatasan ngan han aton kasingkasing nasupil na ngadaan ngan say ha aton nangangalasag kontra han bisan ano nga sumbong....

Hi Basilio, han pakabati hini nga mga pulong, bisan kun minaupay niya hi Isagani, pinmaulibág ngan lu- makát. Tikadto hiyá ha baláy ni Makaraig kay naki- kihimangraw mahatungód hin pag-utang hin salapí.

Didá ha haraní han baláy han salapian nga estud- yante, inmabat hin higawhigaw ngan pasirusinyas nga