Page:An-El-Filibusterismo-ni-Jose-Rizal-1961.pdf/355

This page has been validated.


345


sugad han pamatasan nga pilipinhon hin pagtubyan han dumuruong han maupay nga kinakaon, han maupay nga sulod ngan han maupay nga higdaan ha sakob han balay. Han pakakita han mga tangbuan nga mga binuksan hin hagluag basi sumulod hin diri pinugngan an hangin nga mapaya tikang ha dagat ngan an aningal han iya dayon nga ngurob, waray ha bug-os nga Pilipinas makakasiring nga didto may masakit, kay batasan didto an panada han ngatanan nga tangbuanan pati han gudti nga kagihaan kun may add sinisip-on o ginsasakitan hin an tuman la han ulo.

Hi P. Florentino sinmiplat ngadto han higdaan ngan ha dako niya nga kalisang kinita niya nga an dagway han masakit nawad’an han iya kahimuot nga may ugday. Usa nga tago nga maul-ol baga say nakakapagkuriot han iya mga kiray, dida han iya paniplat nababasa in kairas ngan an iya mga im-im naiihihigos dara hin kamasuol.

—Sinasakitan ka, senyor Simoun?—nagpakiana an padi hin may kabaraka.

—May gutiay, kundi diri maiha diri na ako sasakitan!—binmaton ipinipiling an ulo. Hi P. Florentino nagbindito han mga kamot, nahadlok, kay sugad hin sinmabot hiya han kamatuuran.

—Ano in binuhat mo, Ginoo ko? Ano imo ininom?— ngan inunat an kamot ngadto han mga botilya.

—Kawang na la! Waray na sadang mahimo!—binmaton hin masakit nga hiyom;—ano imo karuyag nga sadang ko buhaton? Ugsa mag-ikawalo... buhi o patay ... oo, patay, kundi, diri buhi!

—Ginoo ko, Ginoo ko! Ano imo binuhat?

—Ayaw kalisang!—sinalang han masakit hin usa nga kiwa;—an nabuhat nabuhat na. Diri ako hidadakpan nga buhi hin bisan hino... makukuhaan ako hin mga pulong nga tinago. Ayaw kabaraka, ayaw paglisanga an imo ulo, kawang la.... Pamati! maabot na an gab-i ngan wa­ ray panahon nga pagkakaragan... kasuruk’an ko igsumat ha imo inin akon mga tinago, kinahanglan ko itapod ha imo an katapusan ko nga pagbuot... karuyag ko nga kumita ka han akon kinabuhi.... Ha mas nga dhi na matupngan karuyag ko magpagadn hin dinara, buot ko igasoy in usa nga ruhaduha.... Ikaw nga natoo han Dios... karuyag ko nga sumatan mo ako kun may ada ba Dios!

—Kundi, usa nga sumpa hin hilo, senyor Simoun...