Page:An-Kaduntan-Han-Bungto-ni-Jose-Rizal-1962.pdf/137

This page has not been proofread.


127

hon ngan pagpulsan an mga latos ha ira; nga mamay-ada kunta bunga nga ira pagpulsan han ira pagkawawad-i hin alo asya, an isip ko. Naghunahuna ako nga, kay diri na man la ako nira mahihimo hin paghigugmaa, nga mamay-ada nira hinumduman ha akon nga himurulsan, nga ha akon pagdudumdumon nga diri uraura kapait. Sayod ka man nga ha kadam’an nga liburan kinatsila an mga basahan, sapayan han Catecismo kay tinag-alog nga barubalhin, lain kun iba nga katig-uban an hin-aapihan han padi. Ini nga mga basaban asya an nobena, mga trisahiyo, katesismo ni Astete nga kinukuhaan hin hibaro ha tuluuhan sugad han basahan han mga irihis. Tungod kay diri man nahihimo in pagtutdo han kinatsila pati an paghubad hini nga mga basahan ha kalugaringon nga yinaknan, ginsarihan ko an pagliwan hin talagudti, han mga haglipot nga bahin hin mga himurulsan nga barasahon ha tinag-alog, sugad pananglit han mahatutungod han Pamatasan ni Hortensio ug Felisa, an mga pira nga taramdan mahatungod han Paninamon ug iba pa. Usahay ako ngahaw in naghuhubad han mga hagligot nga barasahon mahatungod han kaagi han Pilipinas ni P. Barranera, nga akon ha ira unina igindidikta basi tirukon ha usa nga kwaderno, ngan dinudugangdugangan ko hin talagudti nga akon pahamatngon. Tungod kay waray ko mga mapa nga akon pagtututduan han Geografia nagsubad ako hin usa nga mapa han lalawigan nga akon nakita didto ha Kabesera, ngan dida hini nga akon sinubad, nga inaayawan ko na la han mga baldosa ha sirong han kombento, gintutduan ko hira hin mga pira nga hisarabutan ma­ hatungod hinin aton tuna. Dida hini ngahaw an kababayin’an na man an namag-inaringasa; an kalalakin’an nanhikatawa la kay isip nira adto usa na man han akon mga katinuyawan. Ipinatawag ako han bag-o nga padi ngan, bisan la waray ako pagbusai, ginsiring ako nga siyahan say ko turunan an tuluuhan, ngan ugsa igtutdo ito nga mga butang kinahanglan iksaminon anay an kabataan kun anad na ba han Opreser, Trisahiyo ngan Doktrina Kristiyana. Asya ini an akon hinlalangkagan yana, pagtalinguha nga an kabataan magkahihimo nga mga pikoy, nga managyinawyaw hin waray tamudtamod han kadam’an nga yayangbaton nga waray nira sinasabutan bisan mausa kapulong. Damo na in maaram han opreser ngan trisahiyo, kundi naabat ako nga nagkukuri dida kan P. Astete(I0) kay ka­ dam’an han akon mga tinutduan diri pa maaram maglain-