Page:An-Kaduntan-Han-Bungto-ni-Jose-Rizal-1962.pdf/212

This page has been proofread.
202

nga maghugaw ug haros mga lubas may ada nakakasul-ot hin bado han iya bugto, may nakakasarwal han kan iya itay. Igo la nga naukoy an tukar mag-aram na hira han sunata, ira na nalalaylay, natataghoy hin lain ng katunog, ngan maaram na hira sumuson.(7)

Dungan hini ngatanan nagpapangabot ha mga karromata, kalesa o kotse, an mga urupod, kasangkayan, mga diri kilala, mga parasugal ug mga parabulang, upod an ira gimauupayi nga manok ngan hin sinako nga salapi, andam hin pagtaya dida ha usa nga baraha, kun didto man hin usa nga manok ha sakob han alad han bublangan.

— An alperes may andam nga tinagkalim'an kapisos ikinagab-i! nahuring in usa nga gutiay nga tawo nga lipundok dida ha talinga han pagkakaabot pa la: Kapitan Tiyago makanhi ngan magbabangka, hi Kapitan Wakin may dara nga nanapulo kagwalo kayukot. Mamamay-ada liyampo: hi insik Carlos in magbubutang ngan pupunduhan hin nanapulo kayukot. Magpapakanhi tikang ha Tanawan, Lipa ngan Batangas, sugad man tikang ha Santa Cruz, (8) in mag-upay manaya. Magmamaribhong, magmamaribhong! Kundi, inom gad kamo hin sikulate! Hini nga tuig diri kita lulupigan ni Kapitan Tiyago, sugad hadton inmagi: tulo la nga misa in linimos, kundi ako, may ada ko mutya ha kakaw. (9) Ngan matiunano man an imo mga sulodbalay?

— Maupay, maupay, salamat! — nabaton an sumasaka. — Hi P. Damaso?

— Hi P. Damaso magwawali hiton aga ngan mataya ha aton hiton gab-i.

— Labi nga maupay! Kun sugad waray ta kahihirutan!

— Matapod, matapod kita yana! Labot pa, hi insik Carlos mabul-iw!

Ngan an lipundok nga tawo napakita ha iya mga tudlo hin kiwa nga sugad hin pag-ihap hin salapi.

Ha gawas han hungto, an mga parauma, an mga kabulig, nanunul-ot han ira mag-upay nga dugnit kay manunulong ngadto ha bungto, ha balay han ira kabulig ha puhunan, hin magtambok nga ugang, baboy nga ihalas, bugsok, tamsi; may nagkarga ha iya karromata hin mga isurungo, mga prutas, mga manan-aw, an labi kamakawiwili didto ha bukid: an iba nagdadara hin abod nga haglapad in dahon ngan hin kuwintason nga daw kalayo an bukad,