Page:An-Kaduntan-Han-Bungto-ni-Jose-Rizal-1962.pdf/110

This page has not been proofread.


100

mga pagdayig, kundi an ira hunahuna nagpapakangurob bin mga pangaraba nga nagpapaabat hin mga pagtangis. Ikaw nga nagdadayaw han kakablasan, ug kamo, mga lambong nga ginsasakit, matutuangan ba kamo han halipot nga pangadi han kablas, ha atubangan bin usa nga istampa nga diri tuhay an kapintar, nga sinug’an hin timsim,(2) kun karuyag pa ba niyo in dagko nga kandila nga dinagkutan ha tungod hin namamagdugo nga mga kristo, ha atuba­ ngan hin mga birhen nga gudti in baba ngan salaming an mata, minisahan hin latin nga hinulamhugam la han padi? Ngan ikaw, tuluuhan nga iginlalaygay tungod han namamag-antos nga mga tawo nga nahangalimot ka na han irno katungdanan hin paglipay han namamag-ilob han ira kaka­ blasan, ngan pagpahaubos han mga gamhanan dida han ira mga pagpalabilabi; ngan yana waray mo na panaad kundi ha mga manggaran la, hadton nagpapakabayad ha imo? An makaluluoy nga balo nag-aagma, ginbubutnga han iya mga anak nga nanhihingaturog; namumurubuot han mga bula nga iya sadang paliton ha kanan hadton iya mga ginikanan ug asawa nga nagpatay. “An pisos”, nganiya pa, “an pisos uusa kasimana nga gugma hadin akon mga anak, uusa kasimana nga kalipayan ug kahimayaan, kanan uusa ko kabulan nga pagtinirok, kanan uusa nga dugnit hinin akon anak nga babayi nga nagtitikadaraga na. . “Kundi kinahanglan nga parungon mo ini nga mga kalayo,” nasiring an tingog nga iya nadungog ha wali, “kinahanglan nga ilubon mo”. Oo, kinahanglan! An singbahan diri magtatalwas han mga kalag nga imo hinigugma kun waray bayad: diri mahatag hin bula kun diri paliton. Kinahang­ lan nga baydan mo, salit diri ka angay kumaturog kun gab-i kay angay ka magbuhat. An imo anak diri la anay magtatabon han iya mga kaaluhan; pagpuasa la anay kay an langit mahal! An mga kablas diri nasaka ha langit. Ini nga mga panhunahuna nakakaluob han iya bug-os nga sakob han payag, tikang ha salog nga nabibitaran han banig(3) ngadto ha baybayan nga nahihigutan han duyan nga hinuhuliran han puya nga nahangangaturog hin tuok ug mamingaw. An iya pagginhawa mahayag ngan hinay, danay kun usa magpanulon hin laway ngan umagurok hin talagsa. An ginhawa nga gutom, kay waray kabusog han ibinahin ha iya han kamagurangan, nag-iininop nga nakaon. An mga gangis nanhuhuni, an haglaba ug waray pug-