Page:An-El-Filibusterismo-ni-Jose-Rizal-1961.pdf/267

This page has been validated.


257


ha eskrima nga away. Hi Isagani kay kinalasan, binmatón hin makusóg nga sagáng sugad hin usa nga nagaarám nga nangangalasag.

-Nga magtuman kamó han iyo turumanon!- nagsiring.

Hi P. Fernandez tinmikíg; adto nga batón nag- aningál bagá in butó hin kanyon.

-Nga magtuman kami han amon turumanon!- nagsiring ngan tinmadong; -Kay diri kami nagtutuman han amon mga turumanon? Anó nga mga turumanon an iyo ha amon iginbubutáng?

-Amo an mga turumanon nga kamo ngahaw, hin waray ha iyo nagsugo, nag-unáy hin pagbutáng ha iyo han pagpasakop niyo han iyo Orden, ngan han mga turumanon nga unina, han api na kamó, naglugaring kamó hin pag-angkon! Kundi, ako kay pilipino nga estudyante, waray ko katungód hin pag-usisa han iyo mga ginawian kun sugo ba han iyo mga lagdaan, ngan kun tultol ba han pagkakatoliko, han gobyerno, han bungto nga pilipinhon ngan han katawuhan ha kasahirán: mga panginsayuran ini nga iyo baratunon ha atubangan han iyo tagtukod, han Papa, han gobyerno, han bungto nga kasahirán o han Dios; tungod han akon pagkaestudyante nga pilipinhon, say ko aatubangón an mga turumanon nga nahananabi ha amon. An mga prayle ngatanán, han ira pagtangdo hin kamagmarangno han pagtutdo han hibaró ha mga lalawigan, ngan an mga dominikos, ha ira man, han pagsipuha ha ira mga kamot han ngatanán nga pagturun'an han mga batan'on nga pilipino, nahamutáng ha katungdanan, ha atubangan han wawaló karibo nga mga umurukoy hini nga Kapurupud'an, ha atubangan han España ngan ha atubangan han Kalibutan nga amon hintatampuhán, hin pagpakaupay ha matag-adlaw han batan'on nga binhi, ha kalág ngan ha lawas, basi ha pagtugway ha ira ngadto han ira kalipayan, basi ha pagtukod hin usa nga bungto nga dungganan, palaran, masinabuton, darayawon, hamili ngan matapod. Yaná napakiana ako liwát, nagtuman an mga prayles hini nga ira katungdanan?

-Amon gintutuman....

-Ah! P. Fernández,- inmuláng hi Isagani; -ikaw, kun iduón mo an imo kamót ha bawbaw han imo kasingkasing, makakasiring ka nga nagtutuman ka; kundi kun iduón mo ha bawbaw han kasingkasing han nga-