Page:An-Kaduntan-Han-Bungto-ni-Jose-Rizal-1962.pdf/352

This page has been validated.


342


tangan, ngan hadto danay ka ha akon makahatag bin kasalagdunan; Tutugutan mo ako nga bisan bata pa makagpahamtang ha imo hin usa nga angay pagkasabutan?

An tigurang kinmugos han kamot ngan mamati:

—Senyor,— iginpadayon ni Elias, ginsusukol niya hin maupay an iya mga pulong; —iginkapalad ako hin panabag hin usa nga batan’on nga salapian, maupay in kasingkasing, hataas in tulin ngan nahagugugma han kaupayan han iya tuna. Nasiring nga ini nga batan’on may kasangkayan ha Madrid, ambot man daw, kundi igindidig-on ko ha imo nga sangkay hiton Capitan General. Ano an ha imo kun say ta hiya papagdad’on han mga sumbong han bungto, kun say ta paatubangon han nasusugaran han magpakaluluoy?

An tigurang pinmiling.

—Nasiring ka nga manggaran? An mga manggaran diri naghuhunahuna kundi pagdugang la han ira manggad; nakakabuta ha ira an kahitaas ug kadungganan, labi na kun may mga sangkay nga gamhanan, diri na hira nag-aasa han mga kablas in palad. Sayod ako hito kay na may salapi ako!

—Kundi ini nga tawo nga akon hinnanabihan diri sugad han iba; usa hiya nga anak nga ginpakarautan man liwat han ngaran han iya amay; usa nga batan’on nga, tungod kay diri maiha mamamay-ada panimalay, nag-iisip hin kabubwason. hin maupay nga kabubwason han iya mga anak.

—Kun sugad usa hiya mga tawo nga magiginmalipayon; an amon kasugad diri uugupan han maglipayon nga mga tawo!

—Kundi uugupan han mga tawo nga may kasingkasing!

—Kun sugad, — binmaton an tigurang nga linmingkod —pananglit maruyag pagdara han aton tingog ngadto ha Capitan General, pananglit ha kahitas’an igkita hin mga panlawas nga tumabag ha aton, sayod ka kun dudunggon kita?

—Sarihi ta anay ugsa ta gamiton an hindudug ’an nga paagi, — binmaton hi Elias. —Hapapausa ka nga ako, usa liwat nga waray palad, batan’on ngan mabakod, nag-aabiabi ha imo, usa nga tigurang ngan maluya, hin paggamit hin magaan la nga paagi; tungod kay kinikita ko in kadam’an nga kapairan nga gumikan han aton mga buhat nga sama han kanan mga magtalumpigos: an diri nangangaway asya an nagbabayad.