Veterana; iginlubong na la ngan pax Christi! Mutis!
Didto ha Dulumbayan(4) binati in mga pira nga buto nga tungod kay may nagkamamatay: usa nga makaluluoy nga lagas nga bungol nga waray bati han quien vive! han sentinela ngan hin usa nga baboy nga nakabati kundi waray bumaton nga España An lagas nagkuri anay nga mahalubong kay waray iginbabayad han mga unras, ngan an baboy pinangaon.
Didto ha Manila, didto han dulseriya ha harani han Unibersidad nga karadtuan han mga estudyantes, ginhihiruhimangraw an pagkapipriso hin sugad hini.
—Ya kohi ba kon Tadeo?— napakiana an tag-iya han tindahan.
—Aba, Nyora,— nabaton in usa nga estudyante nga didto uukoy ha Parian, —pusilaw ya!
—Pusilaw! Naku! no pa ta paga konmigo su dewda!
—Ay! no abla bos pwelte, nyora, baka pa di kida bos komplise. Ya kema yo nga el libro ke ya dale prestaw konmigo!(5) Baka di rikisa i di enkontra! Anda bos listo, nyora!
—Ta keda dise preso Isagani?
—Loko-loko tambyen akel Isagani,— nagsiring an estudyante, nasisina; —no sana di kohi kon ele, ta anda pa presenta! O bweno nga de topa rayo kon ele! Seguro pusilaw!
An senyora pinmakuros han sugbong.
—Konmigo no ta debi nada! Y kosa di hasi Paulita?
—No de palta nobyo, nyora. Siguro de lyora un poko, lwego di kasa kon un espanyol.
An gab-i uraura hin kamasulub’on. Namamagrosaryo dida han kabalayan ngan an kababayin’an nga magpadi-diyos nanhahalad hin mga padre nuestro ngan hin mga requiem han mga kalag hin kaurupdan ngan kasangkayan. Ha mga ikawalo han gab-i sakuri nga may talagsa nga maglalakat: say la hinbabatian ha mga tigdali an padalagan hin kabayo ngan an harantiyaw han sable nga naghihilarulamba ha lawas han mananap, mga silbato han mga guardias, dadlagan hin malaksi han mga kotse baga in ginlalanat hin kapangon nga mga pilibustero.
Kundi, diri gad man ha ngatanan nga lugar naghahadi an kahadlok.
