Page:An-Kaduntan-Han-Bungto-ni-Jose-Rizal-1962.pdf/33

This page has not been proofread.


23 Hadto nga gab-i an mabulaw nga batan’on nagsisinurat hinin masunod nga bahin han iya Estudios Coloniales, upod hin iba nga lain an hinpapatungdan: “Kun nauunano nga in usa nga liog ngan in usa nga pako hin manok dida ha pinggan hin tinola nga nahabahin ha usa nga prayle nakabungkag han pag-arangay ha sakob hin usa nga panagtawo.” Ngan didto han iya mga pangasoy nahasusurat inin masunod: “Ha Pilipinas, an labi nga waray pulos nga tawo dida hin usa nga panagtawo amo an nananagtawo : an tagbalay mahihimo pagpalusara hin waray hananabo nga ano man. Dida hiton ira yana kamutangan, haros usa pa nga kaupayan ha ira an diri pagpalakat han mga batan’on ngadto ha gawas han ira tuna, bisan na man la pagtutdo ha ira pagbasa ...”

IV. IRIHIS NGAN FILIBUSTER©.

Hi Ibarra nag-aalang pagpadayon han iya lakat. An hangin ha gab-i nga hadto nga mga bulan mahagkot na ha Manila baga nakapara ha iya agtang han gutiay nga dag-om nga nakadulom han iya hunahuna; tinmukas han kalo ngan guminhawa hin halawig. Nagpapanlabay in mga kotse sugad hin kikidlat, mga sarakyan nga pasuruhulan sugad hin namamaghimatay, mga maglalakat nga mga taga magkalainlain nga tuna. An batan’on nagpadayon ngadto ha Plasa ha Binondo, an iya pitad nga diri turupong kinikilala gud nga kanan nahamamalanga ngan waray hinpapaturunan ; nagpapaniplaton hiya paluyuluyo daw sugad hin may ada niya buot pangilal’on Asya la gihapon adto nga mga dalan sugad man an mga balay nga mga pinintaran hin busag ngan hin bug­ haw, sugad man an mga kuta nga pinabusag o pinasugad pagkit’on han bato nga buhi, bisan diri maupay nga kasubad; an lingganayan han singbahan pinupungkayan la gi­ hapon han iya dara nga urasan nga para na an bayhon; asya la gihapon an mga tindahan han kainsikan nga may mga handong nga maghugaw nga panapton nga ginusukan hin puthaw, usa ngani hadto nga gusok iya ginpilo hadto hin usa kagab-i, nahanugad hiya han magraot in batasan nga kabataan ha Manila; iito pa ngani, waray pa pagtadunga ngada yana!