Dinmugang an mga higawhigaw.
Hamtang naguwa hi Yeyeng, kanan tsula an pamanapton, ngan nasiring: “Da uste su permiso?”, ngan binabaton ni Carvajal han “Pase uste adelante”, ug iba pa, duha nga sibil dinmaop kan D. Filipo pangaro nga ig-undang an paguwa.
— Kay ano?— iya ginpakianhan an duha, dapit hiya kinalasan.
— Kay an alperes ngan han iya senyora nag-away, diri nanhihingaturog.
— Sidnga iton alperes nga nagsarit kami ha Alcalde Mayor ngan waray dinhi ha sakob hini nga bungto makakag-ulang hinin paguwa, bisan an gobernadorsilyo nga amo la dinhi an akon labaw.
— Kundi kinahanglan nga diri igpadayon an paguwa.— nagsiring liwat an mga sundalo.
Tinalikdan hira ni D. Filipo. An mga sibil nagkalakat.
Basi diri mabungkag an pag-arangay waray la hi D. Filipo pagsumat, bisan kanay, hadto nga hinabo.
Katapos han sarsuwela, nga ginpakpakan hin duro, gumuwa hi principe Villardo nga nangangayat pakiaway han ngatanan nga moros nga nagbibilanggo han iya amay; gin tarhog niya nga panmumugutan niya han ira mga ulo ha usa kapagtigbas ngan igsasabrag ngadto ha bulan. Lugaring pinalad an mga moros, nga nag-aandam na hin pakigaraway, duyog han turniyo nga tukar nga amo an Himno de Riego, kay nahinabo in masamok. An orkesta inmukoy hin tigda, ipinanmualag an ira mga turunggon ngan mangapwak ngadto ha paguruwaan. An mapintas nga Villardo, nga waray ha ira pagpapamulat, tungod kay nakasiring nga ugop adto han mga moros, binmul-iw man liwat han iya hinganiban pati taming ngan pumakudlong; an mga moros han pakakita nga an mabangis nga binunyagan napatadog, waray pamag-alang hin pagsubad: pinanhihibatian in mga gugliat, kuligi, siyabaw, tampalas, an mga tawo nagdadadlagan, namamagsurunggo, nagkakapaparong an mga suga nanhihilabog an mga surugaan nga baso ug iba pa.
— Tulisan, tulisan!—an gugliat han iba. —Pusila, pusila, mga tikas!— an siring han iba liwat.
Nananangis an kababayin’an ug kabataan, nagkakapupuklid an mga lingkuran pati lumilingkod, dara han kagubot ngan duro kasamok ug kamaaringasa.
Ano an nahinabo?
