Page:An-Kaduntan-Han-Bungto-ni-Jose-Rizal-1962.pdf/115

This page has been proofread.


105
XVII
HI BASILIO.
La vida es sueno(1)

Pakasulod la ni Basilio, naghihipariigdiig, pumakapuklid ha mga butkon ni iya nanay.

Usa nga panhagkot nga diri sadang matukib say inmabot kan Sisa han pakaabat han iya anak nga usa la nga inmuli. Karuyag magyakan kundi waray pakakatingog; karuyag kumupkop han iya anak kundi waray hiya pakakakiwa; an pagtuok usa nga diri liwat mahimo.

Kundi han pakakita han dugo dida han agtang han bata nakaguliat hin tingog nga baga sugad hiton may ada nabugto nga ugat didto ha kasingkasing.

—Mga anak ko!

—Ayaw kabaraka, inay! — binmaton hi Basilio; — hi Crispin nahabilin ha kombento.

—Ha kombento? Bilin ha kombento? Buhi? Ihinangad han bata an iya mga mata kan iya inay.

—Aah! — nakasiring hi Sisa, an iya dako nga kasakit liniwanan hadto ngahaw hin dako nga kalipay. Nagtuok, hinangkupan an iya anak ngan paghinarukan an nagdudugo nga agtang.

—Buhi hi Crispin! Imo ibinilin didto ha kombento . . . ano man in kasamad mo, intoy? Nahulog ka? Ngan usisahon hin maupay an kasamdan hamtang ginhihinarukan

—An Sakristan Mayor, han pagdad’a kan Crispin, nagsiring nga diri kuno ako makakauli tubtob ngada ha ikanapulo an takna; ta, kay magkatutnga man, pinmalagiw ako. Didto ha bungto ginkumbibi ako han mga sibil; nagdinalagan ako lugod amo in pagpabuthi ha akon nira hin pusil salit usa nga bala linmiskad ha akon agtang. Dinmalagan ako kay nahadlok ako nga pagdakpon ako ngan papaglampasuhon hin sinunod hin lamba buwas didto ha kuwartel, sugad han binuhat nira kan Pablo nga masakit pa ngada yana.

—Ginoo ko, Ginoo ko!— nakasiring an iroy, dako an kabaraka. —Ikaw an nagluwas!

Ngan mamiling dagos hin dugnit, tubig, suka ngan barahibo hin talabong. Nganiya:

—Usa pa katudlo nga liniskaran pinapatay ka, pina-